Bangladeş Başbakanı Hasina, öğrenci protestolarını tetikleyen yorumunu geri almaya çalıştı

Muhammet Nazım Taşcı
27.07.2024
İstanbul

Bangladeş Başbakanı Şeyh Hasina Vecid, kamuda kontenjan uygulamasına karşı kitlesel öğrenci gösterilerini tetikleyen “gönüllüler (razakars)” yorumunu geri almaya çalıştı.

Protestocular tarafından ateşe verilen devlet televizyonu BTV'yi ziyaret eden Vecid, burada yaptığı açıklamada, "Ben öğrencilere gönüllüler demedim. Yorumum çarpıtıldı.” dedi.

Bangladeş'te "razakar" ifadesi aşağılayıcı bir karşılığa sahip. Terim, 1971'deki Bağımsızlık Savaşı sırasında Pakistan güçleri için savaşan "hainleri" ifade ediyor.

Hasina, 14 Temmuz'da yaptığı açıklamada, "Özgürlük savaşçılarının torunları yerine 'razakarların' torunları mı iş sahibi olacak?" ifadesini kullanmıştı.

Hasina'dan muhalefet partilerine suçlama

Televizyonlardan ulusa seslenen Hasina, "kitlesel imha ve kundaklama saldırılarına karışanları" bulması için hükümetine yardım çağrısında bulundu.

Hasina, vatandaşlara yaptığı çağrıda, “Gerçekleri öğrenin. Bangladeş'in neresinde olurlarsa olsunlar, bunlara (devlet mallarının tahrip edilmesi) karışanları bulun. Onları cezalandırmak için işbirliği yapın.” dedi.

Başbakan Hasina, Bangladeş Milliyetçi Partisi (BNP) ile Bangladeş Cemaat-i İslami Partisi'ni “ülkenin kalkınmasına zarar vermek ve ülkenin yurt dışındaki imajını zedelemek için ülke genelinde saldırılar düzenlemekle” suçladı.

"Hükümet keyfi tutuklama yapıyor"

BNP Genel Sekreteri Mirza Fahrul İslam Alemgir ise “öğrencilerin haklı hareketini bastırmak” için asker kullanmanın asla kabul edilemez olduğunu söyledi.

Sokağa çıkma yasağının kaldırılmasını ve ordunun derhal geri çekilmesini talep eden Alemgir, “sıradan insanların tutuklanması ve işkence görmesinden duyduğu endişeyi” dile getirdi.

Alemgir, "Hükümet, terörist faaliyetlerini ve başarısızlıklarını gizlemek için BNP de dahil olmak üzere muhalefet partilerinin liderlerini ve aktivistlerini keyfi olarak tutukluyor." dedi.

Protestolar nedeniyle ülke genelinde gözaltına alınanların sayısı ise 6 bine yaklaştı.

Öğrenci liderleri "kaçırıldı"

Bu arada, polis 3 önemli öğrenci liderini gözaltına aldı.

BNP Genel Sekreteri İslam'ın kız kardeşi Fatma Taşnim, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Başkent Dakka'daki Gonoshasthaya Hastanesi'nde tedavileri süren öğrenci protestolarının liderleri Nahid İslam, Asıf Mahmud ve Ebubekir Majumder'in sivil polisler tarafından zorla götürüldüğünü belirtti.

Öte yandan, Gazetecileri Koruma Komitesi, protestolar sırasında 3 gazetecinin öldürülmesinin soruşturulmasını talep etti.

Bangladeş'teki "kamuda kontenjan kararı" protestoları

Bangladeş'te 1971'deki Bağımsızlık Savaşı'nda görev alan kişilerin çocuklarına kamuda kontenjan ayrılması kararının ardından protestolar başlamıştı.

16 Temmuz'da, Bangladeş Başbakanı Şeyh Hasina Vecid liderliğindeki Avami Birliği Partisi ile bu partinin öğrenci kanadı Bangladeş Öğrenciler Birliğinin üyelerinin yanı sıra polisin üniversite kampüslerinde öğrencilere saldırıları ve müdahaleleri sonucu protestolar yoğunlaşmıştı.

Bangladeş Yüksek Mahkemesi, 21 Temmuz'da, Bağımsızlık Savaşı'na katılanların ailelerine ayrılacak kontenjanı yüzde 30'dan yüzde 5'e çekmiş, toplam kontenjanın yüzde 2'sinin etnik azınlık ve engelli bireylere, yüzde 93'ünün ise liyakate dayalı şekilde tahsis edilmesine karar vermişti.

Bangladeş Adalet Bakanı Enesul Hak, gerginliğin azalmasıyla protestolar nedeniyle konulan sokağa çıkma yasağının tedricen kalkacağını belirtmiş, ardından ülkede bazı iş yerleri ve resmi kurumlar kısıtlı hizmet vermeye başlamıştı.