Türkiye'de doğan Suriyeli çocuklar topluma entegrasyon sorunu yaşamıyor

Şule Özkan
26.07.2023
İstanbul

Uluslararası Göç ve Mülteci Derneğinden (IMRA) eğitim ve kariyer destek uzmanı Hene İbo Numan, Türkiye'de dünyaya gelen Suriyeli çocukların topluma entegrasyonda sorun yaşamadığını söyledi.

Suriyeli çocukların Türk toplumuna entegrasyonu için çalışmalar yürüten Numan, AA muhabirine, Türkiye'de yaşayan Suriyeli çocuklar ve gençlere yönelik entegrasyon çalışmalarını anlattı.

Numan, Türkiye'de doğan Suriyeli çocukların, savaştan kaçarak Türkiye'ye gelen çocuklara göre uyum sorunu yaşamadığını belirterek, şöyle devam etti:

"Türkiye'de doğan Suriyeli çocuklar anaokulu ve ilkokulu burada okudukları için Suriye'de eğitime devam ederken gelen çocuklar gibi sorun yaşamıyor. Bu çocuklar hem düşünce hem eğitim hem de dil açısından Türk toplumunu tanıyor ve uyum sorunu yaşamıyor. Çocukların sadece yönlendirilmesi, doğru yolun gösterilmesi gerekiyor. Psikolojik ve eğitim desteği almaları faydalı oluyor."

Suriye'de doğup savaştan kaçarak gelen çocukların daha çok desteğe ihtiyaç duyduğunu kaydeden Numan, "Biz de bu uyum problemlerini yaşadık. 19 yaşındaki kızım Suriye'de eğitime başlayıp Türkiye'de devam etti. Bu yaşlardaki çocuklar Türk okullarına geçerken dil açısından sıkıntı yaşıyordu." dedi.

"Savaştan geldiklerinde 8 yaşında olanlar, artık Türkiye'de doğan Suriyeli çocuklara destek oluyor"

Numan, IMRA'nın Suriyeli çocukların topluma entegrasyonu ve eğitimi konusunda faaliyetlerde bulunduğunu aktararak, üniversite öğrencilerinin, göçmen çocuklara derslerinde gönüllü yardım ettiği "Ödevime Yardım Eder Misiniz?" adlı proje yürüttüklerinden bahsetti.

Entegrasyon çalışmalarına küçük yaşlarda başlamanın önemine dikkati çeken Numan, şunları dile getirdi:

"Türk öğrencilerden büyük ağabey ve ablalar, üniversitelerden gelip göçmen öğrencilerle vakit geçiriyor. Gerçekten ağabey, kardeş gibi oldular. Bahsettiğim çocuklardan bazıları ortaokuldaydı şu an üniversiteye başladı. Bu zamana kadar birbirlerini unutmadılar, hiç kopmadılar, yola beraber devam ediyorlar. Bir sıkıntı yaşıyorlarsa yine ağabeyleri ve ablalarıyla iletişime geçiyorlar."

Üniversiteye hazırlanan Suriyeli gençlere yönelik de eğitim destek faaliyetleri düzenlediklerini anlatan Numan, "Üniversiteye hazırlanan Suriyeli çocuklar Türkiye'ye geldiklerinde 8 yaş civarındaydı. Aslında en çok sıkıntıyı onlar çekti, dil travması, uyum sorunu yaşadılar. Onları Türk toplumuna entegre etmek için birçok faaliyet yürüttük. Savaştan geldiklerinde 8 yaşında olanlar, artık Türkiye'de doğan Suriyeli çocuklara destek oluyor çünkü birbirlerinin yaşadığı sıkıntıları anlıyorlar." diye konuştu.

Numan, Suriyeli öğrencilerin en çok lise çağında okul bıraktığı bilgisini paylaşarak, "Şu an lise öğrencisi gençler uyum konusunda çok sıkıntı yaşadı çünkü Türkçe bilmiyorlardı. Bu yüzden okulu bırakanlar çok oldu. Türk çocuklar yüzünden değil. Çocuklar bir şekilde anlaşıyor. Dil konuşmazsa el konuşur, omuz konuşur, ayak konuşur. Göçmen olsun Türk olsun fark etmez." değerlendirmesini yaptı.

Türkiye'de dünyaya gelen Suriyeli çocukların, kendilerini Türk gibi hissettiğini dile getiren Numan, "Burada doğan küçük çocuğum Muhammed de 'Benim bayrağım kırmızı. Ben bu devlette polis olacağım' diyor. Bu dikkat çekici. Burada doğan erkek çocuklar, hep asker olmak istiyor. 'Siz Suriye'yi koruyamadınız, biz Türkiye'yi korumak istiyoruz' diyorlar." dedi.

"Refakatsiz çocuk, hayatı istikrarlı olmayan çocuk demek"

Refakatsiz Suriyeli çocukların durumuna da ilişkin Numan şunları aktardı:

"Türkiye'de çok sayıda refakatsiz çocuk var. Dayısı veya amcasıyla gelen çok çocuk var. Bu çocuklar normal bir hayat yaşamıyor. Hepsinin travmaları var. Bazıları hala kabuslar görüyor. Bazıları eğitim imkanlarına erişemiyor. Onlara eğitim vermekte zorlanıyoruz. Bir de refakatsiz çocuk, hayatı istikrarlı olmayan çocuk demek. Bu çocuklar hayatı 'Bugün amcamın, yarın teyzemin evindeyim. Ondan sonra nerede olurum bilmiyorum' şeklinde yaşıyor. Bu çok zor."

Numan, yaptıkları eğitimlerde refakatsiz çocukların anne aradığını fark ettiklerini belirterek, "Çocuklarla profesyonel ilişki kurmak gerekiyor. Bize bağlandıklarında tekrar ayrılma travması yaşayabiliyorlar. Bu çocukların bir daha travma yaşamaması için psikolojik destek de veriyoruz, başarılı da oluyoruz ancak yaşadıklarının izleri kalıyor." dedi.

Dernekte ailesi olmayan çocuklar için aile ortamı oluşturduklarını dile getiren Numan, "Tüm yaş gruplarında uyum önce kendine uyum sağlamakla başlıyor. Ben kendimi tanımazsam, kendimle barışmazsam, kendimi sevmezsem nasıl başkasını sevebilirim? Biz çocuklara önce bunu öğretiyoruz. Sen çok değerlisin diyoruz. Herkesle özel ilgileniyoruz." ifadelerini kullandı.

Numan, sözlerini, "Göç, güçten gelir, göç zenginliktir. Bir göçmen gördüğümüzde 'ne verebilirim?' diye değil 'ne alabilirim?' diye sorarsak hayatı çok güzel bir yere getirebiliriz. Gençleri çok verimli toprak olarak görüyorum. Çocuklar hem Suriye hem Türkiye için geleceği temsil ediyor." diye tamamladı.