AB Komisyonu Üyesi Ivanova, İsrail'le bilimsel ve akademik işbirliğinin devamını savundu

Melike Pala
29.06.2024
Ankara

Avrupa Birliği (AB) Komisyonunun Eğitim ve Gençlikten Sorumlu Üyesi Iliana Ivanova, İsrail'in AB'nin araştırma ve inovasyon programı "Horizon Europe" projelerinden çıkarılmasının "ayrımcılık" olabileceğini savundu.

Science Business internet sitesinin haberine göre Ivanova, "Sadece uyruk temelinde fesih uygunsuz olacaktır ve (İsrail ile) Ortaklık Anlaşması kapsamında yasaklanan ayrımcılığın yapılması anlamına gelecektir." ifadesini kullandı.

Ivanova, AB üyesi ülkelerdeki bazı üniversite ve kurumların İsrailli ortaklarla Birlik tarafından finanse edilen araştırma işbirliklerini askıya alacaklarını açıklamalarının ardından bu durumun "ayrımcılık" olarak değerlendirilebileceğini öne sürdü.

İsrail'in programın hibelerinden yararlanmak için gerekli koşulları sağladığını savunan Ivanova, ayrıca herhangi bir fesih talebinin ilgili hibe anlaşmasının hüküm ve koşullarına uygun yapılması gerektiğini belirtti.

İsrail'le işbirliğini sonlandırma veya askıya alma kararı alan kurumların "ayrımcılık" suçlaması nedeniyle soruşturulup soruşturulmayacağı bilinmiyor.

Avrupa Parlamentosunun (AP) Horizon Europe Raportörü Alman Milletvekili Christian Ehler, ayın başlarında Ivanova'ya gönderdiği mektupta Komisyondan İsrail'in Horizon Europe programına katılımının korunmasını istemişti.

- AB ülkelerinin kurumları, İsrail’le işbirliğini askıya almıştı

İsrail'in Gazze'ye süren saldırıları nedeniyle ABD'de başlayan üniversite protestoları, kısa sürede Avrupa başkentlerindeki kampüslere de yayılmıştı.

İsrail'le her türlü ilişkinin kesilmesini talep eden öğrenciler, günlerce kampüslerde yerleşme eylemi yapmış, zaman zaman polisin sert müdahalesine maruz kalmıştı.

Protestoların ardından birçok Avrupalı üniversite, İsrail'le akademik ilişkilerini askıya alma ya da sonlandırma kararı vermişti.

Belçika'da Brüksel Özgür Üniversitesi (ULB), Gent Üniversitesi ve Anvers Üniversitesi, İsrailli ortaklarla tüm akademik ilişkilerin askıya alındığını duyurmuştu.

İspanya'daki Granada Üniversitesi de İsrail üniversiteleri ve kurumlarıyla bilimsel ve teknik alandaki işbirliklerini durdurduğunu açıklamıştı.

Bu üniversitelerin yönetimi, işbirliklerinin askıya alınmasının nedeni olarak Horizon Europe hibe sözleşmesinin proje ortaklarının "temel AB değerlerine (insan onuruna saygı, özgürlük, demokrasi, eşitlik, hukukun üstünlüğü ve azınlık hakları da dahil olmak üzere insan hakları gibi) bağlı kalmaları ve saygı gösterilmesini sağlamalarını” hükmeden 14. maddesini gerekçe göstermişti.

AB-İsrail Ortaklık Anlaşması'nın gözden geçirilmesi istenmişti

İspanya ve İrlanda, Gazze'ye saldırılarını sürdüren İsrail ile AB arasındaki ilişkileri ve işbirliğini düzenleyen anlaşmanın acilen gözden geçirilmesini talep etmişti.

İspanyol ve İrlandalı liderlerin de atıfta bulunduğu anlaşmanın ikinci maddesi, İsrail'in insan hakları ve demokratik ilkelere saygı duymasını gerektiriyor.

AB-İsrail Ortaklık Konseyinin toplanarak taraflar arasındaki anlaşmanın şart koştuğu insan hakları ve demokratik ilkelere ilişkin yükümlülükleri hatırlatması kararı alınmıştı.

İspanya ve İrlanda’yı destekleyen diğer bazı AB üyeleri, yükümlülüklerin uzun süredir İsrail tarafından ihlal edildiği gerekçesiyle AB'nin anlaşmadan çekilmesi gerektiğini savunuyor.

Haziran 2000'de yürürlüğe giren AB-İsrail Ortaklık Anlaşması, İsrail'e AB pazarında birçok imtiyaz tanıyor, kültürel, bilimsel ve sosyal alanlarda işbirliklerini mümkün kılıyor.