Ankara
Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, son 2 yılda sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatına 75,1 milyar avrosu ABD'ye olmak üzere 171,5 milyar avro ödedi.
AA muhabirinin Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsünün (IEEFA) Avrupa LNG Kapasitesi Takipçisi verilerinden yaptığı derlemeye göre, Avrupa'nın LNG ithalatı 2023'te 2022'ye yakın seviyede yaklaşık 167 milyar metreküp olarak gerçekleşti.
AB ülkeleri, geçen yıl ABD'den alınan LNG için 26,8 milyar avro ödedi. Söz konusu kaynak için Rusya'ya 8,1 milyar, Katar'a 7,7 milyar, Cezayir'e 6,1 milyar, Norveç'e 2,9 milyar ve Nijerya'ya 2,8 milyar avro ödendi.
AB'nin 2022'de ise LNG ithalatı için ABD'ye yaptığı ödemenin tutarı 48,34 milyar avro oldu. Bu ülkeyi 15,75 milyar avroyla Rusya, 16,06 milyar avroyla Katar, 4,78 milyar avroyla Cezayir, 4,52 milyar avroyla Nijerya ve 4,52 milyar avroyla Norveç izledi.
AB'nin LNG ithalatı için Ocak 2022-Aralık 2023 döneminde yaptığı toplam ödeme ise 171,5 milyar avro olarak gerçekleşti. Bu dönemde ABD'ye yapılan toplam ödeme 75,1 milyar avro olarak kayıtlara geçti. LNG ithalatı için son iki yılda Rusya'ya ödenen tutar ise 23,84 milyar avro oldu.
AB ülkeleri arasında bu dönemde ABD'ye en çok ödeme yapan ülke 22,53 milyar avroyla Fransa oldu. Bu ülkeyi 19,22 milyar avroyla Hollanda, 12,03 milyar avroyla İspanya, 6,03 milyar avroyla İtalya, 3,78 milyar avroyla Hırvatistan, 3,54 milyar avroyla Litvanya, 2,67 milyar avroyla Yunanistan, 2,49 milyar avroyla Portekiz, 2,48 milyar avroyla Belçika, 340 bin avroyla Finlandiya ve 20 bin avroyla Malta takip etti.
IEEFA Enerji Analisti Ana Maria Jaller-Makarewicz, Avrupa'nın enerji ithalatında kaynak çeşitliliğine yöneldiğini belirterek, '2023'te Norveç ve ABD, AB'nin gaz ithalatının sırasıyla yüzde 30 ve yüzde 18-19'unu karşıladı. Ancak paradoksal bir şekilde 2023'te AB, ABD LNG'si için Norveç gazı ve LNG ithalatından daha fazla ödeme yaptı.' ifadesini kullandı.
Avrupa'nın, gaz piyasalarındaki riskleri azaltmak için iç tüketimi azaltması gerektiğini vurgulayan Jaller-Makarewicz, 'Avrupa gaz tüketimini azaltma çabalarına devam etmeli, enerji verimliliği tedbirlerini uygulamaya ve yenilenebilir enerji üretimini artırmaya devam ederken yer altı gaz depolarını doldurma hedefini de korumalıdır.' diye konuştu.
- Avrupa'nın gaz tüketiminin yüzde 37'si LNG kaynaklı
IEEFA'ya göre, Avrupa'nın öngörülen LNG talebi ile inşa edilen ve planlanan yeniden gazlaştırma kapasitesi arasında 'büyük bir tutarsızlık' bulunuyor.
Avrupa'nın gaz tüketiminde LNG'nin payı 2022'de yüzde 34 iken, geçen yıl yüzde 37 oldu.
Avrupa'nın 2023'teki gaz tüketimi, 2021'in yüzde 19 altında 452 milyar metreküple son 10 yılın en düşük seviyesine geriledi. 2021-2023 yıllarında ise AB'nin gaz tüketimi yüzde 20 azalarak 330 milyar metreküpe geriledi.
Son iki yılda gaz tüketimini en çok azaltan ülkeler 17,6 milyar metreküple Almanya, 14,4 milyar metreküple İtalya, 14,2 milyar metreküple Birleşik Krallık, 10,9 milyar metreküple Hollanda ve 9,7 milyar metreküple Türkiye oldu.
IEEFA, Avrupa LNG talebinin 2030'da 135 milyar metreküpü aşmayacağını ve geriye yaklaşık 265-270 milyar metreküp kullanılmayan potansiyel bir kapasite boşluğu kalacağını savundu.
AB'nin LNG ithalat terminallerinin 2023'teki ortalama kullanım oranı da 2022'deki yüzde 63 seviyesinden yüzde 58,5'e düştü. Geçen yıl İspanya'da 4, İtalya, Yunanistan, Finlandiya ve Almanya'da birer LNG terminali olmak üzere 8 LNG terminalinin kullanım kapasitesi yüzde 50'nin altında kaldı.
Avrupa'nın Türkiye, Norveç ve Birleşik Krallık dahil toplamda 37 operasyonel LNG ithalat terminali bulunuyor. Bunlardan 8'i son iki yılda devreye alındı ve 4 terminalde kapasite genişletme çalışmaları tamamlandı.
Avrupa'nın 2030'a kadar 94 milyar metreküplük artışla toplam LNG ithalat kapasitesini 405 milyar metreküpe çıkarması bekleniyor.
IEEFA verilerine göre, Avrupa'da toplam LNG ithalat kapasitesi Türkiye'nin devreye aldığı Saros Yüzer LNG Depolama ve Gazlaştırma Ünitesi dahil 12 LNG projesiyle Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başladığı Şubat 2022'den bu yana 53,5 milyar metreküp arttı.
AB'nin son iki yılda LNG ithalatı yaptığı ülkeler ve ödeme tutarları (avro) şöyle:
| ÜLKE | İhracatçı ülkeye göre AB'nin 2022'de LNG ithalatına yaptığı harcamalar (milyar avro) | 2023 harcamaları (milyar avro) | TOPLAM (milyar avro) |
| ABD | 48,34 | 26,81 | 75,15 |
| Rusya | 15,75 | 8,09 | 23,84 |
| Katar | 16,06 | 7,74 | 23,8 |
| Cezayir | 4,78 | 6,07 | 10,85 |
| Nijerya | 4,52 | 2,79 | 7,31 |
| Norveç | 3,61 | 2,93 | 6,54 |
| Diğer | 17,51 | 6,53 | 24 |
| TOPLAM | 110,57 | 60,96 | 171,5 |