“Esnafa konum vergisi geliyor” iddiası

Aras Fırat Tekeş / 05.12.2024
İstanbul

Bazı haber kaynakları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni bir yasa tasarısıyla ilgili bilgileri çarpıtarak okuyuculara servis etti. Sosyal medyaya da yansıyan iddialar, yetkililer tarafından yalanlandı. 

ARKA PLAN VE İDDİALAR

Bir gazetenin internet sitesinde "Konum vergisi nedir, ne kadar? Esnafa konum vergisi geliyor" başlıklı bir haber okuyuculara servis edildi. Haber metninde şu ifadeler yer aldı; 

Yeni düzenlemelerle birlikte Türkiye'de ticari işletmeler, coğrafi verileri kullanarak harita bilgisi ve konum paylaşımı yaparken lisans almak ve ''konum vergisi'' ödemek zorunda kalacak. Düzenleme işletmelerin harita üzerinde konumlarını paylaşmalarına, harita üzerinde adres bilgisi göstermelerine yönelik faaliyetleri kapsıyor.

Özellikle internet üzerinden ya da mobil uygulamalar aracılığıyla harita paylaşımlarını gerçekleştiren işletmeler için lisanslama zorunlu hale geliyor. İşletmelerin müşterilerine daha kolay ulaşabilmesi amacıyla coğrafi verilerin düzenli olarak kullanılması, yeni düzenleme ile yasal bir çerçeveye oturtuluyor.

Bu iddia onlarca haber sitesi tarafından benzer bilgilere yer verilerek okuyuculara servis edildi.

Esnaftan vergi alınacağı yönündeki tartışmalar sosyal medyaya da yansıdı. Çok sayıda X (eski adıyla Twitter) kullanıcısı, gerçek olduğu izlenimine kapıldığı haberlere tepki gösterdi.

BULGULAR

Günün erken saatlerinde gündeme gelen iddialara Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz katıldığı bir televizyon programında (11.06) yanıt verdi. Haberlerin tamamen gerçek dışı olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, şu ifadeleri kullandı:

Bu tamamen gerçek dışı, böyle bir durum söz konusu değil. Bir düzenleme var biliyorsunuz. Coğrafi bilgi maddesinden veri alarak, bunları gelir amaçlı, ticari amaçlı kullananlarla ilgili bir düzenleme. Esnafla veya konum bilgisi paylaşan vatandaşla hiçbir bağlantısı olmayan bir düzenleme...Tamamen gerçek dışı ve temeli olmayan bir iddia olduğunu belirtmek istiyorum.

Bu vesile ile şunu da söylemek isterim, maalesef çok karşılaşıyoruz böyle haberlerle. Lütfen bu tür haberler oluştuğunda ilgili kurumlardan net ve sıhhatli bilgi alarak değerlendirme yapılsın. Aksi taktirde bir algı oluşuyor. Sonra da o algı gerçekmiş gibi, yayılıyor. Biz de bundan çok rahatsızız gerçekten. Birçok hadisede bunu yaşıyoruz. Medya ile birlikte sağlıklı bilgilendirme yapmamız çok önemli. Böyle bir şey söz konusu değil, esnafın konum paylaşmasından herhangi bir ücret alınması gibi bir durum söz konusu değil. Sadece coğrafi bilgi maddesinden veriler alıp, işi bu olan, bunu ticaret olarak değerlendiren işletmelerle ilgili bir düzenleme.

Çevre, Şehircilik ve iklim Değişikliği Bakanlığı, konuyla ilgili X hesabından yaptığı açıklamada "Söz konusu kanun Ulusal Coğrafi Veri Sorumluluk Matrisinde yer alan coğrafi verileri üreterek gelir elde eden gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerini kapsamaktadır, sosyal medya hesapları üzerinden konum paylaşımı yapan esnafı ilgilendirmemektedir. Dolayısıyla konum paylaşımı yapan esnaftan vergi alınacağı bilgisi kesinlikle doğru değildir." ifadeleri yer aldı.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi de konuyla ilgili kamuoyuna bir bilgi notu paylaştı.


BULGU SETİ
  • Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, katıldığı televizyon programında iddiaları yalanladı. 

  • Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, konum bilgisi paylaşımı yapan esnaftan vergi alınacağı yönündeki haberlerin gerçeği yansıtmadığını duyurdu.
DOĞRU MU? YANLIŞ MI?
“Esnafa konum vergisi geliyor” iddiası gerçeği yansıtmıyor.