"Kameralarla takip edilmek istemeyen Rus halkı sokağa beyaz maskelerle çıkmaya başladı" iddiası

Gaye Güllü / 04.10.2024
İstanbul

Rusya'da yaşayan insanların kimliklerini gizlemek için sokağa beyaz bir maskeyle çıktığı iddiası sosyal medyada tatışma konusu oldu.

ARKA PLAN VE İDDİALAR

X'te (eski adıyla Twitter) "Rusya'da Vladimir Putin'in tüm Rus halkını kameralarla takip ettirmesinden dolayı bazı Rus vatandaşları beyaz maskelerle sokağa çıkmaya başladı" açıklamasıyla paylaşılan video kısa sürede gündem oldu. 

İnsanların sokaklarda beyaz maskeyle gezdiği ve gündelik işlerini de bu maske eşliğinde sürdürdüğü görüntüler, birçok kullanıcı tarafından benzer ifadeler ile yeniden dolaşıma sokuldu. Bu paylaşımlardan bazıları X'te (eski adıyla Twitter) 3 milyona yakın görüntülenme ve binlerce etkileşim aldı.

BULGULAR

Anadolu Ajansı Teyit Hattı iddiaya konu videoyu araştırdı. Yapılan incelemede, videonun gerçek değil kurgu olduğu belirlendi.

İlk olarak videonun sağ üst köşesindeki '@hyevuy_dnepr' kulllanıcı isimli Instagram hesabı incelendi. Araştırma sonucundan videonun 11 Ağustos'tan bu yana dolaşımda olduğu ve paylaşımda, görüntülerin Ukrayna'da çekildiğine yönelik bir bilgi olduğu görüldü.

Videodan elde edilen kesitler Google, Yandex ve Yahoo gibi arama motorlarında aratıldı. Tarama sonucunda görüntülerin yabancı sosyal medya hesaplarında da paylaşıldığı ve 7 milyondan fazla görüntülenme alan içerikler olduğu görüldü.

Gönderinin altındaki yorumlar incelendiğinde, bir kullanıcının bu sahnelerin bir klip için çekildiğine yönelik ifadelerinin yer aldığı belirlendi. 

"Video Ukrayna'dan ve sanatçı Harfang'ın video klibine dayanıyor" açıklamasıyla yapılan paylaşımda yine bir grup insanın beyaz bir maske taktığı görülüyor.

Elde edilen ipuçlarından yola çıkarak yapılan açık kaynak taramasında, Ukrayna'da bir sanatçı olduğu belirlenen Harfang'ın Instagram hesabına ulaşıldı. Hesaptaki paylaşımlar incelendiğinde, maskeli insanların yer aldığı iddiaya konu videonun ve videonun benzer versiyonlarının bu hesapta yer aldığı görüldü.

'Harfang' (Харфанг) kelimesi açık kaynaklarda araştırıldı. İncelemede sonucunda aynı isme ait Yotube hesabından benzer videoların dolaşıma girdiği görüldü. Bir şarkı olduğu belirlenen bu videoda iddia videosundakine benzer beyaz maskeli insanların yer aldığı belirlendi.

Son olarak iddiaya konu videonun da bu kanaldan paylaşıldığı tespit edildi. Videonun açıklamasında yer alan ifadeler incelendiğinde ise sanatçının görüntüleri yayınlanan şarkısının reklam kampanyası için kullandığı anlaşıldı.

BULGU SETİ
  • Görüntülerin Ukranyalı bir şarkıcının klibi için yaptığı reklam çalışmasına ait olduğu anlaşıldı.
DOĞRU MU? YANLIŞ MI?
"Kameralarla takip edilmek istemeyen Rus halkı sokağa beyaz maskelerle çıkmaya başladı" iddiası gerçeği yansıtmıyor.