Sosyal medyada bağlamından koparılarak dolaşıma sokulan görüntüler, kamuoyunun yanlış bilgilendirilmesine neden oluyor. Kullanıcıların dijital kanallardan edindikleri bilgileri güvenilir kaynaklardan doğrulaması dezenformasyonla mücadelede büyük önem taşıyor.

ARKA PLAN VE İDDİALAR

X'te paylaşılan bir videonun Çin'de üretilen ceset toplama araçlarını gösterdiği iddia edildi.

Komplo teorilerini beraberinde getiren görüntüler, kısa sürede gündem oldu. Kullanıcılar, videonun yaklaşan bir salgın ya da nükleer patlamanın habercisi olabileceğini ifade etti.

BULGULAR

Anadolu Ajansı Teyit Hattı söz konusu görüntüleri inceledi. Yapılan araştırmada, videodaki aracın Çin'de değil, Japonya'da üretildiği belirtildi.

İlk olarak, videodan elde kesitler tersine görsel arama yöntemi ile tarandı. Yapılan incelemede, iddianın geçmiş dönemlerde de gündeme geldiği belirlendi. 

Araştırmalar derinleştirildiğinde, videonun video paylaşım sayfalarında 'insan kurtarma robotu' açıklamasıyla dolaşıma girdiği görüldü.

Anahtar kelimelerle açık kaynaklara yapılan incelemede, videonun 10 yıl önce paylaşılan farklı bir versiyonu olduğu belirlendi.

"Japonya, deprem anında insanları hızla kurtarmayı sağlayarak kayıpları %70 azaltabilecek bir kurtarma robotu icat etti." açıklamasıyla paylaşılan videodaki aracın, bir kurtarma robotu olduğu belirlendi.

Japonya kaynaklı internet sayfaları incelediğinde, iddiaya konu robotların 2010 tarihinden bu yana kullanımda olduğu belirlendi. Okuyuculara servis edilen içeriklerde, robotların yıkıcı deprem ve tsunamiler sonrasında yapılan arama kurtarma çalışmalarını kolaylaştırmak amacıyla geliştirildiği belirtmiş.

Ayrıca, Japonya’da Robot Destekli Arama ve Kurtarma Merkezi (CRASAR) müdürü ve kurtarma robotları alanında uzman olan Dr. Robin Murphy’in bir açıklamasında bu robotların insanların giremediği yerlere girmek üzere tasarlandığını ve arama kurtarma çalışmalarında ekiplere önemli faydalar sağlayacağını belirtmiş.

Videonun 10. saniyesinin ardından görünün robotunda, yine Japonya'da kullanılan bir insan kurtarma robotu olduğu tespit edildi.