Video İsrail'in F15 ile Hizbullah'a ait hava aracını düşürdüğü anları mı gösteriyor?

Meltem Sarsılmaz / 25.09.2024
İstanbul

Hizbullah ile İsrail ordusu arasında, Lübnan-İsrail sınır hattında 8 Ekim 2023'te başlayan karşılıklı saldırılar devam ediyor. İsrail 20 Eylül 2024'te Beyrut'un Dahiye bölgesine hava saldırısı düzenlemeye başladı. Hizbullah, İsrail'in Lübnan'ın güneyine düzenlediği şiddetli saldırılarının ardından, İsrail'in kuzeyine roket atışlarıyla karşılık verdi. 

Dijital platformlarda doğruluğu teyitlenmemiş video ve fotoğraflar bu saldırılarla ilişkilendirilerek dolaşıma sokuldu. Bu tarz paylaşımlar sosyal medyada dijital dezenformasyonun artmasına ve gündemle ilgili yanlış bilgilerin yayılmasına yol açıyor. 

ARKA PLAN VE İDDİALAR 

Sosyal medya uygulaması X'te (eski adıyla Twitter) paylaşılan bir videonun İsrail'in F15 ile Hizbullah'a ait bir hava aracını düşürdüğü anları gösterdiği iddia edildi. Aynı videonun farklı hesaplar tarafından benzer ifadelerle çeşitli zamanlarda dolaşıma sokulduğu anlaşıldı. İbranice yayın yapan bir internet sitesinde iddiaya konu olan videonun gerçek mi yoksa bir video oyununda mı alındığı tartışmasının yapıldığı görüldüPaylaşımların altına yapılan yorumlar incelendiğinde bazı kullanıcıların videonun gerçekliğine şüpheyle yaklaştığı, görüntünün bir video oyunundan alındığını belirttikleri görüldü. 

BULGULAR 

AA Teyit Hattı iddiaların arka planını inceledi. İçeriğin doğruluk kontrolü için açık kaynaklarda tarama yapıldı. Videodan alınan ekran görüntüsü tersine arama yöntemi kullanılarak arama motorlarında taratıldı. 

Görüntülerin daha uzun bir videonun kısa bir kesitine ait olduğu tespit edildi. Youtube'ta, görüntülerin yer aldığı videonun 14 Nisan 2024'te paylaşıldığı görüldü


Videonun başlığında ve açıklama kısmında "DCS" ifadesinin olduğu tespit edildi. DCS'nin açılımının Digital Compat Simulator olduğu ve bir savaş uçuşu simülasyon oyunu olduğu anlaşıldı. 

"WinderShot" isimli kanalın diğer videoları da incelendiğinde oyunla ilgili çok sayıda içerik görüldü. Kanalın "hakkında" kısmında da "Dijital Combat Simulator" ifadesinin yer aldığı tespit edildi. 

Videonun altına yapılan yorumlar incelendiğinde bir kullanıcının "Twitter'da biri bu videoyu çekip bunun gerçek bir savaşın parçası olduğunu iddia etti. 17 Nisan 2024." şeklinde yorum yaptığı görüldü. Hesabın sahibi de bu yoruma "Bu çok çılgınca, twitter tam bir karmaşa" şeklinde yanıt verdi.İddiaya konu olan videonun farklı dijital platformlarda da paylaşıldığı görüldü. TikTok'ta 14 Nisan 2024'te paylaşılan videonun açıklama kısmında da "DCS, Dijital Combat Simulator" ifadelerinin olduğu görüldü. 


BULGU SETİ
  • İddiaya konu olan videonun Digital Combat Simulator (DCS) isimli oyundan alındığı tespit edildi.                                                                                                                                                       
  • Dijital platformlarda oyunla ilgili farklı videoların da bulunduğu görüldü.
DOĞRU MU? YANLIŞ MI?
Videonun İsrail'in F15 ile Hizbullah'a ait hava aracını düşürdüğü anları gösterdiği iddiası gerçeği yansıtmıyor.