Sahte hesapta yeni dönem: Piyasa manipülasyonuna ağır ceza

Çağdaş Çetindemir / 30.10.2023

Sahte hesap açarak, otomobil ve gayrimenkul fiyatları üzerinde piyasa manipülasyonu ya da dolandırıcılık yapanlara yönelik idari ceza öngören yeni düzenleme 1 Kasım itibariyle yürürlüğe girdi.

İnternet, kötü niyetli kullanıcılar tarafından sahte hesap açarak gerçek kişilere zarar vermek için kullanılabiliyor.

Kimlik avı, sahte iş ilanı ve yatırım dolandırıcılığı, sahte ödül, sahte çekiliş gibi tuzaklar çok yaygın.

Dezenformasyon, manipülasyon ve spekülasyon üretilerek de ekonomik çıkar hedeflenebiliyor.

Sahte hesaplar açıp, fiyat düşürerek ya da yükselterek, piyasa koşullarını manipüle eden kötü niyetli kullanıcıların, topluma zararı büyük oluyor. Fiyatlarda yapay müdahale, tüketiciyi etkiliyor. Güven kaybına yol açıyor. Sağlıklı rekabeti bozuyor. Toplumsal barışı ve tarafların ilişkisini zedeliyor. Dezenformasyon yayan sahte hesapların hamleleri, etik sorunlara ek olarak hukuki sonuçlar doğuruyor.

RAPOR VE ŞİKAYET

Bu nedenlerle toplumun korunması adına sahte hesaplarla mücadele gerekiyor. Bilinçli tüm kullanıcıların atabileceği basit adımlar var. Sosyal medya platformları ve e-ticaret siteleri incelenebilir. Herhangi bir sahtecilik girişimiyle karşılaşıldığında bildirim ve şikayet süreçleri işletilebilir. Tespitin boyutlarına göre, konu rekabet otoritesine raporlanabilir.

Ayrıca yeni düzenlemeyle artık tüketicinin/kullanıcının eli, sahte hesaplara karşı çok daha güçlü. Ticaret Bakanlığı’nca hazırlanan ve 1 Kasım itibariyle yürürlüğe giren düzenleme, internette sahte hesap açan, otomobil ve gayrimenkul bakımından piyasa manipülasyonu yapanlara idari para cezası getiriyor. İlan sitelerinde kimlik gizlenerek ilan verilemeyecek.

Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan "İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile "Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de daha önce yayımlanmıştı.

Yeni düzenlemeyle açık kimliğini gizleyen sahte hesapların engellenmesi amaçlandı. Gerçeği yansıtmayan durum ve fiyat şişirmeleri ele alındı.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat'ın "Emlak ve oto satışlarında sahte isimlerle, 'fake' hesaplarla fiyatları yükseltmek için yapılan manipülatif çabalara ağır cezalar var. Bunları yayınlayan ilan siteleri bu cezalardan sorumlu olacaklar. Buna göre programlar hazırlamaları gerekiyor. Elemanlarını hazırlamaları gerekiyor." şeklinde uyarısı var. 

100 BİN LİRAYA KADAR CEZA

Düzenleme, tüketici mağduriyetine yol açabilen sahte ilanların engellenmesi, spekülatif fiyat artışlarının önlenmesi ve elektronik ortamda hizmet sunan ilan platformlarında yer alan ilan ve bilgi kirliliğinin önüne geçilmesini amaçlıyor.

Mevzuata aykırı davrananlar hakkında her bir aykırılık için 10 bin TL'den 100 bin TL'ye kadar idari para cezası uygulanacak.

İnternette ikinci el motorlu kara taşıtı veya gayrimenkul ilanı vermek isteyenler, açık kimliklerini gizledikleri sahte hesaplar üzerinden ilan veremeyecek.