İsrail ordusu 19 Eylül Perşembe gecesi Lübnan'ın güneyinde çok sayıda noktaya hava saldırısı düzenledi. İsrail ordusunun hava saldırıları düzenlediği noktalardan alevler yükseldiği görülen görüntülerin sosyal medyada paylaşılmasının ardından bazı güncel olmayan videolar da dolaşıma sokuldu.

ARKA PLAN VE İDDİALAR 

Sosyal medya uygulaması X'te (eski adıyla Twitter) bir video güncel olduğu ve İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki ormanlık alanlarda medyana gelen yangını gösterdiği açıklamasıyla paylaşıldı. Video, İsrail ordusunun Lübnan'ın güneyine düzenlediği çok sayıda hava saldırısının ardından çıkan yangınlardan birini gösterdiği iddiasıyla dolaşıma sokuldu. Aynı video farklı hesaplar tarafından İsrail'in kuzeyinde bulunan Metula şehrine düşen roketin ardından çıkan yangını gösterdiği iddiasıyla paylaşıldı.

BULGULAR

AA Teyit Hattı iddiaların arka planını inceledi. İçeriğin doğruluk kontrolü için açık kaynaklarda tarama yapıldı ve konuyla ilgili yerel basında yapılan haberler incelendi. Videonun güncel olmadığı ve İsrail saldırılarıyla bir ilgisinin olmadığı tespit edildi.

Tersine arama yöntemi kullanılarak arama motorları tarandı. Videonun 12 Eylül tarihinde dolaşıma sokulduğu görüldü. Yerel haber kaynaklarına göre videonun Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta bulunan Burç Hamud'taki çöplükte çıkan yangını gösterdiği tespit edildi. Görüntünün, "Burç Hamud'taki çöplükte çıkan yangın" başlıklı içeriklerde yer aldığı görüldü. Haberlerin içerisinde "İsrail saldırısı" detayının olmadığı bulundu.

Ayrıca sosyal medya platformu X'te de aynı videonun "Burç Hamud atık depolama sahasındaki yangın sahnesi böyle görünüyor" açıklamasıyla paylaşıldığı tespit edildi. Anahtar kelimeler Arapça ve İngilizce olarak arama motorlarında aratıldı.  Burç Hamud çöplüğünde çıkan yangınla ilgili haberler incelendiğinde "İsrail saldırısı" olduğuna yönelik bir detaya rastlanmadı. Çöplükte çıkan yangının ardından Beyrut İtfaiye Tugayı ve çöp sahasından sorumlu şirketin iş birliği yaparak alevleri kontrol altına almaya çalıştıkları bilgisinin haber içeriklerinde yer aldığı görüldü. Yangının farklı açılardan çekilmiş görüntülerinin de paylaşıldığı bulundu. Yangının söndürüldüğü ve soğutma çalışmalarının yapıldığıyla ilgili video ve içeriklerin de sosyal medya platformlarında paylaşıldığı görüldü. Lübnan Çevre Bakanı Nasser Yasin'in yangın ile ilgili bir açıklama yaptığı görüldü. Bakan Yasin yangının nedeninin henüz tespit edilemediğini ifade ederken çöp sahasına gelen çöplerin ayrıştırılmadan geldiğini belirtti. Beyrut Limanı'nda yaşanan patlamanın ardından tesislerin yok olduğunu söyleyen Bakan Yasin, ayırma tesisini yenilemeye birkaç ay önce başladıklarını ifade etti. Açıklamalarda yangının bir çöp sahası yangını olduğu söylenirken, İsrail ile ilgili herhangi bir ifadenin geçmediği görüldü. 

Çevre koruma sivil toplu kuruluşu olan Greenpeace Ortadoğu ve Kuzey Afrika kampanya sorumlusu Farah Al Hattab, X hesabı üzerinden yangınla ilgili bir paylaşım yaptığı görüldü. Paylaşımda bu yangının, atık krizine alınan geçici çözümlerin güvenilir olmadığını gösterdiğini ifade etti. Ülkenin israfı azaltmak için acil ve sürdürülebilir çözümler üretmesi gerektiğini de bildirdi.