"Video Tel Aviv'e düzenlenen füze saldırısını gösteriyor" iddiası

Meltem Sarsılmaz / 14.10.2024
İstanbul

İsrail ordusu 14 Ekim 2024'te X hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda Hizbullah'ın düzenlediği insansız hava aracı (İHA) saldırısında 4 askerin öldüğünü, 7'si ağır 58 askerin de yaralandığını duyurdu.İsrail ordusu, Lübnan'ın güney kentlerinin yanı sıra Bekaa ve Baalbek bölgelerine yüzlerce hava saldırısı düzenledi. Hizbullah ise İsrail'e roket ve füzelerle karşılık veriyor. 

ARKA PLAN VE İDDİALAR 

Sosyal medya uygulaması X'te (eski adıyla Twitter) paylaşılan bir videonun, Lübnan'dan atılan füzelerin ardından Tel Aviv'de çıkan yangını gösterdiği ileri sürüldü.Söz konusu video Tel Aviv'de çekildiği ve güncel olduğu iddiasıyla paylaşıldı. Gönderi 300 binden fazla kullanıcı tarafından görüntülenirken yüzlerce yorum aldı. Paylaşıma yapılan yorumlar incelendiğinde kullanıcıların büyük çoğunluğunun içeriğin doğruluğuna inandığı görülüyor. 

Paylaşımı yapan 47 bin takipçili "YAZI-YORUM" isimli X hesabının geçmişte de çarpıtılmış içerikleri dolaşıma soktuğu biliniyor. 

BULGULAR

AA Teyit Hattı iddiaların arka planını inceledi. İçeriğin doğruluk kontrolü için açık kaynaklarda tarama yapıldı ve konuyla ilgili yerel basında yapılan haberler incelendi. Videodan alınan ekran görüntüsü tersine arama yöntemi kullanılarak arama motorlarında taratıldı.

Görüntülerin güncel olmadığı ve Tel Aviv'de çekilmediği tespit edildi. Videonun 7 Ekim 2023'te kaydedildiği,  İsrail'in başkenti Tel Aviv'de değil Aşkelon'da çekildiği bulundu. 

İddiaya konu olan videonun haber sitelerinde ve farklı sosyal medya hesaplarında paylaşıldığı görüldü. Sosyal medya paylaşımları ve haberler detaylı bir şekilde incelendiğinde, söz konusu videonun 7 Ekim 2023'te Aşkelon'da siteye düşen bir roketin ardından çıkan yangını gösterdiği anlaşıldı. 

 "The Times of Israel" isimli haber sitesinde 7 Ekim 2023'te yapılan bir haberde iddiaya konu olan videonun yer aldığı görüldü. Haberde videonun Aşkelon'da çekildiği ifadesinin yer aldığı bulundu. 

Bir başka X hesabı tarafından 7 Ekim 2023'te yapılan paylaşımda aynı videonun yer aldığı görüldü. Gönderinin "CNN'in haberine göre, #İsrail Savunma Kuvvetleri #Hamas militanlarının sızması ve ölümcül roket saldırısının ardından "savaş durumu alarmı" ilan etti." açıklamasıyla  paylaşıldığı tespit edildi. CNN haber sitesinde konuyla ilgili yapılan haberler incelendiğinde aynı videonun daha uzun bir video içerisinde olduğu tespit edildi. "7 Ekim 2023: İsrail, Hamas'ın sürpriz saldırısının ardından 'savaşta' olduğunu söylüyor" başlıklı haberde bulunan videoda 00:38 - 00:43 saniyeleri arasında iddiaya konu olan görüntünün yer aldığı görüldü

BULGU SETİ
  • Görüntüler  güncel değil ve İsrail'in başkenti Tel Aviv'de çekilmedi.         
  • Videonun 7 Ekim 2023'te İsrail Aşkelon'da kaydedildiği tespit edildi. 
DOĞRU MU? YANLIŞ MI?
"Videonun Tel Aviv'e düzenlenen füze saldırısını gösterdiği" iddiası gerçeği yansıtmıyor.