Video Yemen açıklarında batırılan gemiyi mi gösteriyor?

Meltem Sarsılmaz / 22.11.2024
İstanbul

Yemen'de İran'ın desteklediği Husiler, İsrail'in Gazze'deki saldırılarına misilleme olarak 31 Ekim 2023'ten beri Yemen açıklarında İsrailli şirketlere bağlı olduğunu belirttikleri ticari gemilere el koyuyor, bazılarına insansız hava araçları ve füzelerle saldırıyor. Husilerin eylemleri nedeniyle çok sayıda gemicilik şirketi, Kızıldeniz'de seferlerini durdurma kararı aldı. 

Sosyal medya platformlarında daha önce İran destekli Husiler tarafından vurulan ABD ve İsrail gemilerini gösterdiği iddiasıyla paylaşılan birçok görüntü AA Teyit Hattı tarafından incelenmişti

ARKA PLAN VE İDDİALAR 

Sosyal medya uygulaması X'te (eski adıyla Twitter) paylaşılan bir videonun Yemen'de batırılan bir gemiyi gösterdiği iddia edildi.

Paylaşım 100 binden fazla kullanıcı tarafından görüntülenirken binlerce beğeni aldı. Paylaşımı yapan 50 bin takipçili "YAZI-YORUM" isimli X hesabının geçmişte de çarpıtılmış içerikleri dolaşıma soktuğu biliniyor. Görüntülerin daha önce de benzer iddialarla dolaşıma sokulduğu görüldü. 

BULGULAR 

AA Teyit Hattı iddiaların arka planını inceledi. Videodan alınan ekran görüntüsü tersine arama yöntemi kullanılarak arama motorlarında taratıldı. 

Görüntülerin 2020'de Youtube'ta paylaşıldığı görüldü. Paylaşımın açıklama kısmında "Dev gemi batıyor | Cargo sıvılaştırma | nikel" ifadesinin olduğu bulundu. Fakat videonun nerede ve ne zaman çekildiğiyle ilgili bir bilginin olmadığı tespit edildi

Youtube kanalında paylaşılan videonun iddiada yer alan görüntülerden daha uzun olduğu görüldü. Videonun sonunda gemi battıktan sonra sevinç çığlıkları atan insanların olduğu tespit edildi. Bu da geminin bir saldırı sonucunda değil kasıtlı olarak batırılma ihtimalini güçlendirdi. 

Arama derinleştirildiği zaman daha yakın bir tarihte görüntülerin daha uzun halinin Youtube'ta paylaşıldığı bulundu. Videonun başlığında "insan hatası nedeniyle batırılan gemi" ifadesinin olduğu görüldü. Paylaşımın açıklama kısmı incelendiğinde geminin isminin "VLOC STELLAR BANNER" olduğu tespit edildi. 

Geminin ismi "VLOC STELLAR BANNER" arama motorlarında aratıldı. Ulaşılan haber kaynaklarında geminin Şubat 2020'de Brezilya'nın Ponta da Madeira kentinden demir cevheri yükü yükledikten kısa bir süre sonra karaya oturduğu ifade edildi.

Kurtarma çalışmalarının sonuçsuz kalmasının ardından 12 Haziran 2020'de Stellar Banner, Baía de São Marcos körfezinin girişinin kuzeydoğusunda batırıldı. Haber kaynaklarında gemi batırılmadan önce tüm tehlikeli maddeler çıkarılmış olduğu ifade edildi

Stellar Banner ile ilgili detaylar incelendiğinde geminin Güney Kore merkezli şirket "Polaris Shipping'e" ait olduğu bulundu. Marshall Adaları Cumhuriyeti Denizcilik İdaresi'nin Kasım 2021'de geminin karaya oturmasıyla ilgili bir rapor yayınladığı tespit edildi. Raporda kaptanın planlanan rotadan sapma kararının, zayıf Köprü Kaynak Yönetimi (BRM) ve nakliye şirketinin belirsiz yönlendirmelerinin geminin batmasının nedenleri olarak gösterildiği bulundu. 

BULGU SETİ
  • Videonun güncel olmadığı ve Haziran 2020'de kaydedildiği tespit edildi.                               
  • Görüntülerin karaya oturan yük gemisinin kasıtlı olarak batırılma anını gösterdiği bulundu. 
DOĞRU MU? YANLIŞ MI?
Videonun Yemen açıklarında batırılan gemiyi gösterdiği iddiası gerçeği yansıtmıyor.