Atatürk'ü karlar üzerinde gösteren fotoğrafın ağustos ayında Afyonkarahisar'da çekildiği iddiası

Çağdaş Çetindemir / 08.08.2023

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk’le ilgili tarihi fotoğraflar sosyal medyada popüler.

Sık sık paylaşılan karelerden birinde Atatürk kar üstünde uyurken görülüyor.  Fotoğrafla ilgili etkileşim yüksek.

ARKA PLAN VE İDDİALAR

Atatürk'ü kar üstünde uyurken/dinlenirken gösteren fotoğrafın, Afyonkarahisar'da Büyük Taarruz'da (26 Ağustos 1922) çekildiği iddiası yaygın.

İddia geçmişte de birçok kez gündeme getirildi. Fotoğrafla bağlantılı ikinci karede Atatürk'ün yanında görünen kişinin İsmet İnönü olduğu ileri sürüldü.

Son güncel paylaşımda ise fotoğraf bir dezenformasyon eleştirisi olarak ele alınıyor. Twitter'da paylaşılan içerikte "26 Ağustos'ta Afyonkarahisar'da sıcaklık 30 derecedir ve bırakın kar yağışını yağmur bile yağmaz" deniyor. İçeriğe yönelik çok sayıda yorum geldi.

BULGULAR

Resmi arşiv kayıtlarına göre; söz konusu fotoğraf 1922'de Afyonkarahisar'da cephede değil, 1921'de Ankara Dikmen'de çekildi.

Diğer karede Atatürk'ün yanında görünen kişi de İsmet İnönü değil yaveri Muzaffer Kılıç ve şofördü.

Milli Eğitim Bakanlığı'nın Atatürk albümünde söz konusu fotoğraf sergileniyor. Fotoğrafla ilgili "TBMM Başkanı Mustafa Kemal, Birinci İnönü Savaşı sırasında Dikmen sırtlarında dinlenirken (1921)" yazıyor.

Milli Savunma Üniversitesi Kara Harp Okulu arşivinde iki fotoğrafa da rastlanıyor.

Fotoğraflarda günle ilgili farklara rastlansa da yılla ilgili bilgi ortak. Okul arşivinde fotoğrafların bilgi kartları mevcut.

Genelkurmay Personel Başkanlığı Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Daire Başkanlığı Yayınları'nca hazırlanan 2015 tarihli "Fotoğraflarla Atatürk" albümünde yaveriyle göründüğü fotoğraf da var.  

Bazı fotoğraflar Anadolu Ajansı arşivinde de yer alıyor. Fotoğraf bilgilerinde tarih 1921 olarak görülüyor.

Fotoğrafların kayda alındığı dönemde; Birinci İnönü Savaşı'nın (6-11 Ocak 1921) ve İkinci İnönü Savaşı'nın (23 Mart-1 Nisan 1921) gerçekleştiği biliniyor.

TBMM’de 12 Şubat 1921'de gerçekleşen 149'uncu birleşimin Atatürk'ün başkanlığında düzenlendiği, meclis tutanaklarından görülebiliyor. Tutanaklardan Atatürk'ün 10 Şubat'ta Eskişehir'e gittiği 12 Şubat'ta Ankara'ya döndüğü anlaşılıyor.


BULGU SETİ
  • Fotoğrafın çekildiği yer Afyonkarahisar değil Ankara Dikmen.

  • Fotoğrafın 1922 yılının Ağustos ayında değil, 1921'in Şubat ayında kayda geçti.

  • Resmi bulgular ve Anadolu Ajansı arşivi fotoğrafla ilgili bilgileri ortaya koyuyor.

DOĞRU MU? YANLIŞ MI?

Fotoğrafın Atatürk'ü Büyük Taarruz'da cephede kar üstünde gösterdiği iddiası gerçeği yansıtmıyor.