Özellikle sanayi ve teknolojinin gelişmesi, nüfus artışı ve kentleşme ile birlikte ortaya çıkan gürültü kirliliği, günümüzün önemli çevre sorunlarından birisi olarak gösteriliyor.

Gürültü nedir?

İnsan ve diğer canlıların yaşamını ve sağlığını olumsuz etkileyen zararlı ses tonları.

Çevresel gürültü kaynakları

Başlıca gürültü kaynakları; taşıtlar, endüstri kuruluşları (fabrika ve imalathaneler), sosyal donatım araçları (mutfak araç ve gereçleri, müzik aletleri, asansör, klima, jeneratör) olmak üzere üç grupta toplanıyor.

Çevre gürültüleri arasında insanları en rahatsız eden ve en yaygın gürültünün motorlu araç trafiği gürültüsü olduğu belirtiliyor. İkinci sırada "komşuluk gürültüsü" diye tanımlanan bina içi gürültüler yer alıyor.

Gürültünün kontrolü

Gürültünün; kaynağı, yayıldığı çevre, bundan etkilenen insan ve diğer canlılar açısından ele alınıp çözümlenecek bir sistem sorunu olması nedeniyle kontrol altına alınması için disiplinler arası işbirliği gerekiyor. Konunun, teknoloji ve planlamanın yanı sıra sosyal, hukuksal ve ekonomik boyutları da var.

Son yıllarda dünyada çevresel gürültülerden korunmak için kentlerde sakin alanların planlanması, yerel, karakteristik, sosyal, kültürel ve doğal seslerin öne çıkarılmasıyla kabul edilebilir “ses evreni” yaratma çabaları, binalarda “sakin cephe”lerin oluşturulması, gürültü haritaları yardımıyla yüksek gürültülü yerlerin saptanması, gürültü kaynaklı sağlık risklerinin sayısal değerlendirmeleriyle ilgili çalışmalar yapılıyor.

İnsan sağlığı üzerindeki etkileri

Gürültüye maruz kalmak işitme sağlığının bozulmasına, yüksek tansiyon, kalp sorunları, metabolizma ve solunum sistemi bozuklukları, prematüre doğumlar ve bebek ölümleri, uyku bozukluğu, stres gibi çok sayıda sağlık sorunlarıyla psikolojik etkilenmelere neden olabiliyor.

Gürültünün, özellikle iş ve akademik performansı olumsuz etkilediğini ortaya koyan çalışmalar bulunuyor.