Belirli bir zaman diliminde dünya genelinde atmosfere salınan toplam karbon emisyonunu ifade eden karbon bütçesi, belirli bir iklim hedefini sürdürülebilir seviyelerde tutmak amacıyla belirleniyor.
Karbon bütçesi kavramı, bilim insanlarının küresel ısınmanın sınırlarını belirleme ve kontrol etme çabalarını anlamak açısından önem taşıyor.
Paris Anlaşması gibi uluslararası çerçeveler, ülkelerin belirli bir sıcaklık artışını sınırlamak için karbon bütçelerini takip etmelerini ve emisyonlarını azaltmalarını gerektiriyor. Bu, iklim değişikliği ile mücadelede sürdürülebilir bir yol haritası oluşturmayı amaçlıyor.
Küresel karbon bütçesi, belirli bir zaman aralığı için tanımlanıyor. Örneğin, "2100 yılına kadar 2 derece sıcaklık artışını korumak için dünya genelindeki karbon bütçesi" gibi bir ifade, belirli bir hedefi korumak amacıyla 2100 yılına kadar izin verilen toplam emisyon miktarını belirtiyor.
Bu kavram, uluslararası çabaları yönlendirmek, ülkeleri emisyon azaltma taahhütlerine teşvik etmek ve küresel iklim değişikliği ile mücadele stratejilerini belirlemek için önemli bir araç olarak kullanılıyor.
Paris Anlaşması ile vurgulanan 1,5 ve 2 derece hedefleri, küresel iklim değişikliği ile mücadele çabaları kapsamında belirlenmiş sıcaklık artışı hedefleri.
Sıcaklık artışını yüzde 50 olasılıkla 1,5 derecede sınırlamak için belirlenen toplam karbon bütçesi 2 trilyon 865 milyar ton. 2023 yılı sonu itibarıyla atmosfere salınan karbon miktarı ise 2 trilyon 590 milyar tonu bulmuş durumda. Yani atmosfere 275 milyar ton daha karbon salındığında 1,5 derece hedefinin tutturulabilmesi için gereken bütçe tükenmiş olacak. Yıllık küresel karbon emisyonu miktarının ortalama 40 milyar ton olduğu düşünüldüğünde, bütçenin 7 yıl içinde tükenmesi ve gezegenin sanayi öncesi döneme göre 1,5 derece daha sıcak olması bekleniyor.