İsrail'in Gazze'de yardım bekleyen Filistinlilere düzenlediği saldırıya uluslararası tepkiler
İsrail'in saldırısı sonucu Gazze'nin batısına yardım malzemelerinin nakledilmesi sırasında yüzlerce insanın öldürülmesine dünyadan tepkiler gelmeye devam ediyor.
Washington
Beyaz Saray, insani yardım bekleyen Gazzeli sivillerin İsrail tarafından vurulmasının "ciddi bir olay" olduğunu ve saldırının detaylarına bakacaklarını açıkladı.
- İsrail'in insani yardım bekleyen Filistinlilere yönelik saldırısında ölü sayısı 112'ye çıktı
- Rusya: Gazze'de akan kanın durdurulması gerekiyor
- BM: Gazze'nin batısında yüzlerce insanın öldürüldüğü haberleri dehşet verici
- AP milletvekilleri, insani yardım bekleyen Filistinlilere saldıran İsrail'e tepki gösterdi
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü, AA muhabirinin, Gazze'de insani yardım beklerken İsrail askerlerince öldürülen sivillerle ilgili sorusuna yazılı yanıt verdi.
Açıklamada, "Bu, ciddi bir olay ve biz bunun detaylarına bakacağız. Masum hayatların kaybından dolayı yas tutuyoruz ve masum Filistinlilerin sadece kendi ailelerini doyurmaya çalıştığı Gazze'deki acil insani durumun farkındayız. Bu durum, potansiyel bir geçici ateşkes de dahil, Gazze'ye insani yardım akışının sağlanması ve genişletilmesinin önemini bir kez daha ortaya koyuyor." ifadelerine yer verildi.
Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Olivia Dalton ise "Bu son olayın iyi bir şekilde soruşturulması gerektiğini düşünüyoruz. İsrail hükümetinden bilgi almak için bu sabah kendileriyle irtibata geçtik ve olayı soruşturmalarını istedik." açıklamasında bulundu.
Öte yandan, konuyla ilgili gündemi değerlendiren Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, yaşanan olayın "trajik" olduğunu vurguladı ve İsrail hükümetinin soruşturmasını yakından takip edeceklerini söyledi.
Miller, "İsrail hükümetiyle bu sabahtan itibaren temas halindeyiz, soruşturmanın başladığını anlıyoruz, bu soruşturmayı yakından izleyeceğiz ve cevapları almak için baskı yapacağız." dedi.
ABD'li Sözcü, İsrail'in saldırısıyla ilgili, "Olayın tam olarak nasıl gerçekleştiğine ilişkin acilen ilave bilgi bekliyoruz." ifadesini kullandı.
"Gazze'deki sivil kayıpları çok trajik"
"Gazze'nin kuzeyindeki olaylar ciddi şekilde endişe verici ve bizi derin bir endişeye sevk ediyor, bunlar çok trajik. Gazze'deki İsrail operasyonları sonucunda çok fazla sayıda sivil orada hayatını kaybetti." diyen Dalton, bölgedeki gelişmeleri endişeyle takip ettiklerini dile getirdi.
Gazze'de yardım beklerken İsrail'in saldırısında hayatını kaybeden Filistinlilerle ilgili olarak "olayı yakından takip ettiklerini" belirten Dalton, "Bu son olayın iyi bir şekilde soruşturulması gerektiğini düşünüyoruz. İsrail hükümetinden bilgi almak için bu sabah kendileriyle irtibata geçtik ve olayı soruşturmalarını istedik." ifadesini kullandı.
Dalton, yardım bekleyen Gazzelilerin öldürülmesinin halen devam eden müzakereleri olumsuz etkileyebileceğini vurgulayarak, Biden'ın son olarak Mısır ve Katar liderleriyle görüştüğünü, ancak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmediğini söyledi.
Biden'dan ilk yorum: Neler olduğuna bakıyoruz
ABD Başkanı Joe Biden, insani yardım beklerken İsrail saldırısıyla hayatını kaybeden Gazzelilere ilişkin, "Şu anda neler olduğuna bakıyoruz. Ne olduğuyla ilgili iki farklı anlatım var. (Bu soruya) Şu an bir yanıtım yok." açıklamasını yaptı.
ABD Başkanı Biden, Texas'a gidişinden önce Beyaz Saray'dan ayrılırken basın mensuplarının Gazze'ye ilişkin sorularını yanıtladı.
Biden, insani yardım beklerken İsrail'in saldırısıyla hayatlarını kaybeden Gazzelilerle ilgili tepkisinin ne olduğu sorusuna, "Şu anda neler olduğuna bakıyoruz. Ne olduğuyla ilgili iki farklı anlatım var. (Bu soruya) Şu an bir yanıtım yok." şeklinde cevap verdi.
Bu saldırının devam eden müzakereleri zorlaştırıp zorlaştırmayacağı sorusunu ise Biden, "Zorlaştıracağını biliyorum." şeklinde yanıtladı.
Pentagon: Saldırı endişe verici
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder da günlük basın toplantısında yaptığı açıklamada, "sivillerin hayatlarının korunması gerektiğini yinelemeye devam ettiklerini" belirtti.
Yardım bekleyen Gazzelilere yapılan saldırı hakkındaki raporların "endişe verici" olduğunu kaydeden Ryder, "Bu masum can kayıplarını duyduğumuza elbette çok üzüldük ve söylediğim gibi, İsrail'in askeri operasyonlarında çok fazla sivilin öldürüldüğünü kabul ediyoruz." ifadesini kullandı.
Ryder, bu "trajik" olayın, ihtiyaç duyulan insani yardımın sağlanmasının önemini vurguladığını söyleyerek, "(Yardımlar) Gazze halkına güvenli, emniyetli ve sürdürebilir şekilde ulaştırılabilir." dedi.
BM: Gazze'nin batısında yüzlerce insanın öldürüldüğü haberleri dehşet verici
Birleşmiş Milletler'den (BM) yapılan açıklamada, İsrail'in saldırısı sonucu Gazze'nin batısına yardım malzemelerinin nakledilmesi sırasında yüzlerce insanın öldürülmesi ve yaralanmasının dehşet verici olduğu belirtildi.
BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Martin Griffiths, yazılı açıklamasında, "Bugün Gazze'nin batısına yardım malzemelerinin nakledilmesi sırasında yüzlerce insanın öldürüldüğü ve yaralandığı yönündeki haberler karşısında dehşete düştüm." ifadesine yer verdi.
Gazze'de hayatın korkunç bir hızla tükendiğinin altını çizen Griffiths, "Beş aya yakın süren acımasız düşmanlıklardan sonra bile Gazze hala bizi şok etme yeteneğine sahip." ifadesini kullandı.
BM Koordinatörü, bu saldırıyla birlikte, 7 Ekim'den bu yana Gazze'de hayatını kaybedenlerin sayısının 30 bine ulaştığını kaydetti.
BM Genel Sekreteri Guterres'ten acil insani ateşkes çağrısı
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Gazze'de 100'den fazla sivilin yardım beklerken İsrail tarafından öldürüldüğü saldırıyı kınadı ve acil insani ateşkes çağrısı yaptı.
BM Sözcüsü Stephane Dujarric, BM Genel Sekreteri Guterres adına, söz konusu saldırıya ilişkin yazılı bir açıklama yaptı.
Guterres'in Gazze'de sayısı 30 bini geçen ölü ve 70 bini geçen yaralı sayısı karşısında "dehşet içinde" olduğu kaydedilen açıklamada, halen sayısı bilinmeyen çok sayıda kişinin de enkaz altında olduğu belirtildi.
Açıklamada, "Genel Sekreter, Gazze'nin kuzeyinde hayat kurtarıcı yardım arayışındayken 100'den fazla kişinin (İsrail saldırısında) öldürüldüğü veya yaralandığı bildirilen olayı kınıyor. Gazze'deki çaresiz sivillerin acil yardıma ihtiyacı var ve buna BM'nin son bir haftadır yardım dağıtamadığı kuşatma altındaki Gazze'nin kuzeyi dahil." ifadeleri yer aldı.
Ayrıca açıklamada Gazze'nin tamamına acil insani yardım dağıtım kanallarının açılması gerektiğini vurgulayan Guterres'in, Gazze'de acil insani ateşkes ve tüm esirlerin koşulsuz olarak serbest bırakılması çağrısında da bulunduğu kaydedildi.
AP milletvekilleri İsrail'e tepki gösterdi
Avrupa Parlamentosu (AP) milletvekilleri, İsrail'in Gazze'de insani yardım bekleyenlere yönelik saldırısını "savaş suçu", "uluslararası insancıl hukukun ihlali" ve "soykırımın kanıtı" olarak nitelendirerek tepki gösterdi.
İspanyol milletvekili ve AP'nin Filistin ile İlişkiler Delegasyonunun Başkanı Manu Pineda, X'te yaptığı paylaşımda İsrail'i "terör çetesi" olarak adlandırarak, "İsrail rejiminin bizzat erişimlerini engellediği gıdayı bekleyen 100'den fazla insanı kitlesel ve ayrım gözetmeksizin öldürülmesini nasıl nitelendirebiliriz?" ifadeleriyle tepki gösterdi.
Pineda, "Bu soykırım dünya için ahlaki bir çöküştür. Bu etnik temizlikten sorumlu olanların cezasız kalmasına izin veremeyiz." ifadelerini kullandı.
İrlandalı milletvekili Mick Wallace da X sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda saldırının "savaş suçu" olduğunu vurgulayarak, "İsrail rejiminin savaş suçları devam ediyor ve biz hala Avrupa Birliği, ABD ve İngiltere liderlerinin onları kınamasını bekliyoruz." eleştirisinde bulundu.
Rusya: Gazze'de akan kanın durdurulması gerekiyor
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Gazze Şeridi'nde akan kanın durdurulması gerektiğini belirterek, "Gazze Şeridi benzeri görülmemiş şiddet dalgasıyla sarsıldı." dedi.
Gazze Şeridi'ndeki duruma değinen Lavrov, Gazze'de son aylarda yaklaşık 30 bin kişinin öldüğünü ve bunların birçoğunun sivil kadın ve çocuk olduğunu, yaralanan kişi sayısının da 70 bini geçtiğini belirterek, "İnsani felaketin boyutu genişliyor." ifadesini kullandı.
Lavrov, "Gazze Şeridi, benzeri görülmemiş şiddet dalgasıyla sarsıldı. Bu, ABD'nin tek başına arabuluculuk rolünü üstlenme girişimi nedeniyle Orta Doğu meselesi çözüm sürecinde yaşanan durgunluk sonucu oldu. ABD, bölge ülkelerinin yıllardır çarpıtılan ve tatmin edilmeyen çıkarlarına önem vermiyor. Elbette, (Gazze'de) akan kanın durdurulması öncelikli." şeklinde konuştu.
İran
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, İsrail'in Gazze Şeridi'nde insani yardım almak için bekleyen Filistinlileri hedef alan saldırısını “barbarca” olarak nitelendirdi.
Kenani, “Gazze’nin er-Raşid Caddesi'nde insani yardım sırasında bekleyen 100'den fazla Filistin vatandaşı, Siyonist rejimin barbarca saldırısı sonucu şehit oldu, 800'den fazla kişi de yaralandı.” ifadelerinde bulundu.
Gazze’deki yaranın özgür insanların hafızasından silinmeyeceğini belirten Kenani, “Cani Siyonist rejimin (İsrail) Filistinlilere yönelik toplu katliam ve soykırımını destekleme ve onlara sessiz kalmanın utancı ABD ve Avrupa'daki sahte insan hakları savunucularının alnından silinmeyecek.” dedi.
Suudi Arabistan
Suudi Arabistan, İsrail'in Gazze Şeridi'nde insani yardım bekleyen Filistinlileri hedef alan 104 kişinin öldürüldüğü saldırısını kınadı.
Açıklamada "Suudi Arabistan yönetiminin, İsrail'in, Gazze Şeridi'nin kuzeyinde insani yardım tırlarının gelmesini bekleyen savunmasız Filistinli sivillerden oluşan bir topluluğu hedef aldığı ve onlarca kişinin ölümü ve yüzlerce kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan saldırısını kınadığı" ifade edildi.
Uluslararası hukukun ne bahaneyle olursa olsun ihlal edilmesinin kategorik olarak reddedildiği belirtilen açıklamada, "uluslararası insancıl hukuka saygı gösterme, derhal güvenli insani koridorlar açma ve yaralıların tahliyesine izin verme" noktasında İsrail'in zorlanması için uluslararası topluma kararlı bir duruş sergileme çağrısı yapıldı.
Açıklamada ayrıca, daha fazla masum sivil can kaybının önlenmesi için acil ateşkes sağlanmasının gerekliliği vurgulandı.
İslam İşbirliği Teşkilatı ve Ezher'den kınama
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ile Mısır'daki El-Ezher Kurumu, İsrail'in Gazze'de insani yardım bekleyen Filistinlileri hedef alan saldırısını kınadı.
İİT'den yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in, Gazze Şeridi'nin kuzeyinde insani yardım kamyonlarının gelmesini bekleyen savunmasız Filistinli sivillerden oluşan bir topluluğu hedef aldığı ve onlarca kişinin ölümü ve yüzlerce kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan menfur saldırısının en güçlü şekilde kınandığı ifade edildi.
Açıklamada, İsrail tarafından işlenen soykırım suçlarının durdurulması, Filistinli sivillere uluslararası koruma sağlanması ve acil insani yardım ulaşımının sağlanması için uluslararası topluma "acil müdahale" çağrısı yapıldı.
Öte yandan Mısır'daki El-Ezher Kurumu'ndan yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi'nde yardım alabilmek için toplanan Filistinlileri hedef aldığı bu saldırının "insanlık için bir kara leke" olduğu ifade edildi.
Açıklamada, İsrail'in Gazze'ye yönelik canice saldırılarının durdurulması için tüm dünyaya "tarihte benzeri görülmemiş bir uykudan uyanması" çağrısında bulunuldu.
Fransa
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, İsrailli askerlerin insani yardım bekleyen Filistinlilere ateş açmasına tepki gösterdi.
Gazze'de durumun dramatik olduğunu ve tüm sivillerin korunması gerektiğini belirten Macron, bölgede insani yardımın dağıtılması için derhal ateşkes sağlanmasını istedi.
Macron, "İsrailli askerlerin sivilleri hedef aldığı Gazze'den bize ulaşan görüntüler karşısında derin kızgınlık duyuyoruz." ifadesini kullandı.
İsrailli askerlerin insani yardım bekleyen Filistinlilere ateş açmasını kınayan Macron, bu olayla ilgili gerçeğin ortaya çıkmasını ve adaletin sağlanmasını talep etti.
Fransa Cumhurbaşkanı, uluslararası hukuka saygı duyulması çağrısında bulundu.
Fransa Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada ise "Fransa, Gazze'de insani yardım dağıtımı sırasında çok sayıda Filistinli sivilin hayatını kaybettiği yönündeki haberler karşısında duyduğu derin üzüntüyü dile getiriyor." ifadesine yer verildi.
Açıklamada, İsrail askerlerinin Gazze'de gıdaya ulaşmaya çalışan sivillere ateş açmasının hiçbir haklı tarafı olmadığı vurgulanarak, son derece ciddi olan bu eylemlerin iç yüzünün aydınlatılması talep edildi.
İsrail'in uluslararası hukuk kurallarına uyması ve sivillere yönelik insani yardım dağıtımını koruması gerektiği kaydedilen açıklamada, bu trajik olayın Gazze'de acil insani durum varken gerçekleştiğine dikkat çekildi.
Açıklamada, bölgede sayısı giderek artan Filistinli sivilin açlık ve hastalıktan muzdarip olduğunun altı çizildi.
Gazze'de, büyük çapta insani yardımın ulaşması ve sivillerin korunması için derhal ve kalıcı ateşkesin gerekliliği vurgulanan açıklamada, "Bu Fransa'nın önceliğidir." ifadesine yer verildi.
Almanya
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, "İnsanlar kendileri ve aileleri için yardım malzemesi istediler ve öldüler. Gazze'den gelen haberler karşısında şoke oldum." değerlendirmesinde bulundu.
İsrail ordusundan bu saldırının nasıl gerçekleşmiş olabileceğini araştırmasını isteyen Baerbock, hayatını kaybedenlerin ailelerine ve yakınlarına başsağlığı diledi.
Gazze'de insanların yaşamaya değil, ölmeye daha yakın olduğunu vurgulayan Alman bakan, bölgeye daha fazla insani yardımın, derhal ulaşması gerektiğini kaydetti.
Baerbock, Hamas'ın elinde bulunan rehinelerin bırakılması ve Gazze'ye daha fazla insani yardımın ulaştırılması için her zamankinden daha acil bir insani araya ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi.
Çin
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, başkent Pekin'de düzenlenen günlük basın toplantısında AA muhabirinin, saldırıya ilişkin sorusuna, "Çin olarak şok içindeyiz ve güçlü şekilde kınıyoruz." yanıtını verdi.
Saldırıda hayatını kaybedenlerin yasını tutuklarını, yaralılara en kalbi duygularını ilettiklerini ifade eden Sözcü Mao, "İlgili taraflara ve özellikle İsrail’e çatışmalara son verme, sivilleri koruma ve daha kötü bir insani krizi önlemek üzere erişimi güvenceye alma çağrısı yapıyoruz." ifadelerini kullandı.
Sözcü Mao, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin olayın ardından açıklama yapmasının, ABD tarafından engellendiğine ilişkin haberler için ise "Gazze’de benzeri görülmemiş bir insani kriz yaşanıyor. Güvenlik Konseyi derhal harekete geçmeli ve ateşkesi teşvik etmeli. İlgili büyük ülkeler sorumlu tavır almalı, ateşkes çabalarını samimi şekilde desteklemeli." değerlendirmesinde bulundu.
Mao, Çin'in Güvenlik Konseyi’nin daha anlamlı tedbirler alması için uluslararası toplumla birlikte çalışmayı sürdüreceği, Gazze’de ateşkesin sağlanması ve gerilimin düşürülerek soruna iki devlet temelinde çözüm bulunması için elinden gelen çabayı göstereceğini vurguladı.
Yardım bekleyen Filistinlilerin öldürülmesi
Gazze'deki Filistin Sağlık Bakanlığı, İsrail'in Gazze kentinin güneyinde Reşid Caddesi'ndeki Nablusi Kavşağı'nda insani yardım bekleyenlere yönelik saldırısında 104 kişinin öldüğünü, 760 kişinin yaralandığını açıklamıştı.
İsrail güvenlik kaynakları, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yardım tırlarının etrafını saran Filistinlilerin tırların geçişini sağlayan İsrail askerlerine "tehdit oluşturacak biçimde yaklaştığını" savunurken, İsrail askerlerinin duruma ateş açarak karşılık verdiğini itiraf etmişti.
Kaynaklar, olayın soruşturulduğunu aktarırken İsrail ordusundan yapılan yazılı açıklamada ise "Gazze sakinlerinin tırların etrafını sardığı ve yardımları yağmalamaya başladığı, bazı Filistinlilerin itiş kakış ve izdihamda yaralandığı" iddia edilmişti.
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.