BiH: U Banjaluci obilježen neustavni Dan RS-a

U centru Banjaluke danas je povodom proslave 9. januara Dana Republike Srpske, kojeg je Ustavni sud Bosne i Hercegovine u dva navrata proglasio neustavnim, održan svečani defile u kojem je učestvovalo oko 2.700 učesnika, među kojima oko 820 pripadnika MUP-a RS-a, javlja Anadolu Agency (AA).

Osim pripadnika entitetskog MUP-a u defileu su učestvovali i predstavnici civilnog sektora. U defileu su između ostalih učestvovali konjica i helikopterska jedinica MUP-a RS-a i Helikopterski servis RS-a, te predstavnici brojnih preduzeća, organizacija i udruženja, saveza, sportskih klubova, fakulteta...

Osim brojnih građana svečanom defileu prisustvovao je Milorad Dodik, član Predsjedništva BiH, predsjednica RS-a Željka Cvijanović, predstavnici vlada RS-a i Srbije i drugi zvaničnici.

Dan RS-a uz pojačane mjere bezbjednosti obilježava se pod sloganom "Naših prvih 30". U RS-u danas je neradni dan, a ugostiteljski i drugi objekti, u širem centru Banjaluke su zatvoreni kao i veći broj ulica. Duž gradskih ulica, na institucijama i stambenim objektima istaknute su zastave RS-a, entiteta u BiH.

Ustavni sud BiH 2015. godine po apelaciji tadašnjeg člana Predsjedništva BiH Bakira Izetbegovića proglasio je neustavnim obilježavanje 9. januara kao Dana RS-a. Nakon toga je Narodna skupština RS-a usvojila odluku o raspisivanju referenduma o Danu RS-a, a referendum je održan 25. septembra 2016. godine iako je Ustavni sud odbio zahtjev Narodne skupštine za preispitivanje odluke o proglašenju neustavnim 9. januara kao Dana RS-a i donio privremenu mjeru kojom je zabranio daljnje aktivnosti na provođenju referenduma.

Nakon referenduma, krajem 2016. godine Narodna skupština RS-a usvojila je Zakon o Danu RS-a.

Ustavni sud BiH 29. marta 2019. godine na zahtjev devet delegata Vijeća naroda RS-a donio je novu odluku na taj zakon, prema kojem je član u kojem se navodi da se "na osnovu potvrđene volјe građana Republike Srpske 9. januar utvrđuje kao Dan Republike" neustavan i protivan Međunarodnoj konvenciji o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije te protivan Protokolu uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda.

Iz Narodne skupštine RS-a u aprilu 2019. na tu odluku saopšteno da je ovaj praznik zasnovan na demokratskoj volji građana, i da ni jedan praznik ne ugrožava ni nacionalni, ni vjerski identitet konstitutivnih naroda. Naglasili su da će RS i u buduće slaviti 9. januar kao Dan RS-a.

I Venecijanska komisija iznijela je stav da je izbor 9. januara za Dan RS-a podstaknut osjećanjima i događajima od značaja za samo jedan narod, te da nastavak obilježavanja ovog datuma može dovesti do diskriminacije.