استانبول/ خبرگزاری آناتولی

دکتر محمدقلی یوسفی، استاد اقتصاد دانشگاه «علامه طباطبایی» تهران در مصاحبه با خبرگزاری آناتولی گفت: هزینه‌های دولت در کشورهای نفت‌خیز مثل ایران به‌طور مرتب افزایش پیدا می‌یابد، چون د‌رآمد نفتی را به تومان تبدیل می‌کند. بنابراین تورم در ذات اقتصاد ایران نهفته است. به همین دلیل همیشه با پدیدهِ «افزایش ارز» مواجه می‌شویم.

او درباره دیگر عوامل موثر بر کاهش 25 درصدی ارزش پول ایران در برابر دلار نیز اظهار داشت: وضعیت اقتصادی‌ ایران وابستگی پررنگی به واردات دارد و از آنجایی که در صادرات هم مشکل داریم و همچنان تحت تحریم‌های نظام بین‌الملل هستیم، در نتیجه هزینه‌های دولتی روز به روز بیشتر و نقدینگی هم زیادتر می‌شود.

- پیش‌بینی اقتصاد و ارزش پول ایران در دولت رئیسی

یوسفی که قبلا رئیس مرکز تحقیقات اقتصاد ایران نیز بوده است، در ادامه تصریح کرد: مشکل در قانون اساسی ماست که حتما باید اصلاح شود. ایران با قدرت‌ها و نهادهای موازی مواجه است و کشمکش‌های زیادی بین نهادهای درونِ قدرتِ سیاسی وجود دارد که مانع از شفافیت می‌شوند. بنابراین نمی‌شود انتظار داشت دولت سید ابراهیم رئیسی یا هر دولت دیگری گشایش ایجاد کند. مشکلات ایران حل نخواهد شد، چون دولت به عنوان مسئول حل مشکل، خودش با مداخله‌جویی مشکل‌زایی می‌کند.

- تاثیر حجم دخالت دولت بر اقتصاد

وی در ادامه اظهار داشت: در ایران ایدئولوژی را با اقتصاد ترکیب می‌کنند که منجر به بحران‌های اقتصادی و مشکلات معیشتی گرفتاری‌های ماندگار مردم شده است. وقتی قانون به‌درستی حاکم نباشد، نقش «فرد» می‌تواند موثر باشد. مسئله اصلی این است که مشکلات ایران ریشه در ساختارها دارد. در واقع توسعه در کشور زمانی به دست می‌آید که اقتصاد‌ آزاد داشته باشیم. یعنی دولت مداخله نکند و برای برقراری نظم و قانون تمرکز داشته باشد. پس تا زمانی که دولتِ بزرگ داشته باشیم، نمی‌توانیم اقتصادی سالم با روال عادی داشته باشیم. بنابراین تورم تشدید و بیکاری زیاد خواهد شد.

- عوامل بین‌المللی

یوسفی که دو دهه پیش رئیس دانشکده «بیمه اکو» هم بوده است، در ادامه گفت: بدون هیچ شک و تردیدی باید گفت که مشکل ایران نداشتن تعامل با دنیای خارج است. اگر گرهِ کورِ برجام باز شود،‌ می‌توانیم شاهد کاهش نسبتی قیمت‌ها باشیم. البته این اصلا و ابدا به معنای این نیست که همه چیز گل و بلبل شود. یعنی مشکلات فقر، بحران‌های بیکاری و سیاسی و اجتماعی همچنان ادامه خواهد یافت. اگر توافق هسته‌ای حاصل شود،‌ ‌مقداری کمی صادرات نفت بیشتر می‌شود و با رونق نسبی تولید اشتغال فعالیت‌‌های اقتصادی بیشتر خواهد شد. اما این نمی‌تواند حل مشکلات جامعه تلقی شود.

- تحولات افغانستان

محمدقلی یوسفی درباره پیامدهای ناشی از تسلط مجدد طالبان بر افغانستان نیز گفت: در واقع هم تاثیر منفی فرهنگی خواهد گذاشت و هم در شرق کشور به‌واسطه گسترش مهاجرت تهدید و ناامینی ایجاد خواهد کرد و در نتیجه باعث بی‌ثباتی می‌شود. بخشی از صادرات ایران به افغانستان است. بنابراین تا حدودی به اقتصاد ما خلل وارد خواهد شد. ایران به تعاملات اقتصادی در بازار بین‌المللی نیاز دارد تا تحولات کشورهای ضعیف به اقتصاد ما ضربه نزند.

وی در پایان این گفت‌وگوی اختصاصی اظهار داشت: ایران در بیشتر نهادهای بین‌المللی از جمله سازمان‌ملل، نهادهای پولی و بانکی و همچنین تشکیلات تجاری در جهان عضو است. بنابراین باید بدانیم که نمی‌توانیم برخلاف قوانین جهانی عمل کنیم. در واقع همه کشورها باید از قوانین بین‌المللی برای تامین منافع ملی‌ خود بهره ببرند. ایران نمی‌تواند با زیر و رو کردن دنیا، مشکلاتش را حل کند.‌ هر کشوری باید فقط به فکر تامین منافع خودش باشد. در نتیجه،‌ باید با همه کشورها رابطه تجاری-اقتصادی داشته باشیم و سعی کنیم از طریق مذاکره مسالمت‌آمیز، مشکلات خود، همسایه‌ها و جامعه جهانی را حل کنیم.