لندن/ خبرگزاری آناتولی

در پی همه پرسی اصلاح قانون اساسی ترکیه که با نتیجه 51.41 درصد رای «آری» پایان یافت نگاهی می اندازیم به رفراندوم هایی که طی مدت اخیر در اروپا انجام شده و نتایج مشابهی دربرداشته است.

کشورهای اروپایی شاهد یک سلسله رفراندم در این اواخر بود و نتایج آنها مانند همه پرسی ترکیه بود؛ نتایجی که انعکاس اراده دموکراتیک بوده و با توافق همه اجرایی شد.

- برگزیت با حدود 52 درصد

یکی از مهم ترین همه پرسی با میزان آرای مشابه با ترکیه رای گیری «برگزیت» بود که بازتاب های آن همچنان ادامه دارد.

پادشاهی متحد بریتانیای کبیر شامل کشورهای انگلستان، ولز، اسکاتلند و ایرلند شمالی طی تصمیمی که تمامی اروپا را نیز تحت تاثیر قرار می داد ژوئن گذشته همه پرسی خروج از اتحادیه اروپا را برگزار کرد.

پس از یک روند انتخاباتی پر تنش، همه پرسی با میزان مشارکت 72.2 درصدی انجام شد. 51.9 درصد از آرا به خروج از اتحادیه اروپا موسوم به «برگزیت» رای موافق دادند و 48.1 درصد نیز مخالف آن بودند.

علی رغم آنکه درصد آرای موافق و مخالف بسیار به هم نزدیک بود نتیجه همه پرسی به مشاجره گذاشته نشد و تنها بحث های سیاسی و حقوقی بر سر روند اجرای آن صورت گرفت.

اگرچه نتیجه همه پرسی التزام حقوقی نداشته و تنها از ماهیت پیشنهادی از جانب دولت برخوردار بود 29 مارس به دلیل تناسب با اراده ملی به صورت رسمی آغاز به کار کرد. جو کاکس، نماینده حزب کارگر و حامی ماندن در اتحادیه اروپا در روند برگزیت به ضرب چاقو کشته شد.

- اسکاتلند

همه پرسی استقلال اسکاتلند از بریتانیا در سال 2014 پس از یک روند کمپین تبلیغاتی گسترده صورت گرفت. میزان مشارکت در این رفراندوم 85.59 درصد بوده و تنها 44.7 درصد رای به استقلال و 55.3 درصد از رای دهندگان نیز رای به ماندن در بریتانیا دادند.

در پی این همه پرسی طرفین بر سر این موضوع که تا زمانیکه « تغییرات دموکراتیکی» صورت نگیرد موضوع استقلال مطرح نخواهد شد به اتفاق نظر رسیدند. اما دولت منطقه ای اسکاتلند پس از برگزیت که یک تغییر دموکراتیک به شمار می رود خواستار برگزاری همه پرسی مجدد شده است.

اگر این خواسته دولت اسکاتلند مورد قبول دولت مرکزی لندن قرار بگیرد این کشور اواخر سال 2018 یا اوایل 2019 همه پرسی برگزار خواهد کرد.

-سوئیس

مردم سوئیس در سال 2014 به همه پرسی رای مثبت دادند که طبق آن مهاجرت از کشورهای عضو اتحادیه اروپا به این کشور با محدود روبرو شد.

نتیجه این همه پرسی تنها با 19 هزار و 516 رای اختلاف رقم خود و براساس آن 50.3 درصد از شرکت کنندگان رای «آری» و 49.7 درصد رای «نه» را به صندوق‌ها انداختند.

دولت و بسیاری از احزاب دیگر کشور مخالف ایجاد محدودیت برای مهاجران بودند. اما مردم سوئیس با رای خود این طرح را به تصویب رساندند.

نتیجه همه پرسی حتی با توافقنامه گردش آزاد نیروی کار میان سوئیس و اتحادیه اروپا نیز در تضاد بود. همه ساله به طور متوسط 4 رفراندوم در سوئیس انجام می پذیرد.

-ایتالیا

ایتالیا نیز سال پیش شاهد همه پرسی تغییر کلی قانون اساسی این کشور بود. تغییرات 47 ماده از قانون اساسی ایتالیا محدود کردن اختیارات سنای جمهوریت این کشور و سرعت بخشیدن به روند قانونگذاری در ایتالیا را پیش بینی می کرد.

این همه پرسی با مشارکت 65.47 درصدی مردم ایتالیا انجام و با رای «نه» از سوی 59.12 درصد مشارکت کنندگان به تصویب نرسید. 40.88 درصد رای دهندگان نیز به این همه پرسی رای «آری» دادند.

ماتئو رنزی نخست وزیر ایتالیا درپی شکست در این انتخابات استعفا داد. پس از استعفای رنزی، پائولو جنتیلونی هم حزبی وی مسئولیت تشکیل کابینه را بردوش گرفت.

-دانمارک

مردم دانمارک در تاریخ 3 دسامبر 2015 برای قوانین امور داخلی و دادگستری اتحادیه اروپا به پای صندوق همه پرسی رفتند.

در این رأی گیری که میزان مشارکت 71.9 درصد اعلام شده بود، علی رغم کمپین اکثر احزاب حاضر در پارلمان این کشور در راستای اخد نتیجه «آری»، 53.1 درصد از مردم به این همه پرسی «نه» گفتند.

در این همه پرسی سه حزب خلق، اتحاد لیبرال و اتحاد سبز سرخ دانمارک در جناح مخالف قرار داشتند. دانمارک به دلیل مخالفات مردم با این قوانین، هم اینک در پی تنظیم توافق نامه ویژه با اتحادیه اروپا برای ادامه عضویتش در سازمان پلیس اتحادیه اروپا «یوروپل» است.

-سوئد

مردم سوئد نیز در 2013 در مورد ورود به منطقه یورو برای استفاده از واحد پول مشترک اتحادیه اروپا «یورو» به پای صندوق ها رفتند که در نتیجه آن 56 درصد از شرکت کنندگان با این امر مخالفات کردند.

روند این همه پرسی بسیار پر تنش بود به طوری که آنا لیند، وزیر امور خارجه اسبق این کشور که از موافقان ورود به منطقه یورو بود، به ضرب چاقو کشته شد.

با توجه به این که نتایج رفراندوم های مذکور با نتایجی به هم نزدیک پایان یافت، مشروعیت و نتایج این همه پرسی ها هیچ گاه به زیر سئول برده نشد.