Doğu Afrika'daki Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi'nin (IGAD) Eski Sözcüsü ve Afrika bölgesiyle ilgili çalışmalar yürüten analist Nuur Mohamud Sheekh, Somali ile Etiyopya arasında yaklaşık bir yıldır devam eden bölgesel gerilimi Türkiye'nin arabuluculuğunda sona erdiren mutabakata ilişkin AA muhabirinin sorularını yazılı yanıtladı.

Bu anlaşmanın detaylarına henüz erişememesine rağmen bölge barışı için önemine işaret eden Sheekh, "Türkiye'nin ara buluculuğunun sonucu cesaret verici ve takdire şayandır. Ankara Bildirisi, Etiyopya ve Somali gibi iki komşu ülkenin hükümetlerinin en üst düzeylerinde güven inşası, gerginliğin azaltılması ve diyalogun devamı için önemli bir çerçeve oluşturulmasına yardımcı oldu." ifadelerini kullandı.

Sheekh, bu süreçte Afrika Birliği'nin (AfB) ve IGAD'ın eksikliğinin kaçırılmış bir fırsat olduğunu söyledi.

Bu iki kuruluşun paydaşlar olmalarının yanı sıra bölgesel istikrarın koruyucuları olduğunu ve Afrika'daki çözümler için arabuluculuk yapma ve sağlama yetkisine sahip olduğunu kaydeden Sheekh, AfB ve IGAD'ın bölgedeki liderliklerini yeniden iddia etmek için bu süreci değerlendirmeleri gerektiğini kaydetti.

Sheekh, "Bu kuruluşlar, anlaşmanın uygulanmasını destekleyerek ve onu daha geniş bölgesel gündemle bütünleştirerek, Afrika genelinde barışı koruma ve kalkınmayı ilerletmede vazgeçilmezliklerini gösterebilir." ifadelerini kullandı.

Ankara Süreci

Somali'den 1991'de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Somaliland ile Etiyopya arasında 1 Ocak’ta imzalanan mutabakat zaptı bölgesel tansiyonu artırmıştı.

Etiyopya'nın Somaliland'i bağımsız bir ülke olarak tanıma, Somaliland’in de Etiyopya’ya denize erişim imkanı sağlamaya hazırlanması Somali yönetiminin büyük tepkisine ve krize neden olmuştu.

Arap Birliği, Afrika Birliği, Kenya ve Cibuti'nin krizi aşma girişimleri sonuçsuz kalmıştı.

Türkiye’nin tarafları Ankara Süreci kapsamında bir araya getirmesiyle tansiyon azalmış, son olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde 11 Aralık'ta Ankara'da buluşan liderler sorunun çözümü için mutabakata varmıştı.

Anlaşmaya göre Somali'nin toprak bütünlüğü teyit edilirken, Etiyopya'nın denize erişim istekleri, her iki tarafın kazançlı çıkacağı bir işbirliği sürecine dönüştürüldü.

Taraflar, Türkiye'nin kolaylaştırıcılığında Şubat 2025 sonuna kadar teknik müzakerelere başlamaya ve 4 ay içinde görüşmeleri sonuçlandırmayı hedefliyor.