Dünya, Teknoloji

Küresel 'restart': Dünya çapında işletmeleri etkileyen büyük bir yazılım sorunu yaşanıyor

Dünya genelinde ABD merkezli hava yolu şirketleri başta olmak üzere şirketler, havalimanları, bankalar, bazı medya kuruluşları ve Londra Borsası'nda CrowdStrike sistemlerindeki sorun nedeniyle teknik aksaklık yaşandığı bildirildi.

Ekip  | 19.07.2024 - Güncelleme : 19.07.2024
Küresel 'restart': Dünya çapında işletmeleri etkileyen büyük bir yazılım sorunu yaşanıyor Fotoğraf: Tayfun Coşkun/AA

Ankara

Microsoft'a siber güvenlik yazılımı sağlayan CrowdStrike'in sistemlerindeki aksaklık sonrası dünya çapında işletmeleri etkileyen büyük bir kesinti yaşanıyor.

CrowdStrike, dünya çapında yaşanan teknik aksaklıklara neden olan sorunu tespit ettiklerini ve kullanıcılara sorunun çözümü için "geçici" bir çözüm geliştirdiklerini duyurdu.

CrowdStrike Üst Yöneticisi Kurtz, küresel kesintinin bir güvenlik olayı veya siber saldırı olmadığı söyledi

Microsoft'a siber güvenlik hizmeti veren CrowdStrike'ın Üst Yöneticisi (CEO) George Kurtz, X hesabından yaptığı açıklamada, yaşanan kesintiden Mac ve Linux bilgisayarlarının etkilenmediğini bildirdi.

CrowdStrike'ın Windows ana bilgisayarları için tek bir içerik güncellemesinde bulunan bir sorundan etkilenen müşterilerle aktif çalıştığını aktaran Kurtz, şunları kaydetti:

"Bu, bir güvenlik olayı ya da siber saldırı değildir. Sorun tespit edilmiş, izole edilmiş ve bir düzeltme dağıtılmıştır."

Kurtz, müşterilerini en son güncellemeler için destek portalına yönlendirdiklerini ve sürekli güncellemeler sunmaya devam edeceklerini belirterek "Ayrıca, kuruluşların CrowdStrike temsilcileriyle resmi kanallar aracılığıyla iletişim kurduklarından emin olmalarını öneriyoruz. Ekibimiz, CrowdStrike müşterilerinin güvenliğini ve istikrarını sağlamak için tamamen seferber olmuş durumda." değerlendirmesinde bulundu.

Microsoft 365'ten küresel yazılım sorununa ilişkin açıklama

Microsoft 365'ten yapılan açıklamada, Microsoft'a siber güvenlik hizmeti veren CrowdStrike'nin sistemlerindeki aksaklık sonrası dünya çapında işletmeleri etkileyen küresel yazılım sorununa ilişkin güncel durum paylaşıldı.

Açıklamada, "Sorunun altında yatan neden düzeltildi ve birkaç Microsoft 365 uygulaması ve hizmeti tam işlevselliğe geri yüklendi. Kalan etki hala bazı uygulama ve hizmetleri etkilemeye devam ediyor." denildi.

Microsoft 365 ekibinin rahatlama sağlamak için ek hafifletme eylemleri gerçekleştirmeye devam ettiği aktarılan açıklamada, "Etkilenen diğer senaryolarda işlevsellik ve kullanılabilirlikte bir artış gözlemlemeye devam ediyoruz ve tam iyileşmeye doğru ilerlediğimizden emin olmak için bunu yakından takip ediyoruz. Microsoft, bu olayı mümkün olan en yüksek öncelikte ele almaya devam ediyor." ifadeleri kullanıldı.

Dünya genelinde hava trafiği aksadı


CNN'in haberine göre, ABD başta olmak üzere Avrupa ve Asya'daki çok sayıda havalimanı ve hava yolu şirketi, söz konusu iletişim sorunu nedeniyle uçuşların etkilendiğini duyurdu.


ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), dünya çapında işletmeleri etkileyen büyük kesinti sonucu ülkenin önde gelen hava yolu şirketlerinin, iletişim sorunu nedeniyle uçuşlarını durdurduğunu bildirdi.


FAA, bu aksaklıktan "varış noktalarına bakılmaksızın hava yollarının tüm uçuşlarını etkilediği" bilgisini paylaştı.


Bu kapsamda uçuşları etkilenen hava yolu şirketleri arasında Delta Airlines, United Airlines, American Airlines, Allegiant Air, IndiGo, Akasa Airlines, Ryanair's ve SpiceJet gibi çok sayıda büyük havacılık şirketinin de bulunduğu belirtiliyor.


Avrupa'daki havalimanları da etkilendi


CrowdStrike sistemlerindeki teknik aksaklık, ABD'nin yanı sıra Avrupa'daki havalimanlarını da etkiledi.


BBC'nin haberine göre, söz konusu sorunun ardından Amsterdam Schiphol Havalimanı uçuşlarında aksaklıklar yaşandı.


Schiphol Havalimanı'ndan bir sözcü, BBC'ye yaptığı açıklamada, kaç uçuşun etkilendiği henüz belli olmamakla birlikte "Kesinti Schiphol'den ve Schiphol'e uçan uçuşları etkiliyor." dedi.


Almanya'daki Berlin Brandenburg Havalimanı yönetimi de yaptığı açıklamada, "teknik bir arıza nedeniyle" yolcu check-in işlemlerinde gecikmeler yaşanacağını kaydederken İspanya'daki tüm havalimanlarını yöneten devlete ait AENA ise havalimanlarının açık olduğu ancak "bilgisayar sistemindeki bir arızanın" gecikmelere neden olabileceği bilgisini paylaştı.


Fransız hava yolu şirketi Air France da bilgisayar sistemlerindeki kesinti nedeniyle bazı uçuşlarda aksamalar olacağını duyurdu.

İngiltere'nin ve dünyanın en büyük havalimanlarından Heathrow'un X hesabından yapılan paylaşımda, yaşanan küresel sorun nedeniyle sistemlerin etkilendiği ancak uçuşların sorunsuz gerçekleştirildiği belirtildi.

Londra'nın en büyük havalimanlarından Gatwick'te ise uçağa biniş ve güvenlik kontrollerinden geçişlerde sorunlar yaşandığı açıklandı. Luton Havalimanı ise bazı hava yolu şirketlerinin bilet işlemlerinde sorun yaşadığını duyurdu. İşlemlerin elle yapılması için ilave personel görevlendirildiği bilgisi paylaşıldı.

Stansted Havalimanı da işlemlerin elle gerçekleştirildiği için operasyonlarda yavaşlık olduğunu, uçuşların sorunsuz gerçekleştiğini ancak terminalde yoğunluk oluştuğunu duyurdu.

İskoçya'da da havalimanlarında sorunlar yaşandığı bildirildi. Edinburgh Havalimanı'ndan yapılan açıklamada, terminalde bekleme sürelerinin normalden uzun sürdüğünü belirtildi. Açıklamada, güvenlik noktalarında bekleme sürelerinin 1 saati bulduğu kaydedildi.

Kuzey İrlanda da havalimanı operasyonlarında sorun yaşarken Belfast Havalimanı, uçuşların normal şekilde yapılsa da havalimanında yoğunluk bulunduğu bildirdi.

Roma Fiumicino Havalimanı'ndan yapılan yazılı açıklamada da "Roma havalimanlarının sistemleri etkilenmemiş olmasına rağmen, bilgi teknolojileri sistemlerinde yaşanan küresel bir sorun nedeniyle giden ve gelen uçuşlarda gecikmeler ve/veya iptaller meydana gelmektedir. Uçuşunuzun durumunu ilgili hava yolu şirketinden veya www.adr.it adresinden kontrol etmenizi öneririz." ifadeleri kullanıldı.

İtalya'nın bayrak taşıyıcı hava yolu firması ITA da küresel iletişim sıkıntısından yolcularının etkilenmemesi için çalışıldığını bununla beraber bu sorunun, bazı gecikme ve uçuş iptallerine yol açtığını bildirdi.

İtalyan basına yansıyan haberlerde, New York, Chicago, Detroit, Atlanta, Boston, Philadelphia, Alicante, Barselona, Londra, Manchester ve Edinburgh uçuşlarında 60 ile 90 dakika arasında değişen gecikmeler yaşandığı belirtildi. Ayrıca ITA'nın Roma Fiumicino Havalimanı'ndan yapılması gereken şu ana kadar 17 uçuşun iptal edildiği kaydedildi.

Diğer taraftan, Floransa ve Pisa havalimanlarını kullanacak yolcuların da uçuşlarını kontrol etmesi istenirken, Bologna'da ise uçağa biniş işlemlerinde bazı aksaklıklar yaşandığı ifade edildi.

Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyet Teşkilatı (EUROCONTROL), AA muhabirine, küresel yazılım sorununun Avrupa havacılığına etkileri konusunda açıklamada bulundu.

Açıklamada, EUROCONTROL Ağ Yöneticisi'nin, birçok hava yolu ve havalimanını etkileyen, büyük çaplı gecikmelerin yanı sıra iptallerle sonuçlanan IT kesintilerinin farkında olduğuna işaret edildi.

Yaşanan sorunun Ağ Yöneticisi'nin sistemlerini etkilemediği belirtilen açıklamada, "Ağ Yöneticisi Operasyon Merkezi, etkiyi azaltmak için Avrupa'daki havacılık ortaklarıyla birlikte çalışmaktadır." ifadesi kullanıldı.

Teknik aksaklık Asya'daki havalimanlarını da vurdu


Singapur Changi Havalimanı, küresel teknik arıza nedeniyle aksamalara karşı yolcuları uyardı.


Changi Havalimanı, Facebook sayfasındaki bir gönderide çok sayıda hava yolu şirketinin check-in sürecini manuel olarak yönettiğini duyurdu.


Bangkok Don Mueang Havalimanı'nda küresel kesintiden etkilenen havalimanları arasında belirtilirken CNA'nın haberine göre, çok sayıda yolcu Don Mueang Havalimanı'nda "çok kaotik" bir durumla karşı karşıya oldukları ve saatlerdir bagajlarına ulaşamadıklarını ifade etti.


Kesinti, dünyanın en kalabalık ülkesi Hindistan'ı da etkilerken IndiGo, Akasa Airlines ve SpiceJet dahil olmak üzere birçok hava yolu şirketinin rezervasyon ve check-in hizmetlerindeki aksaklıklar nedeniyle havalimanlarında manuel check-in ve biniş işlemleri yapılıyor.

Arap ülkelerindeki hava trafiği de etkilendi

BAE Dışişleri Bakanlığının X hesabından yapılan açıklamada, yurt dışındaki BAE vatandaşlarına bazı havalimanlarında hava trafiğini etkileyen küresel teknik zorluklar nedeniyle, havalimanlarına gitmeden önce hava yolu şirketleriyle iletişime geçerek uçuşun durumunu doğrulama uyarı ve tavsiyesi yapıldı.

Bakanlığın tüm elektronik sistemlerinde küresel bir teknik sorun meydana geldiği belirtilen açıklamada, BAE vatandaşlarına şu an için herhangi bir işlem yapılmaması tavsiye edildi.

Ürdün'deki Kraliyet Havayolları Şirketinden yapılan yazılı açıklamada ise Queen Alia Havalimanı'ndaki tüm yolculara, küresel teknik aksaklığın bir sonucu olarak uçuş programında herhangi bir değişiklik olup olmadığını öğrenmek için ilgili hava yolları ve havaalanı hizmetleri merkeziyle iletişime geçme çağrısı yapıldı.

Açıklamada, uçuşların aksamadan devam ettiği ve uçuş takviminde herhangi bir değişiklik olmadığı belirtildi.

Kara ve demir yolu ulaşımında da sorunlar yaşanıyor


Utrecht bölgesinde otobüs ulaşımını sağlayan Syntus firmasının X hesabından yapılan açıklamada, "Küresel bir bilgisayar arızası nedeniyle trafik kontrolümüz şu anda kullanılamamaktadır." denilerek, güvenlik nedeniyle Utrecht'teki otobüslerin bir sonraki duyuruya kadar çalışmayacağı duyuruldu.


Almere şehrinde otobüs ulaşımını sağlayan Allgo firması, işletim sisteminde arıza ve trafik kontrolünün kaybolması sebebiyle otobüslerin geçici olarak kullanılamadığını ve güvenlik amaçlı tüm otobüslerin garaja çekildiğini açıkladı.

Belçika Demiryolları da (SNCB), yaşanan çeşitli teknik sorunlar nedeniyle çevrim içi bilet işlemi yapamıyor. Şirketin satış ve iletişim kanalları da çalışmıyor.


SNCB'nin yaptığı açıklamada, "Bu sabahtan beri genel bir IT sorunuyla karşı karşıyayız. Sorunu mümkün olan en kısa sürede çözmek için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz." ifadesi kullanıldı.


Açıklamada, teknik sorun nedeniyle SNCB internet sitesinde ve uygulamasında yer alan gecikmeler, güzergah değişiklikleri ve doluluk gibi bilgilerin güncel olmayabileceği belirtildi.

Yaşanan aksaklıklar nedeniyle tren istasyonlarında duyurular yapılıyor.

İngiltere'de de ana şehirlerarası ulaşım araçlarından trenlerde de sorunlar yaşanıyor. Ulusal Demiryollarından yapılan açıklamada, 15 tren hattında gecikme, erteleme ve iptal olduğu ifade edildi.

Trenleri Londra'dan da geçen demir yolu şirketi Thameslink, "Bazı bölgelerdeki makinistlerle iletişim kuramıyoruz." açıklamasını yaptı. Bu durumun Thameslink ve Great Northern trenlerini etkilediği belirtildi.

İtalya'nın kuzeybatısındaki önemli limanlardan Cenova'da da tırların giriş yaptığı terminaldeki sistemdeki arızlar nedeniyle limana giriş-çıkışların durdurulduğu, tırların limana giden yollarda uzun kuyruklar oluşturduğu bildirildi.

Ülkede otoyollardan sorumlu Autostrade per l'Italia'nın (Aspi) da bilgi teknolojilerindeki sıkıntıyla başa çıkabilmek için ek personel görevlendirdiğini duyurduğu akta

Hastaneler ameliyatlarını durdurdu

Hollanda'nın Achterhoek bölgesindeki Slingeland Hastanesinin internet sayfasında yayımlanan mesajda, küresel yazılım sorunu nedeniyle yerel saatle 11.30'a kadar, çok acil hastalar dışında, hizmet verilmeyeceği, ayakta tedavi hizmetlerinin iptal edildiği ve yeni hasta kabul edilmeyeceği kaydedildi.


Mesajda, belirtilen saate kadar sadece acil durum gerektiren hastalara hizmet verileceği aktarılarak, hayati tehlike arz etmiyorsa hastaların hastaneye gelmemesi uyarısında bulunuldu.

Ülkenin doğusundaki Emmen şehrindeki hastaneler de operasyonların askıya alındığı açıkladı.

İngiltere'deki sağlık ocağı randevu sistemleri de küresel sorundan etkilendi. Ulusal Sağlık Sistemi'nden (NHS) yapılan açıklamada, randevu ve hasta kayıt sistemlerinin etkilendiği, işlemlerin elle yapıldığı aktarıldı.

Acil durum telefon hatlarının kesintilerden etkilenmediği belirtilen açıklamada, daha önce randevu alan hastaların aksi açıklanmadıkça belirtilen saatlerde randevularına gitmeleri gerektiği ifade edildi.

Bankacılık ve basın sektörü de olumsuz etkilendi

Sky News Yönetim Kurulu Başkanı David Rhodes de sosyal medya sitesi X üzerinden yaptığı açıklamada, "Sky News, bu sabah canlı yayın yapamadı ve şu anda izleyicilere kesintiden dolayı özürlerimizi iletiyoruz." ifadesini kullandı.

Fransız TF1 kanalından Cnews'a ve Fransız gazetesi Le Figaro'ya kadar birçok basın yayın kuruluşu kesintiden etkilendi.


Fransız televizyon kanalları ekrana reklam ya da görsel koymada sorun yaşadıklarını bildirirken gazetelerin de bilgisayar işletim sistemlerine girişte sıkıntı yaşadığı açıklandı.


Avrupa'nın en büyük eğlence parkı Disneyland Paris'in sitesinde ve parkın içindeki reklam panolarında hata uyarıları veriliyor.

Londra Borsası'nın (LSEG) açıklamasına göre, LSEG'in haber ve veri platformunda, dünya çapında kullanıcı erişimini etkileyen bir kesinti yaşandı.


Asya ticaret seansı sırasında LSEG, haberlerin platformda yayınlanması engelleyen küresel bir teknik sorunla karşılaştı.

Hollanda’da kamu yayıncısı NOS'taki haberde, ülkedeki KNAB bankasının müşterilerinin hesaplarına giriş yapamadığı bildirildi.


İngiltere'de bulunan Morrisons adlı market de bu sabah saatlerinde ödeme sistemlerinde sorunlar yaşamaya başladı. Yaklaşık 1 saat süren sorunun ardından birçok markette sorun çözüldü. 

Milano Borsası'nda da endeksin geç açıldığı belirtildi.

İstanbul'da da bazı işlemlerde aksaklık yaşanıyor

Bilişim sistemlerindeki teknik aksaklıktan İstanbul'da da birçok kurum ve vatandaş olumsuz etkilendi.

Beyoğlu Taksim Meydanı'ndaki özel bir bankaya ait ATM'de vatandaşlar işlem yapamadı. ATM'nin ekranında çıkan uyarı yazısıyla vatandaşlar, bankanın başka ATM ve şubelerine yönlendirildi.

İşlem yapamayan Mustafa Keyif, küresel yazılım sorunundan haberi olmadığını belirterek, işlem için geldiği üçüncü ATM'de de bir şey yapamadığını, başka bir ATM'ye yönlendirildiğini anlattı.

Bazı özel bankalar ise müşterilerini bilgilendirmek için cep telefonu üzerinden SMS ile "ATM'de teknik bir sorun nedeniyle şu an hizmet verememekteyiz." bilgilendirmesi yaptı.

Araç muayene istasyonlarında işlem yapılamıyor

Küresel yazılım sorunundan TÜVTÜRK Araç Muayene İstasyonları da etkilendi. Kentteki istasyonlara muayeneye gelen araç sahipleri, arıza nedeniyle işlemlerini yaptıramadı. Randevuyla istasyona gelen araç sahipleri, geri gönderildi.

Esenyurt'taki istasyonda işlem yaptırmaya çalışan bir araç sahibi, muayene için son günü olduğunu ancak işlem yapamadığını söyledi.

Görevlilerin kendisine sistemle alakalı sıkıntı olduğunu söylediğini aktaran başka bir araç sahibi Berk Deniz de "Muayenem geçti. Sistemsel bir arıza varmış. İçeri geçip konuşacağım." dedi.

TÜVTÜRK'ün, sosyal medya hesabında yapılan paylaşımda, "Kullandığımız global yazılım sisteminin dünya genelinde yaşadığı teknik aksaklık nedeniyle ülkemizde de birçok kurumu etkileyen kesintiler yaşanmaktadır ve araç muayene işlemleri de bu durumdan etkilenmektedir. Kurumumuz, söz konusu aksaklığın giderilmesi ve en kısa sürede muayene işlemlerine devam edilebilmesi için çalışmaktadır. Anlayışınız için teşekkür ederiz." denildi.

Bakan Uraloğlu'ndan küresel yazılım sorununa ilişkin açıklama

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Tekirdağ'ın Marmaraereğlisi ilçesindeki Ulusal Deniz Emniyeti Başkanlığında yaptığı basın toplantısında, Windows işletim sistemi kullanan sistemlerde, cihazlarda yaşanan kesintiye dair yapılan incelemede yaşanan aksaklığın siber kaynaklı olmadığını tespit ettiklerini bildirdi.

Söz konusu kesintinin CrowdStrike ürününü kullanan kurum ve kuruluşlarda meydana geldiğinin tespit edildiğini aktaran Uraloğlu, şunları kaydetti:

"Çözüm önerileri SOME İletişim Platformu üzerinden tüm SOME'lerimizle paylaşılmıştır. SOME'lerimiz nelerdir, bizim siber olaylara müdahale ekiplerinin koordinasyonu ve onların katılımcılarıdır. Ülkemizin siber sınırlarını korumak için yerli ve milli ürünlerimizle 7 gün 24 saat aralıksız çalışmaları takip ediyoruz. Bu anlamda bu zarara uğrayan ya da etkilenen sistemlerle ilgili olarak kurumlarla hemen irtibata geçtik. Bazı kurumlarımızda hemen müdahaleyle birlikte buradaki aksaklığın önemli bir bölümünü atlattığımızı söyleyebilirim. Zannediyorum birkaç saat içerisinde sistem artık vatandaşı etkileyen durumdan çıkarılmış olur."

Bunun tekrar etmemesi için gereken önlemleri arkadaşlarımızla planladık. İlgili kurumlarımızla özel sektör ve kamu ile iletişim halindeyiz. İnşallah sistemi bir an önce işler hale getirerek bunu da ortadan kaldırmış olacağız. Bunun özellikle altını çizmek istiyorum; bir siber saldırı söz konusu değildir."

BTK'den küresel düzeyde etkili olan yazılım sorununa ilişkin açıklama

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), konuya ilişkin, sosyal medya hesabından açıklama yaptı.

Açıklamada, Windows işletim sistemi kullanan cihazlarda küresel çapta yaşanan kesintiye ilişkin inceleme yapıldığı belirtilerek, şunlar kaydedildi:

"Yaşanan aksaklığın siber saldırı kaynaklı olmadığı tespiti yapılmıştır. Söz konusu kesintinin CrowdStrike ürününü kullanan kurum ve kuruluşlarda meydana geldiği tespit edilmekle birlikte çözüm önerileri SİP platformu üzerinden tüm SOME'lerimiz ile paylaşılmıştır. Ülkemizin siber sınırlarını korumak için yerli ve milli ürünlerimizle 7 gün 24 saat aralıksız çalışmaya devam ediyoruz."

Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.