BM raportörüne göre Gazze'de işgalin sürmesi, yeniden inşa sürecinin doğru ilerlemesini engelliyor
Birleşmiş Milletler (BM) Konut Hakkı Özel Raportörü Balakrishnan Rajagopal, Gazze'de İsrail işgalinin devam etmesi ve geniş çaplı çatışma yaşanma riski bulunduğu sürece, yeniden inşanın doğru şekilde ilerlemesinin çok zor göründüğünü söyledi.

Cenevre
BM İnsan Hakları Konseyinin 58. Oturumu'na katılmak üzere Cenevre'de bulunan Rajagopal, AA muhabirine, ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'yi "devralma" ve Filistinlileri zorla yerinden etme planı ve Gazze'nin yeniden inşasına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

BM Raportörü Rajagopal, ABD Başkanı Trump'ın Gazze'yi "devralma" ve Filistinlileri zorla yerinden etme planına ilişkin AA'ya değerlendirmelerde bulundu ⤵️
— Anadolu Ajansı (@anadoluajansi) March 7, 2025
— Gazze'de yaşayan Filistinlilerin toplu olarak sınır dışı edilebileceği fikri temelde bir "fantezi"
— Bu asla… pic.twitter.com/4Zkmm7RQkw
Gazze'de yaşayan Filistinlilerin toplu olarak sınır dışı edilebileceği fikrinin temelde bir "fantezi" olduğunu kaydeden Rajagopal, "Bu asla gerçekleşmeyecek. Eğer böyle bir şey olursa, bu son birkaç yüzyıldaki uluslararası hukukun en büyük ihlallerinden biri olur." dedi.
Rajagopal, bu durumun işgal yılları olan Nekbe (Büyük Felaket), onlarca yıldır sürdürülen apartheid politikaları ve ardından Gazze'de işlenen soykırımla zaten kitlesel olarak sınır dışı edilen Filistinlilere daha fazla acı yüklemesine yol açacağını ifade ederek, "Dolayısıyla bu fanteziler, uluslararası hukuka uygun herhangi bir nezaket ve uyum düzeyine sahip olmayı amaçlayan tüm ülkeler tarafından haklı olarak reddedildi." diye konuştu.
BM Konut Hakkı Özel Raportörü, Trump'ın planına alternatif olarak Arap Ligi Olağanüstü Zirvesi'nde Gazze'nin yeniden inşasına yönelik bir planın kabul edilmesinin memnuniyetle karşılandığını vurguladı.
Gazze için ilerleyebilecek tüm yeniden inşa planlarına Filistinlilerin tam olarak dahil edilmesinin önemine işaret eden Rajagopal, "(Filistinlilerin) Kendi hayatlarını yeniden inşa etmekten sorumlu olmaları, kendi kaderini tayin haklarının çok önemli bir parçasıdır. (Gazze'nin, Gazzeliler olmadan inşası) Bu, iyi niyetli olsa dahi tamamen yabancılar tarafından yapılamaz. Filistinlilerin Gazze'den kitlesel olarak sürülmesi, dünyanın en güçlü ülkeleri tarafından bile tek taraflı olarak yapılamaz." değerlendirmesinde bulundu.
Rajagopal, ABD veya bölgedeki diğer ülkeler tarafından yönlendirilecek başka bir müdahaleyi gerçekçi olasılık olarak görmediğini ifade ederek, şunları kaydetti:
"Bu nedenle örneğin, ABD'nin Arap Ligi planına karşı bir direnci varsa ABD elbette Gazze'nin yeniden inşasına yönelik kendi planını ortaya koyabilir ancak bu, Filistinlileri sürgün etme ve Gazze'yi Orta Doğu'da bir tür tatil beldesine dönüştürme hayalleri üzerine değil, Filistinlilerin insan haklarına dayalı, onların tam katılımıyla ve işbirliğiyle gerçekleşmelidir."
"Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkına tam saygı gösterilmeli"
Gazze'deki şiddetli yıkımın henüz sona ermediğini, İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes anlaşmasının ikinci ve üçüncü aşaması için müzakere girişimleri olduğundan bahseden Rajagopal, "Ateşkesin sürmesini ve sonraki aşamalarına doğru adımlar atılmasını umuyorum. Ateşkes, yok edilen Filistinlilerin hayatlarının kurtarılması için gerekli. Bunun için ilk gereklilik, maalesef İsrail tarafından en son engellenen insani yardımın ve desteğin derhal sağlanmasıdır." dedi.
Rajagopal, İsrail'in, Gazze'ye insani yardım girişini engellemesinin uluslararası hukukun ve özellikle Uluslararası Adalet Divanının (UAD) açıkça "insani yardım malzemelerine engelsiz erişim olması gerektiğini" bildiren geçici kararının ihlali olduğunun altını çizdi.
Yeniden inşa sürecinin önemine işaret eden Rajagopal, "Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkına tam saygı gösterilerek Gazze'nin yeniden inşası için daha katılımcı bir sürecin temelinin atılması gerekiyor. Bu, çatışmayı sona erdirebilir ve maddi olarak katkıda bulunmak isteyen diğer ülkelere, Gazze'nin yeniden inşasına koyacakları paranın boşa gitmeyeceğine dair güvence verebilir." diye konuştu.
Rajagopal, bir süre sonra Gazze'ye yeni saldırıların gerçekleşmesi ve çatışmaların yeniden başlamayacağına dair hiçbir güvence bulunmaması halinde komşu ülkelerden fon toplama girişimlerinin mümkün olamayacağına işaret etti.
Raportör Rajagopal, "İşgal devam ettiği ve geniş çaplı çatışma yaşanma riski bulunduğu sürece, yeniden inşanın doğru şekilde ilerlemesi çok zor görünüyor." ifadelerini kullandı.
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.