Cezayir'de Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'nın ordudan gelen "muhtıra" benzeri açıklamalarla istifa etmesinin ardından, göstericiler Buteflika'nın müttefiki sayılan rejimin diğer unsurlarının da temizlenmesi istiyor.

Buteflika'nın ciddi sağlık sorunlarına rağmen beşinci dönem için adaylığını açıklamasıyla şubatta başlayan kitlesel protestolar Cezayir'de taşları yerinden oynattı.

Tepkiler karşısında önce adaylıktan çekildiğini ve seçimleri ertelediğini açıklayan Cumhurbaşkanı Buteflika, Genelkurmay Başkanı Ahmed Kayid Salih'in "görevi derhal bırak" uyarısı karşısında salı gecesi daha fazla direnemedi ve istifa etmek zorunda kaldı.

Aslında Buteflika'nın felç geçirdiği ve tekerlekli sandalyeye mahkum olduğu son 6 yılda ülkeyi Cumhurbaşkanı'ndan ziyade, rejimin partisi Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN), güvenlik bürokrasisi, rejime yakın iş adamları ve ordudan figürlerin yer aldığı bir kliğin yönettiği halk arasında sıklıkla dile getiriliyordu. Hatta Cezayirliler, bu kliği "Güç" diye isimlendiriyordu.

Buteflika'nın istifa ettiği akşam bir televizyonda heyecanla konuşan gencin yerel lehçeyle sarf ettiği "Hepsini temizlemek lazım" sözü, bu nedenle göstericilerin yeni sloganı ve gösterilerin devam etmesi için gerekçe haline geldi.

Buteflika gitti, adamları iş başında

Cezayir'de göstericilerin tepkisini çeken noktalardan biri, Buteflika'nın istifa etmeden kısa süre önce atadığı isimlerin şimdi devletin en üst kademelerinde yer alması.

Örneğin, Cumhurbaşkanı'nın istifasını sunduğu Anayasa Konseyi'nin başında Buteflika'nın şubat ayında atadığı Tayyib Bilayz bulunuyor.

Bilayz başkanlığındaki Anayasa Konseyi, yeni cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylık başvuruları, aday listesinin açıklanması, cumhurbaşkanının görevden alınması ve seçim sonucunun açıklanması gibi kritik görevler üstleniyor.

Buteflika'nın istifadan bir gün önce onayladığı eski İçişleri Bakanı Nureddin el-Bedevi'nin kurduğu hükümet de göstericilerin hedefinde yer alıyor.

Anayasaya göre geçiş hükümetinin yeni cumhurbaşkanı seçilene kadar görevde kalması gerekiyor.

Aynı şekilde, geçici olarak Cumhurbaşkanlığı görevini üstlenen Millet Konseyi Başkanı Abdulkadir bin Salih de Buteflika döneminde göreve gelen isimlerden biri.

Bu nedenle Cezayir sokaklarında Buteflika'nın gittiği akşamdan bugüne yapılan kutlamalarda "Hepsini temizlemek lazım" sloganı öne çıkıyor. Cuma günü, Buteflika'nın istifasının kutlanmasının yanı sıra geçiş dönemine ilişkin taleplerin dile getirileceği geniş katılımlı gösteriler düzenlenmesi bekleniyor.

Muhalefetten de Buteflika'nın döneminin temizlenmesi çağrıları

Cezayir'in İslami eğilimli en büyük partisi Barış Toplumu Hareketi de Buteflika'nın istifasının ardından, protestolarda dile getirilen diğer taleplerin de gerçekleşmesi için barışçıl gösterilere devam edilmesi çağrısında bulundu.

Barış Toplumu Hareketi, bu kapsamda Buteflika rejiminden gelen isimlerin temizlenmesi, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin adil bir şekilde yapılmasını istiyor.

Yeni Nesil Partisi Başkanı Ceylani Sufyan da Cezayir halkını, Buteflika'nın istifası sonucu elde ettiği "önemli zafer"den dolayı tebrik ederken, "Devlet kurumlarını yöneten Buteflika'nın adamları ve kanunlarından uzakta, gerçek bir demokratik devlet inşası henüz gerçekleşmedi." ifadesini kullandı.

Kültür ve Demokrasi Topluluğu Başkanı Muhsin Bilabbas ise geçmişten ders alınması vurgusuyla, "2008'de anayasa gasbedilerek cumhurbaşkanına 4 dönem aday olma yolunu açan herkes Buteflika’yla birlikte gitmelidir." yorumunu yaptı.

Ordunun adımı merak ediliyor

Cezayir'de piramidin en üst noktasında yer alan, ancak yakın zamana kadar perde arkasında kalmayı tercih eden ordu, Buteflika'nın istifası konusunda üst üste yaptığı açıklamalarla siyasete müdahil oldu.

Genelkurmay Başkanı Ahmed Kayid Salih'in "yumuşak muhtırası" ile Cumhurbaşkanı'nı istifaya zorlaması, Cezayir sokağında ve muhalefetinde memnuniyetle karşılandı.

Ancak, 1990'larda yaşanan iç savaş sırasında ülkedeki imajı darbe alan Cezayir ordusunun geçiş döneminde tarafsız kalması yönündeki çağrı da muhalefet tarafından sıkça dile getiriliyor.