ERİVAN 

Ermenistan'da nisan ayındaki gösterilerden sonra başbakanlık koltuğuna oturan Nikol Paşinyan'ın erken seçimin önünü açmak için ekim ayında istifa etmesinin ardından karar verilen erken seçim için halk bu sabah oy kullanmaya başladı.

Ülke genelinde sabah 08.00'da başlayan oy kullanma işlemi 12 saat sürecek. Yaklaşık 3 milyon nüfuslu ülkede 2,5 milyon kadar seçmen bulunuyor. Seçime katılım oranının daha öncekilerde olduğu gibi yüzde 60 civarında olması bekleniyor.

Paşinyan öncülüğündeki ittifakın kazanacağı tahmin ediliyor

Seçim öncesi yapılan anketlerde, ekimde istifa etmesine rağmen geçici olarak başbakanlığı yürüten Nikol Paşinyan'ın partisi "Toplumsal Sözleşme" öncülüğündeki "Benim Adımım" ittifakının yarışı açık farkla kazanacağı tahmin ediliyordu. Paşinyan'ın en yakın rakibinin merkez sağdaki Müreffeh Ermenistan Partisi olması bekleniyor.

Daha önce 10 yıl iktidarda bulunan eski Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan'ın başkanlığını yaptığı Cumhuriyetçi Parti'nin (HHK) barajı geçemeyeceği öngörülüyor. Sarkisyan bu seçimde milletvekili adayı olmadı. HHK, onun yerine önceki hükümette savunma bakanı olarak görev yapan Vigen Sarkisyan önderliğinde seçime giriyor.

Ermenistan'da seçime tek başına giren partiler için yüzde 5, ittifaklar içinse yüzde 7 seçim barajı bulunuyor.

Parlamentonun en az 101 yeni üyesi belirlenecek

Seçimde parlamentonun en az 101 yeni üyesi belirlenecek. Ermenistan anayasası gereği, parlamentonun üye sayısı en az 101, en fazla 200 olabiliyor.

Anayasa, parlamentoda en az 3 partinin temsil edilmesini gerektiriyor. Bu nedenle seçimde kullanılan oyların dağılımına ve baraj altında kalacak partilerin durumuna göre seçim bölgelerinin çıkaracağı milletvekili sayıları değişebiliyor. Bu yüzden son parlamentonun üye sayısı 105 olmuştu. Parlamentoda kaç milletvekili bulunacağını seçim kurulunun bir hafta içinde açıklaması bekleniyor.

Seçimin ilk sonuçlarının gece belli olmaya başlayacağı, pazartesi sabahı ise resmi olmayan sonuçların ortaya çıkacağı tahmin ediliyor.

Ermenistan meclisinin oluşmasından sonra yeni parlamentonun üyeleri 31 Aralık'ta yapılacağı belirtilen oturumda başbakanı seçecek ve başbakan da hükümetini kuracak.

"Özgür bir Ermenistan'a doğru giden ilk adımımız"

Başbakan Paşinyan, başkent Erivan'da bir anaokulunda oyunu kullandıktan sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı.

"Devrim, amaçlarına bugün yapılan seçimle ulaşmış oluyor." diyen Paşinyan, Ermenistan'da demokrasiyi kurumsal olarak güçlendirmek istediğini belirtti.

Paşinyan, "Bizim en büyük amacımız açık ve demokratik seçimlerin yapılabilmesini sağlamaktı. Bugünkü seçimler özgür, demokratik ve müreffeh bir Ermenistan'a doğru giden ilk adımımız." diye konuştu. 

Nikol Paşinyan, Ermenistan'da seçim öncesinde başbakanlık yetkilerini kullanarak avantaj elde etmeye çalıştığına yönelik iddiaları ise reddetti.

Ermenistan'ın eski lideri Robert Koçaryan'ın, 2008'de düzenlenen protesto gösterileri sırasında çıkan ve 10 kişinin ölümüne neden olan olaylarla bağlantısı olduğu gerekçesiyle önceki gün tutuklanmasını sağlamak için mahkemeye talimat verdiği iddialarını da yanıtlayan Paşinyan, bu yönde ortaya çıkan bazı ses kayıtlarının montaj olduğunu savunarak "Ermenistan'da mahkemeler hiçbir zaman bugünkü kadar özgür olmadı." ifadesini kullandı.

Erken seçime nasıl gelindi?

2 Nisan 2017’de yapılan son seçimde eski Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın partisi HHK yüzde 49 oy alarak meclisteki en büyük siyasi grup oldu. Paşinyan’ın ittifakı ise yüzde 7,7 oy aldı. Sarkisyan, cumhurbaşkanlığı görevinin dolmasından sonra nisan ayında mecliste milletvekillerinin oylarıyla başbakan seçildi.

Ülkede 2015’te yapılan anayasa değişikliğiyle yarı başkanlık sisteminden parlamenter sisteme geçildi. Böylece cumhurbaşkanlığı daha çok sembolik bir görev haline gelirken başbakanın yetkileri artırıldı.

Sarkisyan’ın muhalifleri, iki dönem cumhurbaşkanlığı yapan Ermeni siyasetçinin cumhurbaşkanlığı bittikten sonra başbakan adayı olmayacağını açıklamasına rağmen iktidarı bırakmamak için böyle bir anayasa değişikliğine gittiğini savundu.

Sarkisyan’ın başbakanlığına karşı çıkan ve ülkede yolsuzluk, insan hakları ihlalleri yapıldığını savunan, daha fazla demokrasi talebinde bulunan Paşinyan liderliğindeki on binlerce gösterici, başta başkent Erivan olmak üzere Ermenistan’ın birçok kentinde günler süren protestolar düzenledi.

Gösteriler üzerine Sarkisyan istifa etmek zorunda kaldı. Onun yerine meclisteki oylamada, partisinin sadece 9 milletvekili olmasına rağmen Paşinyan, "sokak desteğiyle" başbakan seçildi. Ülkede bir an önce erken seçime gidilmesini isteyen Nikol Paşinyan, erken seçimin önünü açmak için ekim ayında başbakanlık görevinden istifa etti. Bunun ardından parlamentoda yapılan iki oylamada da başbakan belirlenemedi. Böylece ülkede 9 Aralık’ta erken seçime gidilmesi kararı alındı.

Muhabir: Tuğrul Çam