'Güney Afrika'da kalan son Osmanlılar'

İSTANBUL - Mücahit Türetken

Sultan Abdülaziz Han döneminde Ümit Burnu’na İslami ilimleri öğretmek, Müslümanlar arasındaki bazı ihtilafları çözmek için gönderilen Osmanlı alimi Ebubekir Efendi'nin torunu Hişam Nimetullah Efendi, "Osmanlı Devleti yıkıldı ve Türkiye toprakları üzerinde Cumhuriyet kuruldu lakin biz halen Osmanlıyız. Zira dedemizi Ümit Burnu'na Osmanlı gönderdi ve Osmanlı Devleti'ni temsilen dedem hayatının sonuna kadar Güney Afrika'da kaldı. Biz de Güney Afrika'da Osmanlı olarak kalan Osmanlılarız." dedi.

Sultan Abdülaziz Han döneminde Ümit Burnu'na gönderilen ilim adamı Müderris Ebubekir Efendi'nin torunu Hişam Efendi, ata topraklarını ziyaret etmek üzere İstanbul'a geldi. Büyük dedesi Ebubekir Efendi'nin doğduğu Erzurum'da ve Kars'ta bazı programlara katılacak olan Hişam Efendi, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Güney Afrika'da lise idareciliğinden emekli olan Hişam Efendi, büyük dedesinin yetiştiği topraklarda bulunmaktan mutluluk duyduğunu ifade etti.

Ebubekir Efendi'nin Osmanlı alimi olduğunu ifade eden Hişam Efendi, "Osmanlı Devleti yıkıldı ve Türkiye toprakları üzerinde Cumhuriyet kuruldu lakin biz halen Osmanlıyız. Zira dedemizi Ümit Burnu'na Osmanlı gönderdi ve Osmanlı Devleti'ni temsilen dedem hayatının sonuna kadar Güney Afrika'da kaldı. Biz de Güney Afrika'da Osmanlı olarak kalan Osmanlılarız." diye konuştu.

Hişam Efendi, büyük dedesinin Güney Afrika'da ilk Müslüman okulunu açıp batıl inançlara karşı savaştığını kaydetti.

Müslümanlar arasında ayrışmalara son verdi

Ebubekir Efendi'nin bölgede Müslümanlar arasında yaşanan ayrışmalara son verdiğini de aktaran Hişam Efendi, şunları söyledi:

"Büyük dedem Güney Afrika'ya gönderilmeden önce yerli Müslümanlar ölülerini dahi toprağa yanlış şekilde gömüyorlarmış. Onlara, bir Müslüman'ın nasıl toprağa verileceğini, orucun ve diğer ibadetlerin nasıl doğru şekilde yapıldığını öğretmiş. İslami ritüeller, itikadi ve ameli hüküm ve konularda insanların irşat edilmelerinde büyük hizmetleri oldu. Hatta kısa sürede öğrendiği Afrikaans dilini ilk defa geliştiren bir ilim adamı olarak tanındı. Oğlu Ahmet Ataullah Bey, Güney Afrika, İstanbul ve Mısır'da eğitim gördü. İngilizce, Arapça, Farsça, Afrikaans, Osmanlı Türkçesi ve Urduca dillerine hakimdi. Güney Afrika'nın ilk Müslüman siyasetçisi olarak tarihe geçti. Ataullah Bey, 1901 yılında Sultan Abdulhamid Han'ın özel emri ile Singapur'da görevlendirilen ilk Osmanlı Büyükelçisi oldu. Ancak 1903 yılında İngilizler tarafından tertiplenen bir suikastle şehit edildi. Ebubekir Efendi'nin diğer oğlu Müderris Hişam Nimetullah Efendi de babasının izinden giderek önemli eserler ve hizmetler vermiştir. Sömürge yönetimine karşı Müslümanların hak mücadelelerine önderlik etmiştir. Ayrıca Hicaz Demiryolu için Güney Afrika'nın çeşitli yerlerinden para toplayarak proje için Osmanlı'ya katkıda bulunmuştur. Yıllarca Ümit Burnu'nda hizmet verdiği Nur'ul Osmaniye Camisi halen ayaktadır."