❮❯

İsrail'in saldırıları altındaki Gazze'de günlük yaşam

Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı Genel Müdürü Münir el-Burş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İsrail'in Gazze'nin çeşitli bölgelerine şiddetli saldırılar düzenlediğini söyledi.

• Gazze'deki hükümet: 81 günlük ablukanın ardından ilk yardım tırları Gazze’ye girdi

Sağlık Bakanlığı Genel Müdürü Burş, İsrail'in son 24 saatte düzenlediği saldırılarda 98 Filistinlinin can verdiğini belirtti.

Hayatını kaybedenler arasında çocuklar ve kadınların olduğuna dikkati çeken Burş, saldırılarda çok sayıda Filistinlinin de yaralandığını ifade etti.

AA'ya konuşan görgü tanıkları da, İsrail ordusunun son 24 saatte Filistinlilerin Gazze'nin çeşitli bölgelerindeki evlerine ve sığındıkları çadırlara şiddetli saldırılar düzenlediğini kaydetti.

İsrail ordusunun evlere ve çadırlara düzenlediği hava saldırılarında Han Yunus'ta 4, Gazze kentinde 1 Filistinli hayatını kaybetti.

Görgü tanıkları çok sayıda Filistinliyi enkaz altından kurtarma çalışmalarının sürdüğünü aktardı.

İsrail'in Gazze'ye saldırılarında can kaybı 53 bin 762'ye çıktı

Gazze'deki Filistin Sağlık Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in Gazze'de devam eden saldırılarında yaşanan can kayıpları ve yaralanmalara ilişkin son bilgiler paylaşıldı.

Son 24 saatte Gazze'deki hastanelere 3'ü enkaz altından çıkarılmak üzere 107 ölü ve 247 yaralının getirildiği kaydedildi.

İsrail ordusunun Gazze'de 19 Ocak'ta varılan ateşkesi bozarak 18 Mart'tan bu yana düzenlediği saldırılarda 3 bin 613 Filistinlinin hayatını kaybettiği, 10 bin 156 kişinin de yaralandığı belirtildi.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda yaşamını yitirenlerin sayısının ise 53 bin 762'ye, yaralıların sayısının da 122 bin 197'ye yükseldiği bildirildi.

Gazze Şeridi'nde enkaz altında hâlâ binlerce ölü olduğu belirtiliyor.

Fotoğraf:Abed Rahim Khatib/AA

İsrail ordusu, Avde Hastanesi'nin ilaç deposunu hedef aldı

Hastane yönetiminden yapılan açıklamada, "İsrail ordusu, (Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki) Cibaliye kampına bağlı Tel ez-Zaatar bölgesinde bulunan Avde Hastanesinin içindeki bir ilaç deposunu hedef aldı, yangın hala sürüyor." ifadelerine yer verildi.

Açıklamada, çıkan yangının hastanedeki yaralıların ve sağlık ekibinin hayatını tehdit ettiğine dikkat çekilerek, hastane çalışanlarının yangını söndürmeye çalıştığı vurgulandı.

Fotoğraf:Mahmoud İssa/AA

Ateş çemberinin genişlediği ve yangınla mücadele imkanlarının kısıtlı olduğu belirtilen açıklamada, İsrail ordusuna bağlı tankların yeniden hastaneyi kuşatmaya çalıştığı ifade edildi.

İsrail ordusu dün akşam da Avde Hastanesi'ni hedef almış, topçu atışlarıyla hastanenin 3'üncü katını vurmuştu.

İsrail ordusunun, 18 Mayıs’ta da çevresinde ağır hava saldırıları düzenlediği Gazze Şeridi'ndeki Avde Hastanesi'nin hayati birimlerinin ağır hasar gördüğü bildirilmişti.

Fotoğraf:Abed Rahim Khatib/AA

İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Filistinliler için sürgün emri yayınladı

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, X hesabından yaptığı paylaşımda, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki 14 yerleşim yeri ve mahallede yaşayan Filistinlilerin zorla göç ettirilmesine ilişkin bir harita paylaştı.

Adraee'nin yayımladığı sürgün emri, Şeyh Zayid, Selatin, el-Kerame, el-Şima'a, Fadus, el-Manşiya, Gaban, el-Kerame, el-Nur, Abdul Rahman, Ez-Zahur, Tal al-Zaatar, Beyt Lahiya ve Cibaliye belde ve mahallerini kapsıyor.

Adraee, İsrail ordusunun söz konusu bölgelerde saldırılarını şiddetlendireceğini ve genişleteceğini belirtti.

İsrail'in Han Yunus'ta geniş bir bölgeye saldırı tehdidinin ardından Filistinliler göç etmeye devam ediyor pic.twitter.com/6TFe5OanQD

— Anadolu Ajansı (@anadoluajansi) May 22, 2025

Ateşkesi bozan İsrail ordusu, Gazze'yi kalıcı işgal için harekete geçti

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde 19 Ocak'ta yürürlüğe giren ateşkesin ardından 18 Mart sabahı şiddetli saldırılarına yeniden başladı.

İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nde işgali genişletecek ve kalıcı hale getirecek saldırı planını uygulamaya başladı. Başbakan Binyamin Netanyahu, Gazze Şeridi’nin tamamını işgal edeceklerini duyurdu.

Plana göre, İsrail ordusu Gazze Şeridi'ni kalıcı olarak işgal edecek, Filistinliler Gazze'nin güneyindeki "toplama kamplarına" sürülecek. İsrail burada toplama kamplarında Filistinlilere, "hayatta kalacakları" kadar insani yardım verecek.

İsrailli bakanlar, Gazze Şeridi’nde sağlam kalan her şeyi yıkacaklarını ve Filistinlileri önce güneye, oradan da başka ülkelere sürmeyi planladıklarını açıkladı.

Fotoğraf:Abed Rahim Khatib/AA

Filistinli Bakan: Gazze'de bebek ölümleri 14 bini geçerek BM'nin tahmininden fazla olabilir

Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) 78'inci toplantısına katılmak üzere Cenevre'de bulunan Filistin Sağlık Bakanı Abu Ramadan ve Filistin'in  Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi nezdindeki Daimi Temsilcisi İbrahim Khraishi, BM Cenevre Ofisine Akredite Basın Mensupları Birliği (ACANU) üyesi gazetecilerle bir araya gelerek, İsrail'in saldırıları altında bulunan Gazze'deki duruma ilişkin açıklamalarda bulundu.

İsrail'in saldırıları nedeniyle Gazze halkının yaşadığı zorluklara işaret eden Ramadan, Gazze Şeridi'ndeki 36 hastaneden sadece 7 veya 8'inin kısmen hizmet verebildiğini kaydetti.

Ramadan, "Filistin'in davasını desteklemek ve ayrıca İsrail'e uluslararası insancıl hukukun ihlali nedeniyle siyasi, ekonomik veya finansal baskı yapmak elbette (savaşı) sona erdirecektir." dedi.

İsrail’i savaşı sona erdirmeyi kabul etmeye zorlamak için tüm bileşenlerin bir araya getirilmesinin gerektiğini ifade eden Ramadan, bunun zorlayıcı bir süreç olduğunu ancak çok önemli bir çaba ve başlangıç olduğunu vurguladı.

Fotoğraf:Abed Rahim Khatib/AA

Ramadan ile Khraishi, AA muhabirinin sorularını yanıtladı

Ramadan, AA muhabirinin, "BM yetkilileri iki gün önce eğer yardımlar ulaşmazsa Gazze'de 14 bin bebek ölebilir diye açıklama yapmıştı. Bu sayıyı doğruluyor musunuz?" sorusunu "Son birkaç günde (açlık nedeniyle) 29 masum çocuk ve yaşlıyı kaybettik. 14 bin bebeğin ölebileceğiyle ilgili sayı gerçekçi ancak bu daha fazla olabilir." diye yanıtladı.

Gazze nüfusunun yaklaşık 2,1 milyon civarında olduğunu ve bunun yüzde 50'sinin çocuk olduğunu hatırlatan Ramadan, açlık ve kıtlığın çoğunlukla yeni doğanları, küçük çocukları, hamile kadınları ve yaşlıları etkilediğini söyledi.

Daimi Temsilci Khraishi de AA muhabirinin, dün İsrail ordusunun işgal altındaki Batı Şeria'nın Cenin bölgesinde 35 diplomata ateş açmasıyla ilgili sorusunu yanıtladı.

Khraishi, "Bu heyetlere yönelik saldırı, Avrupalı liderler ve diğer liderlerin Gazze’de yaşananların soykırım olduğunu söylemeye çalıştığı bir dönemde gerçekleşti. Bu yüzden mi bu saldırı gerçekleşti? Belki de bu yüzdendir." ifadelerini kullandı.

BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Fletcher, 20 Mayıs'ta Londra'da yaptığı açıklamada, "Eğer önümüzdeki 48 saat içinde ulaşamazsak 14 bin bebek ölecek." demişti.

Fotoğraf:Mahmoud İssa/AA

İsrail, Batı Şeria'da aralarında son takasla serbest kalanların da olduğu 25 Filistinliyi gözaltına aldı

Filistin Esirler Cemiyeti ile Filistin Kurtuluş Örgütüne bağlı Esirler ve Serbest Bırakılanlar Heyetinden yapılan ortak açıklamada, İsrail askerlerinin işgal altındaki Batı Şeria'da baskınlarını sürdürdüğü belirtildi.

İsrail ordusunun baskınlarda, Hamas ile İsrail arasında gerçekleşen son esir takasında serbest bırakılanların da aralarında bulunduğu 25 Filistinliyi gözaltına aldığı kaydedildi.

İşgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyinde, İsrail ordusunun ocak sonundan bu yana Cenin ve Tulkerim kentlerine yönelik saldırılarını sürdürdüğü aktarıldı.

İsrail ordusunun saldırılarında yüzlerce kişinin gözaltına alındığı hatırlatıldı.

İsrail askerlerinin baskınlar sırasında Filistinli ailelere kötü muamelede bulunduğu, evlerine ve yaşadıkları bölgelerdeki altyapıya zarar verdiği kaydedildi.

İsrail ordusunun Filistinlilerin evlerini kışlaya çevirdiği ve bölge sakinlerini göçe zorladığı da ifade edildi.

İsrail ordusu, Batı Şeria’da Filistinlilere ait bir evi havaya uçurdu

Öte yandan İsrail ordusuna bağlı bir birlik, Kalkiliya kentine bağlı Bake el-Hatab beldesine baskın düzenledi.

Filistinli Abdulgani ailesine ait 120 metrekarelik evi kuşatan birlik, çevresini boşalttıktan sonra evi havaya uçurdu.

İsrail, Abdulgani ailesinin oğlu Sultan adlı Filistinliyi, 2024’te Nalus kenti ile Kalkiliya kentleri arasında bulunan Kdumim Yahudi yerleşim birimi çevresinde düzenlediği saldırıda bir İsrail askerini öldürmekle suçluyor.

Ağustos 2024’ten bu yana aranan Sultan’ın, şu ana kadar İsrail askerlerince henüz bulunamadığı belirtiliyor.

İsrail makamları, İsrail hedeflerine saldırı düzenlemekle suçladığı Filistinlilere ait evleri yıkma politikasını sürdürüyor. Bu uygulama, insan hakları kuruluşları ve uluslararası örgütler tarafından sert şekilde eleştirilirken, söz konusu önlemin uluslararası hukukta yasaklanan bir "toplu cezalandırma" biçimi olduğu vurgulanıyor.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırı başlattığı 7 Ekim 2023'ten bu yana işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te de Filistinlilere yönelik gözaltı, baskın ve saldırılarda artış yaşanıyor.

Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te 7 Ekim 2023'ten beri İsrail askerleri ile Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin saldırılarında 171'i çocuk olmak üzere 1000'den Filistinli hayatını kaybetti.

Bu sürede 7 binden fazla Filistinli yaralandı, yaklaşık 17 bin kişi gözaltına alındı.

İsrail'in Gazze Şeridi'nde düzenlediği saldırılarda 54 Filistinli öldü

Sağlık kaynaklarından alınan bilgiye göre, İsrail ordusu Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde sivillere ait evleri ve yerinden edilen Filistinlilerin sığındığı çadırları hedef aldı.

İsrail ordusunun Deyr el-Belah kentinde bir evi hedef aldığı hava saldırısında 3 Filistinli öldü. İsrail güçlerinin Deyr el-Belah’ta bir "barakayı" hedef aldığı saldırıda da 10 Filistinli yaşamını yitirdi, çok sayıda kişi yaralandı. İsrail'in kentin güneyindeki Sadaka bölgesinde bir çadıra düzenlediği saldırıda 2 Filistinli hayatını kaybetti.

İsrail ordusunun Nusayrat Mülteci Kampı’nda bir eve düzenlediği saldırıda 1 Filistinli hayatını kaybetti, 3 çocuk yaralandı. Kamptaki sivillerin hedef alındığı insansız hava aracı (İHA) saldırısında 1 Filistinli daha yaşamını yitirdi, 7 kişi yaralandı.

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde Gizan en-Neccar, Mevasi, Karara bölgelerinde İsrail'in düzenlediği hava saldırılarında 12 Filistinli hayatını kaybetti.

İsrail ordusunun, Gazze kentinin Cibaliya bölgesi, Tuffah Mahallesi, Muhabarat Caddesi, Saftavi Mahallesi gibi bölgelerine düzenledikleri saldırılarda 25 Filistinli yaşamını yitirdi.

İsrailli eski istihbaratçı, Netanyahu'yu Gazze'deki savaşı sonlandırmaya çağırdı

Eski İsrail Askeri İstihbarat Dairesi (AMAN) Başkanı Amos Yadlin, İsrail toplumunun büyük kısmının, Gazze'deki savaşın sona ermesini ve esirlerin geri gelmesini istediğini belirterek İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya savaşı sonlandırma çağrısı yaptı.

Gazze'ye yönelik savaşın derhal sona erdirilmesi yönündeki iç ve dış baskılar artarak devam ediyor.

Özellikle Batılı ülkelerin yaptıkları açıklamalar ve aldıkları kararlar, İsrail'i uluslararası arenada izole ederken, ülke içinde de muhalefetten karşıt sesler yükseliyor.

İsrail'deki Knesset televizyon kanalına konuşan Yadlin, ülke içinde ve dışında hükümetin Gazze'de sürdürdüğü savaşa karşı tepkileri değerlendirdi.

Yadlin, "Netanyahu'ya bir kez daha savaşı sonlandırma çağrısı yapıyorum. Çünkü ülke içinde savaşı devam ettirecek meşruiyeti yok, sadece askerlik hizmetinden kaçan bir grup aşırılık yanlısına güveniyor. İsraillilerin çoğu, esirlerin geri gelmesini istiyor. Ancak bundan sonra Hamas'ı yok edebiliriz. Ama şimdi esirlerin geri gelmesi için önceliğimiz savaşın sona ermesidir." dedi.

Avrupa'dan yeni döndüğünü kaydeden Yadlin, "Uluslararası meşruiyetimiz en düşük seviyede ve Avrupa yaptırımlarıyla karşı karşıya kalabiliriz. Bu, Gazze'deki savaşı durdurarak ve İran meselesinde bir anlaşmaya vararak önlenebilir." diye konuştu.

Yadlin, İsrail'in uluslararası meşruiyetini kaybetmesiyle ekonominin çökeceğini, savaşın durmasıyla da ekonominin canlanacağını savundu.

İsrail medyasına göre ordu, Gazze Şeridi'nde yoğun kara saldırılarına hazırlanıyor

İsrail devlet televizyonu KAN'da yayımlanan habere göre İsrail ordusu, yeni bölgeleri işgal edip orada kalmayı, Filistinlileri Gazze Şeridi'nin güneyine doğru sürgün etmeyi amaçlayan ve "Gideon'un Savaş Arabaları" ismi verilen kara saldırılarının ikinci yoğun aşamasını başlatmaya hazırlanıyor.

Haberde, söz konusu saldırılarla Gazze Şeridi'nin özellikle kuzey ve merkezinde yeni bölgelere ulaşmanın hedeflendiği belirtildi.

İsrail ordusu 18 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, güvenlik kabinesinin 4 Mayıs'ta onayladığı yeni saldırı planı kapsamında Gazze'de işgali genişletip kalıcı hale getirmeyi amaçlayan kara saldırılarına başladığını duyurmuştu.

Açıklamada, "Gideon'un Savaş Arabaları" ismi verilen plan kapsamında Gazze'deki bazı bölgelere kara saldırıları başlatıldığı kaydedilmişti.

İsrail ordusunun verilerine göre, Gazze savaşına şu anda Nahal ve Golani Tugaylarının yanı sıra 98., 252., 143., 36. ve 162. tümenler katılıyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 19 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nin tamamını işgal edeceklerini söyleyerek kendisini insani yardım girişini kabul etmeye yönelten dış baskılara maruz kaldığını itiraf etmişti.

İsrail, ABD desteğiyle 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze'de soykırım suçları işlemeyi sürdürürken, saldırılarda 53 bin 762 kişi hayatını kaybederken, 122 bin 197 kişi de yaralandı.

Gazze Şeridi'nde enkaz altında hâlâ binlerce ölü olduğu belirtiliyor.

Hamas: İsrail, yardım bahanesiyle Gazze'nin güneyinde toplama kampı kurmaya çalışıyor

Hamas'tan yapılan açıklamada, İsrail'in, insani yardımları "karneyle" dağıtarak 2 milyonu aşkın Filistinli üzerinde sistematik "aç bırakma suçu" işlediği kaydedildi.

İsrail'in yaptığı sınırlı sayıdaki yardımın "getto yardımları" olarak adlandırıldığı açıklamada, 81 gün sonra Gazze'ye giren bu yardımların ihtiyaçlar denizinde bir noktaya bile karşılık gelmediği vurgulandı.

Hayati gereksinimlerin karşılanması için Gazze'ye her gün 500 tırın girmesi gerektiği ancak girişine izin verilen tır sayısının bunun sadece onda biri kadar olduğu ifade edildi.

Açıklamada, İsrail'in, yardım bahanesiyle Gazze'nin güneyinde toplama kamplarına benzeyen bir yapı kurmaya çalıştığı ancak Filistinlilerin bu sömürgeci planı başarısızlığa uğratacağı aktarıldı.

Açıklamada ayrıca, Gazze'ye yönelik ablukanın kırılması için uluslararası topluma İsrail'e baskı uygulama çağrısı yapıldı.

İsrail ordusunun Gazze'ye düzenlediği saldırılarda 6 yardım dağıtım görevlisi hayatını kaybetti

Gazze'deki hükümetin Medya Ofisinden yapılan açıklamada, "İşgalci İsrail, aç bırakma ve insani yardımları aksatma planı kapsamında Deyr el-Belah'ta 6 yardım dağıtım görevlisini öldürerek korkunç bir katliam yaptı." ifadesi kullanıldı.

Açıklamada, İsrail ordusunun Gazze'nin orta kesimindeki Deyr el-Belah kentinde "yardım görevlilerine ve gönüllü halk komitelerine karşı işlediği korkunç suç en güçlü şekilde" kınandı.

İsrail'in gece saatlerinde düzenlediği 8 hava saldırısıyla "doğrudan hedef aldığı" 6 insani yardım koruma ve dağıtmakla sorumlu kişinin cenazesinin hastaneye getirildiği belirtilen açıklamada, hedef alınan bölgede ölen çok sayıda kişinin naaşına İsrail'in bombardımanları sebebiyle ulaşılamadığı aktarıldı.

Açıklamada, İsrail ordusunun saldırısında ölen kişilerin tamamen insani çalışmalar yürüttüğü, saldırılardan etkilenen bölgelerde bulunan hastanelere iki tır ilaç ve tıbbi malzeme ulaştırmayı hedeflediği bildirildi.

Tam anlamıyla bir suç teşkil eden saldırının, "işgalci İsrail'in insani ve tıbbi yardım sağlanmasını engellemeye yönelik gerçek niyetini ortaya koyduğu ve kaos hali yaratmaya çalıştığını gösterdiği" vurgulanan açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi'nde Filistin halkına karşı "aç bırakma ve hastaları öldürme planı" uyguladığına dikkati çekildi.

Açıklamada, "İşgalci İsrail ordusunun, yardım dağıtanları hedef alarak insani yardım ve ilaç tırlarının yağmalanmasını sağlamak ve bunun ihtiyaç duyanlara ulaşmasını engellemek için sistematik bir şekilde çalıştığı ortaya çıkmıştır." ifadesi kullanıldı.

Saldırının tek başına bir suç olmadığı, uluslararası insancıl hukukun ve Cenevre Sözleşmelerinin ağır bir şekilde ihlal edildiği devam eden bir dizi suçun parçası olduğu kaydedilen açıklamada, İsrail'in savaş zamanında yardım ve sivil toplum ekiplerini hedef almanın hukuki ve ahlaki sorumluluğunu taşıdığı belirtildi.

Uluslararası toplum, Birleşmiş Milletler kurumları ve insan hakları ile hukuk kuruluşlarına seslenilen açıklamada, "İşgalci İsrail'in işlediği bu örgütlü suçların durdurulması için acil müdahalede bulunması, insani yardımlar ve bu yardımları ulaştırmak için çalışanlara koruma sağlanması" çağrısı yapıldı.

İsrail'in, Gazze'de alıkoyduğu 10 Filistinli serbest bırakıldı

Hamas'a bağlı Esirler Medya Ofisinden yapılan açıklamada, İsrail hapishanelerinden serbest bırakılan 10 Filistinlinin isimleri paylaşıldı.

Açıklamada, Gazze'ye getirilen Filistinlilerin sağlık kontrolü için Deyr el-Belah kentindeki Aksa Şehitleri Hastanesine nakledildiği aktarıldı.

Filistinlilerin sağlık durumuna ilişkin bilgi verilmedi ancak daha önce serbest kalan Filistinlilerin İsrail hapishanelerinde işkence, tıbbi ihmal ve aç bırakma gibi ihlallere maruz kaldığı açıklanmıştı.

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde 7 Ekim 2023'ten bu yana yürüttüğü işgal ve saldırılar süresince aralarında kadın, çocuk ve sağlık çalışanlarının da bulunduğu binlerce Filistinliyi alıkoydu.

Gazze'den alıkonulan Filistinlilerden bir kısmı serbest bırakılsa da birçoğunun akıbeti hala bilinmiyor.

Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin, Batı Şeria'da evleri yakması sonucu 8 Filistinli yaralandı

Filistin haber ajansı WAFA'nın haberine göre, Filistin topraklarını gasbeden İsrailliler, Batı Şeria'nın kuzeyindeki Selfit'in batısında bulunan Burkin beldesi çevresine baskın düzenledi.

Saldırgan İsrailliler, Burkin çevresine saldırarak çok sayıda evi ateşe verdi, bölgede çıkan yangında ciddi maddi hasar meydana geldi.

Yangına ilişkin görüntüler ise sosyal medya kullanıcıları tarafından sıklıkla paylaşıldı.

Filistin Kızılayı'ndan yapılan açıklamada da Burkin'de Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin evleri yakması sebebiyle 8 Filistinlinin yaralandığı belirtildi.

Açıklamada, çeşitli yanıklarla yaralananların tedavi edildiği aktarıldı.

WAFA'nın haberinde saldırgan İsraillilerin, İsrail ordusunun Burkin beldesine dün akşam iki kez baskın düzenlemesinin ardından saldırdığına dikkati çekildi.