BİŞKEK

Tanrı Dağlarının eteklerinde kurulan Kırgızistan'da, dağlardaki karların bile soğutamadığı siyasi sıcaklık yaşanıyor. 3 milyon Kırgız seçmen, pazar günü yeni cumhurbaşkanını seçmek için sandık başına gidiyor.

Kırgız seçmenin önüne çıkabilmek için 13 aday yüksek seçim kurulundan onay aldı ancak şu an yarışa 11 aday devam ediyor. Ülkedeki tartışmalara ve açıklanan anketlere bakıldığında, bu yarışın iktidardaki Sosyal Demokrat Partinin adayı eski Başbakan Sooronbay Ceenbekov ile Cumhuriyet Partisi Kurucu Başkanı ve eski Başbakan Ömürbek Babanov arasında geçeceği görülüyor.

Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev ile aynı partiden olan Ceenbekov, "Sonsuza dek halkın birliği" sloganıyla yola çıktı, iç ve dış politikada Atambayev'in politikalarını sürdüreceğini söyleyerek seçim çalışmalarını yürütüyor.

Tarım alanında eğitim alan, Sovyetler Birliği döneminde Komünist Partinin ilçe başkanlığını yapan 59 yaşındaki Ceenbekov, bağımsızlıktan sonraki süreçte üç dönem milletvekili seçildi, 2007'de Tarım Bakanı oldu. 2010'daki halk devriminin ardından Oş Bölgesi'ne vali olarak atandı. Ceenbekov, cumhurbaşkanı adayı olmadan önce 14 aylık başbakandı.

Ceenbekov, "devletin üst düzey kademelerinde başlatılan yolsuzlukla mücadeleyi sürdürme, Kırgızistan'ın Avrasya Ekonomik Birliğine (AEB) üye ülkelerle entegrasyonunu geliştirme ve ekonomide istikrarın korunması" vaatlerinde bulunuyor. Yolsuzluğu ve organize suç örgütlerini tamamen bitireceğini savunan Ceenbekov, başbakanlık görevindeyken ekonomideki istikrarı koruduğunu ileri sürüyor.

Konut kredilerindeki faizleri yüzde 10'dan yüzde 6'ya düşermek, ülkenin her bölgesi, şehri ve ilçesi için ayrı ayrı kalkınma programları hazırlamak da Ceenbekov'un vaatleri arasında bulunuyor.

Başbakanlığı döneminde medyadan uzak durduğu gözlenen Ceenbekov, rakiplerince seçim çalışmalarında devletin imkanlarını kullanmakla suçlanıyor.

Reformcu aday Babanov

Anketlere göre, cumhurbaşkanlığının güçlü adaylarından Cumhuriyet Partisinin Kurucu Başkanı ve eski Başbakan Ömürbek Babanov ise reformcu kimliğiyle tanınıyor. Gençliği ve hitabet yeteneğiyle meydanları dolduran Babanov, "yolumuz ileri" sloganıyla çalışmalarını sürdürüyor.

Yüksek gelirli bir ailenin üyesi olan, tarım, maliye ve hukuk eğitimi alan 47 yaşındaki Babanov, iki dönem milletvekilliği, 2012'de de 8 ay başbakanlık yaptı. Başbakanlığı döneminde, bürokratik işlemleri azalttığını hatırlatan Babanov, muhalefet partisi lideriyken milletvekillerine makam aracı verilmesini, şoför ve danışmanlarının maaşlarının devlet bütçesinden ödenmesini engelleyen yasanın mimarı olduğunu hatırlatarak seçmenden oy istiyor.

Devlet memurlarının maaşını iki kat artırma, yolsuzlukla mücadele gibi vaatlerde bulunan Babanov, Kırgızistan'ı gelişmekte olan 10 ülke arasına sokacağını iddia ediyor. Yönetim şeklini değiştirme sözü veren Babanov'un seçim söylemlerinde "başkanlık sistemi için referandum" önemli bir yer tutuyor. Babanov'un seçmene kısa zamanda direkt dokunacak projesi ise genel sağlık sigortasını zorunlu hale getirmek olacak.

Özellikle iktidar partisi, Babanov'un annesinin Kırgız olmamasını zaman zaman siyasi malzeme olarak kullanıyor. Babanov da durumu "Rahmetli annem, İkinci Dünya Savaşı döneminde Gürcistan'ın Batum şehrinden Kırgızistan'a sürüldü. Uzun tren yolculuğu sırasında anne ve babasını kaybeden küçük kıza bir Kırgız ailesi sahip çıktı. Ben Kırgız ailesinde büyüdüm. Annem Ahıska Türkü'dür babam da Kırgız" sözleriyle açıklıyor.

Rakipleri, Babanov'u seçim öncesinde, Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev'le görüşmesi nedeniyle eleştiriyor.

15 Ekim'de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimine, 35 ila 70 yaş arasında olmak, 15 yıldır ülkede yaşama, devlet dili olan Kırgızcayı bilme ve Kırgızistan vatandaşı olma şartlarını taşıyan 11 aday girebilecek. Ülkede, 18 yaşını dolduran 3 milyon Kırgızın oy kullanma hakkı bulunuyor. 2011'de yapılan seçimle cumhurbaşkanı seçilen Almazbek Atambayev'in görev süresi 1 Aralık 2017'de sona eriyor.

Muhabir: Nezir Aliyev