Japonya'da düzenlenen G-20 Zirvesi kapsamında Japonya, Hindistan ve Almanya başbakanları ile ayrı ayrı görüşen ABD Başkanı Donald Trump'ın ajandasında ikili ticari ilişkiler ve İran konusu öne çıktı.

ABD Başkanı Trump, Japonya'nın Osaka kentinde düzenlenen G-20 Zirvesinde sırasıyla Japonya Başbakanı Şinzo Abe, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ve Almanya Başbakanı Angela Merkel ile görüşmeler gerçekleştirdi.

İlk olarak Japonya Başbakanı Abe ile görüşen Trump, Japon otomobil firmalarının ABD'deki yatırımlarını takdir ettiğini vurgulayarak, ABD-Japonya ticari ilişkilerinin çok önemli olduğunu kaydetti.

Trump, Japonya'nın ABD'den alacağı muhtemel silahlarla ve askeri ilişkilerle ilgili de görüşeceklerini belirtti.

Trump-Modi görüşmesi

Daha sonra Hindistan Başbakanı Modi ile bir araya gelen Trump'ın gündeminde yine ikili ticari ilişkiler vardı.

Japonya'ya gelişinden önce Hindistan'ın ABD'ye uyguladığı gümrük vergilerinden şikayet ettiği hatırlatılan Trump, "Ticari ilişkileri konuşacağız, bunların olumlu olacağına inanıyorum." değerlendirmesini yaptı.

Hindistan ile bazı anlaşmalar imzalayacaklarını da dile getiren Trump, "Çok büyük bir ticari anlaşmayı duyuracağız." ifadesini kullandı.

ABD'nin şu anda dünyadaki "en cazip" ülke olduğunu savunan Trump, "Herkes bunun bir parçası olmak istiyor." dedi.

Hindistan basınında yer alan haberlere göre, iki liderin görüşmesinde, ABD ve İran arasında yaşanan gerilim, 5G iletişim teknolojisi, savunma, ticari ve ikili ilişkiler ele alındı.

Hindistan Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Vijay Gokhale, iki liderin görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, ABD ve Hindistan'ın ticaret bakanlarının erken bir tarihte buluşacağını, iki ülke arasındaki ticari sorunları çözmeye çalışacaklarını kaydetti.

Gokhale, "İran konusundaki istikrarsızlık, bizi sadece enerji ihtiyaçları açısından değil, aynı zamanda Körfez bölgesindeki 8 milyon Hindistan diasporasını ve ekonomik çıkarlarımızı etkiler." yorumunda bulundu.

Trump’ın, Modi ile görüşmesinde "Ticaret konusunda kesinlikle birlikte çalışacağız." ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Dün Twitter hesabından Hindistan ile ilgili paylaşım yapan Trump, "Hindistan'ın uyguladığı gümrük tarifeleri kabul edilemez." açıklaması yapmıştı.

Hindistan İran petrolünün en büyük alıcılarındı 

Haberlere göre, ABD yaptırımlarına uygun olarak İran'dan petrol alımını durduran Hindistan, enerji kaynaklarının güvenliğinden endişe duyuyor.

Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar, iki gün önce, ABD'li mevkidaşı Mike Pompeo ile yaptığı görüşmede, küresel enerji kaynaklarının istikrarlı, öngörülebilir ve uygun fiyatlarda kalması gerektiğini söylemişti.

Hindistan enerji ihtiyacının yüzde 85'ini Körfez ülkelerinden tedarik ediyor. Dünyanın en çok petrol ithal eden ülkeleri arasında Çin ve ABD'nin ardından üçüncü sırada bulunan Hindistan, 2018-2019 yılında 23,5 milyon ton ham petrol ithalatı ile İran'ın en büyük alıcıları arasında yer alıyordu.

ABD'nin yaptırım kararları sonrası İran'dan petrol alımını durdurduğunu açıklayan Hindistan'ın, alternatif tedarikçilerden satın alınan petrolün fiyatları ve enerji kaynaklarının güvenliği konusunda endişeli olduğu belirtiliyor.

ABD-Hindistan arasındaki gümrük vergisi krizi

Hindistan, Washington'ın gelişmekte olan ülkelere sunduğu bazı ürünlerin ABD'ye gümrüksüz girişine imkan sağlayan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) programından bu ayın başında çıkarılmıştı.

Trump yönetiminin GTS kararı üzerine Hindistan, bu ayın ortasında aldığı bir kararla ABD'den ithal edilen 28 ürüne ek gümrük vergisi uygulamaya başlamıştı. 

İki ülke arasındaki ilişkilerin, ABD'nin S-400 ve İran konusundaki tutumu ve karşılıklı ticari hamlelerden ötürü gerildiği ifade ediliyor.

"Kesinlikle bir zaman baskısı yok"

Ayrıca zirve boyunca İran ile ilgili konuları da ele alacaklarını kaydeden Trump, "Acelemiz yok, zamanı istedikleri gibi kullanabilirler. Kesinlikle bir zaman baskısı yok. Umarım bir sonuç verir. Sonuç verirse çok iyi, vermezse ne olacağını zaten duyacaksınız." şeklinde konuştu.

Daha sonra Beyaz Saray, Trump'ın Abe ve Modi ile üçlü bir görüşme gerçekleştirdiğini, görüşmede "İndo-Pasifik bölgesinin serbest ve açık bir bölge" olması konusunda üç ülkenin mutabık olduğunu ve bu ülkeler arasında donanma alanında güçlü bir iş birliği bulunduğunu yazılı bir açıklamayla duyurdu.

Trump-Merkel görüşmesi

Abe ve Modi'den sonra Almanya Başbakanı Merkel ile bir araya gelen Trump, Merkel için "değerli bir arkadaş" ve "harika bir kişi" ifadelerini kullandı.

Saray'dan yapılan açıklamada, "Başkan Trump ile Başbakan Merkel arasındaki görüşmede, İran'ın Ortadoğu'daki tehlikeli eylemleri, Libya ve Sahel bölgesinin istikrara kavuşturulması ve Ukrayna'daki ekonomik reformun desteklenmesi de dahil birçok konu ele alındı." ifadeleri kullanıldı.

Japonya ve ABD'den G20'de ittifak vurgusu

Japonya ve ABD liderleri, Osaka kentindeki G20 Zirvesi'nde yaptıkları görüşmede, Başkan Donald Trump'ın iki ülke arasında 2. Dünya Savaşı sonrası imzalanan Güvenlik Paktı'nın tek taraflı yükümlülüklerinden şikayet eden çıkışının ardından, taraflar arasındaki savunma ittifakının devam edeceği vurgusunu yaptı.

Japon haber ajansı Kyodo'nun haberine göre, görüşmeyle ilgili basına açıklama yapan Kabine Yardımcı Sekreteri Yasutoşi Nişimura, Başbakan Şinzo Abe ile ABD Başkanı Trump'ın görüşmede iki ülke arasındaki ittifakı güçlendirerek sürdürme konusunda mutabık kaldıklarını belirtti. 

Görüşmede Japonya-ABD Güvenlik Paktı'nın gözden geçirilmesinin gündeme gelmediğini aktaran Yasutoşi, "İki lider Japonya ve ABD arasındaki sarsılmaz ittifakı daha fazla güçlendirmek konusundaki anlaşmıştır." dedi. 

Sözcü Yasutoşi, basın mensuplarını sorusu üzerine Abe'nin görüşmede Trump'a Güvenlik Paktı'ndan çekilme konusundaki yorumlarını gündeme getirmediğini söyledi.

Beyaz Saray'dan görüşmeye dair yapılan açıklamada, iki liderin "ABD-Japonya arasındaki ittifakı ve küresel iş birliğini derinleştirme ve genişletme niyetini ifade ettikleri" kaydedildi.

Hafta başında Bloomberg'de yer alan haberde Trump'ın yakın çevresine, ABD-Japonya Güvenlik Paktı'ndan çekilme planlarından bahsettiği iddialarına yer verilmişti.

"Bize saldırı olsa onlar Sony televizyonlarında izlemekle yetinecekler"

Trump haberin ardından Fox Business televizyon kanalında katıldığı yayında Güvenlik Paktı'nın ABD açısından tek taraflı yükümlülükler getirdiğinden yakınmış, "Eğer Japonya saldırıya uğrarsa, III. Dünya Savaşı çıkarmak zorundayız. Böyle bir durumda hayatımızı, hazinemizi ortaya koyarak onları korumak zorundayız. Ama biz saldırıya uğrarsak onlar bize yardım etmek zorunda değil. Onlar saldırıyı Sony televizyonlarında izlemekle yetinecekler." değerlendirmesinde bulunmuştu.

Trump benzer görüşleri 2016'daki seçim kampanyası sırasında da dile getirmişti. Siyasi yorumcular konunun yeniden gündeme getirilmesinin Trump'ın Japonya ile yapılan ticaret pazarlıklarında elini güçlendirme çabası olarak değerlendiriyor.

ABD Başkanı Trump, bugünkü temasları kapsamında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro ile de bir araya gelecek.