HARARE - Tufan Aktaş - Adam Abu Bashal

Zimbabve Devlet Başkanı Robert Mugabe, sabaha karşı gerçekleştirilen askeri müdahaleyle yaklaşık 37 yıllık iktidarını kaybetti.

• Zimbabve'de tanklar başkente doğru ilerliyor
• Zimbabve'de askeri hareketlilik sürüyor
• Zimbabve'de askeri müdahale

Zimbabve ordusu, Mugabe ve eşinin gözaltında tutulduğunu belirterek, Mugabe'nin çevresindeki "suçluların" da yakalanması için harekete geçtiklerini açıkladı.

Darbe yapmadığını ileri süren Zimbabve ordusu, iki hafta önce Mugabe'nin görevden aldığı eski Devlet Başkan Yardımcısı Emmerson Mnangagwa'nı Geçici Devlet Başkanı olarak atadı.

Yerel medyada yer alan haberlerde Yüksek Öğrenim Bakanı Jonathan Moyo‚ Yerel Yönetim Bakanı Saviour Kasukuwere ve Maliye Bakanı Ignatius Chombo'nun da gözaltına alındığı belirtildi.

Öte yandan ordu tarafından ele geçirilen iktidar partisi Zimbabve Afrika Ulusal Birliği-Yurtsever Cephesi'nin (ZANU-PF) sosyal medya hesabında yapılan açıklamada, askeri girişimin bir darbe olmadığı, ülkede “kansız barışçıl bir geçişin” yaşandığı iddia edildi. Açıklamada, “Ne Zimbabve ne de iktidar partisi, Mugabe ve onun eşinin mülkiyetinde değildir.” ifadesi kullanıldı.

Darbeye giden süreç

Ülkede, ordunun müdahalesini getiren süreç Mugabe'nin iki hafta önce Devlet Başkan Yardımcısı Emmerson Mnangagwa'nı görevden almasıyla başladı.

Mnangagwa, görevden alınması sonrası iktidar partisi ZANU-PF'in gücünü halktan değil, 2 kişiden alan bazı disiplinsiz ve bencil kişilerce yönetildiğini ileri sürdü. Bu açıklamanın ardından Mugabe'ye savaş açan Mnangagwa'ya ordudan destek geldi.

Genelkurmay Başkanı Constantino Chiwenga, Mnangagwa'nın destekçilerine yapılan tasfiyeye son vermek için "adım atmaya" hazır olduklarını belirterek, askeri müdahalenin işaretini verdi.

İktidar partisi ZANU-PF, bu açıklamadan sonra Genelkurmay Başkanı Constantino Chiwenga'yı "vatana ihanetle" suçlamış ve askeri baskıya boyun eğmeyeceklerini açıklamıştı.

“Türk halkı gibi savunacağız”

ZANU-PF'nin Gençlik Örgütü ise Türkiye'deki 15 Temmuz darbe girişimini örnek vererek, "Türk halkının seçilmiş bir hükümete müdahale etmeye çalışan güçleri püskürttüğü gibi biz de devrimi savunacağız." açıklaması yaptı.

Mnangagwa, son aylarda Mugabe'yi devirerek koltuğa oturmaya çalışmakla itham ediliyordu.

Göreve 2014 yılında atanan ve 1980'den bu yana Mugabe'nin kabinesinde yer alan Mnangagwa, yine Mugabe'yi devirmek istemekle suçlanan Joice Mujuru'nun yerine getirilmişti.

37 yıldır ülkeyi yönetiyor

Eski İngiliz sömürgesi olan ve bağımsızlık öncesi Güney Rodezya adını taşıyan Zimbabve'yi 37 yıl yöneten Robert Mugabe, 1924'te dünyaya geldi.

Güçlü hitabetiyle bilinen Mugabe, ilk olarak 1970'li yıllarda başını çektiği Zimbabve Afrikalı Ulusal Birliği'nin beyazlara karşı verdiği mücadeleyle ün kazandı.

Mugabe, partisinin Mart 1980 seçimlerini kazanması sonrasında ülkenin ilk başbakanı oldu ve ülkenin adı Zimbabve olarak değiştirildi.

1982 - 1986 yıllarında Mugabe'nin eski hükümet ortağı Joshua Nkomo ve partisi Zimbabve Afrika Halkları Birliği ile yaşanan siyasi kriz iç çatışmaya dönüştü ve çatışmalarda yaklaşık 20 bin kişi hayatını kaybetti.

Başkanlık sistemine geçilmesiyle 1987 yılında devlet başkanı olan Mugabe, günümüze kadar tüm seçimleri kazanarak koltukta kalmayı başarmıştı.

Mugabe sık sık kötüleşen ekonomi, yolsuzluk iddiaları ve insan hakları ihlallerine dair eleştiri ve suçlamalarla karşı karşıya kalıyordu.