AA muhabirinin ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) ve uluslararası enerji düşünce kuruluşu Ember'den derlediği verilere göre, kömürün ABD'nin enerji sepetindeki yeri azalışını sürdürüyor.

Trump'ın 8 Nisan'da imzaladığı kararlarla, iklim kaygısını geri planda bırakan ve kömür üretimini teşvik etmeyi amaçlayan düzenlemeler yürürlüğe girdi.

Ancak, EIA verileri, sektörün üretim ve tüketim bazında düşüş eğilimini sürdüreceğini gösteriyor.

EIA'nın güncel öngörülerine göre, ABD'nin kömür üretimi 2024'te bir önceki yıla göre yüzde 3,3 düşüşle yaklaşık 464 milyon ton olarak gerçekleşti. Bu yıl ise bu rakamın yaklaşık 438 milyon tona gerilemesi bekleniyor. Bu miktar, 1970'lerden bu yana kaydedilen en düşük yıllık üretim seviyelerinden biri olacak.

Söz konusu gerilemenin arkasında, elektrik üretiminde doğal gaz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının artan payı ile eski kömür santrallerinin devre dışı bırakılması gibi nedenler yer alıyor.

Geçen yıl elektrik talebindeki büyümeyi karşılamak için doğal gaz, güneş ve rüzgar enerjisi ağırlıklı olarak kullanılırken, bu kaynaklar kömürün yerini aldı.

Gündüz saatlerinde kömürün yerini güneş enerjisinin almasıyla kömür üretimi en büyük düşüşü yaz aylarında yaşadı. Ayrıca doğal gazın yılın büyük bölümünde çoğu yerde kömürden daha ucuz olması, gaz üretiminin kömürün yerini almasına neden oldu.

Geçen yıl ABD elektrik üretiminin sadece yüzde 15'ini kömür oluşturdu. Bu oran 2023'te yüzde 16 olarak kayıtlara geçmişti. EIA verilerine göre, 2000'de toplam elektrik üretiminin yüzde 52'si kömürden sağlanırken, bu oranın 2025 itibarıyla yüzde 15'in altına inmesi bekleniyor.

İhracatta da gerileme beklentisi

ABD'nin kömür ihracatı geçen yıl 92,5 milyon ton düzeyinde gerçekleşti. Bu yıl ise bu rakamın 88 milyon tona düşeceği tahmin ediliyor. Düşüşün başlıca nedenleri arasında, uluslararası talebin azalması, doların değerli seyri ve Çin'in ithalata uyguladığı vergi politikaları yer alıyor.

Trump yönetiminin enerji ihracatını artırmaya yönelik açıklamalarına karşın, kömürün dünya piyasalarındaki rekabet gücü giderek zayıflıyor.

Uzmanlara göre, Trump'ın kömür sektörünü canlandırmaya yönelik adımları, sektörde kısa vadeli bir hareketlilik yaratabilir.

Ancak, mevcut veriler ve projeksiyonlar, kömürün ABD enerji sektöründeki rolünün azalmaya devam ettiğini gösteriyor. Doğal gaz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının artan rekabeti, çevresel düzenlemeler ve piyasa dinamikleri, kömürün geleceğini şekillendiren temel unsurlar olarak öne çıkıyor.

Kömür kararnameleri

Trump, Beyaz Saray'da 8 Nisan'da gerçekleştirilen törende, enerji sektörüne dair ve ülkede temiz kömür endüstrisini yeniden canlandırmaya ilişkin kararnameleri imzaladı.

Eski Başkan Joe Biden ve Demokratların dört yıl boyunca Amerikan kömür endüstrisini ortadan kaldırmaya çalıştığını öne süren Trump, "Demokratların yeşil aldatmacasının" istihdamı öldürdüğünü ve fiyatların yükselmesine neden olduğunu savundu.

Trump, bu arada Çin'in her hafta iki kömür santrali açtığını ve diğer ülkelerin de aynı şekilde kömüre çok güçlü bir şekilde geri döndüğünü belirterek kararname kapsamında, temiz kömür üretimini hedef alan gereksiz düzenlemeleri kaldıracaklarını kaydetti.

Kömür işletmelerinin feshedilemeyeceğine dair de garanti vereceklerini bildiren Trump, kömür madenciliği için kiralama işlemlerini hızlandıracaklarını ve izinleri kolaylaştıracaklarını anlattı.

Trump, çevresel ısı artışı konusunda endişelenmeye gerek olmadığını, asıl endişelenilmesi gereken şeyin "nükleer ısınma" sorunu olduğunu söyledi.