ANKARA - Göksel Yıldırım

Türkiye'nin teknoloji merkezlerinden ASELSAN, yerli tıbbi cihazların geliştirilmesi ve bu alandaki yurt dışı bağımlılığın azaltılması için çok yönlü çalışma yürütüyor.

Türkiye'de sağlık teknolojilerindeki dışa bağımlılık yüzde 85 düzeyinde bulunuyor ve bu alanda yılda 2 milyar dolarlık ithalat gerçekleştiriliyor. Yerli üreticiler ise ileri teknoloji gerektirmeyen, katma değeri düşük ürünlere yöneliyor. Bakım-onarım anlaşmaları, sarf malzeme ihtiyacı ve yazılım güncelleme masraflarıyla medikal cihazların maliyet yükü artıyor.

Savunma ve sağlık, teknolojik olarak birbirini besleyebilecek iki önemli sanayi kolu olarak dikkati çekiyor. Bu alanlarda temel teknolojilerin çift amaçlı (dual-use) kullanımıyla yaygın şekilde karşılaşılıyor. Bu nedenle ASELSAN'ın savunma alanında sahip olduğu teknolojilerle medikal cihaz ve bileşenlerini yerli ve milli geliştirebileceği değerlendirilerek, şirketin faaliyet alanına sağlık teknolojileri de eklendi.

Sağlık teknolojileri alanındaki öncelikli faaliyet konusu, içerdiği teknolojilerin ASELSAN'ın tecrübeli olduğu alanlarla ortak olması göz önünde bulundurularak "medikal görüntüleme sistemleri" olarak belirlendi.

Sağlık Bakanlığı, manyetik rezonans (MR) görüntüleme, bilgisayarlı tomografi, ultrasonografi, dijital röntgen cihazlarının yerlileştirilmesiyle ilgili bir projeyi hayata geçirmek için çaba sarf ediyor. ASELSAN da sağlık endüstrisi açısından çok önemli olan bu proje kapsamında savunmada edindiği tecrübeyi, sağlık endüstrisi ekosistemiyle çalışarak ülkenin hizmetine sunmayı hedefliyor.

ASELSAN, bu projeye hazırlık olması amacıyla öz kaynaklarıyla "mobil dijital röntgen" ve "yerli MR görüntüleme sistemi" geliştirilmesi projelerini başlattı. Gelecek yıl ürünlerin ilk örneklerinin çıkarılmasına yönelik çalışmalar devam ediyor.

Yerli ürünler için yeni iş birlikleri

ASELSAN, bu projelere ek olarak, Türkiye'nin sağlık ekosisteminde faaliyet gösteren yetkin ve start-up firmalarıyla beraber çalışma olanaklarını değerlendiriyor. Bu doğrultuda, defibrilatör (elektroşok) cihazlarında iş birliği yapmak üzere ilk adım atıldı. Bu adımı yaşam destek cihazlarında yapılacak diğer iş birlikleri izleyecek.

ASELSAN'ın mühendislik, yüksek teknolojili ürün geliştirme ve kalite yönetimi kabiliyetleriyle iş birliği yapılan firmaların alan uzmanlığı bir araya getirilecek, yenilikçi ve uluslararası pazarda iddialı ürünlerin yerli imkanlarla üretimi gerçekleştirilecek. Tıbbi cihaz alanında, Türkiye içinde benzer iş birlikleri artırılarak devam edecek.

Hastalıkların hızlı tespiti için çözümler

ASELSAN, ayrıca sivil ve askeri savunmanın kritik bir alanı olan biyolojik savunmaya yönelik tespit, teşhis, analiz ve simülasyon sistemlerinin milli imkanlarla geliştirilmesi ve bu kapsamda gerekli teknolojilerin kazanılması maksadıyla biyotanı, biyosavunma ve KBRN (Kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer) tehditlere karşı savunma sistemlerine yönelik araştırma çalışmaları yürütüyor.

Savunma sanayisi için yürütülen bu çalışmalar, sağlık alanında virüs ve bakterilerin sebep olduğu bazı hastalıkların birinci basamak sağlık kuruluşlarında hızlı tespitine imkan veren kit ve cihazların geliştirilmesine imkan sağlayacak.

Tüm bu çalışmalarla Türkiye'de medikal sanayinin geliştirilmesi ve yurt dışına bağımlılığın azaltılması hedefleniyor.