Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Karayolları Genel Müdürlüğünde (KGM) düzenlenen Kooperatif ve Akıllı Ulaşım Sistemlerine (AUS) Yönelik Merkezi Yazılım Platformu Geliştirilmesi Projesi Tanıtım Töreni'nde yaptığı konuşmada, Türkiye'nin akıllı ulaşım sistemleriyle tanışmasının ilk olarak 1999'da OGS ile başladığını ifade etti.

Otoyollarda gişe alanlarındaki kulvarların trafikle ilgili de bir risk alanı olduğuna işaret eden Uraloğlu, bunun için serbest geçiş sistemini geliştirdiklerini belirtti.

Uraloğlu, bu alandaki en önemli adımların KGM bünyesindeki Akıllı Ulaşım Sistemleri Merkezlerinin kurulmasıyla atıldığını anlattı. Uraloğlu, bu merkezleri kısaca, belli noktalara yerleştirilen meteorolojik algılayıcılar, değişken mesaj işaretleri ve kamera gibi cihazlar eliyle tüm verilerin toplandığı ve yol kullanıcılarının anlık bilgilendirilmesinin sağlandığı merkezler olarak düşünülebileceğine işaret ederek, "İlk olarak KGM'nin her bölge müdürlüğünde 1 akıllı ulaşım sistemleri merkezi olmak üzere toplam 17 merkez ve bu merkezlerin bağlanacağı ana merkezin de Genel Müdürlük yerleşkesinde kurulmasını planladık." dedi.

Ana Akıllı Ulaşım Sistemleri Merkezi'nin ses görüntüleme ve otomasyon sisteminin 2020'de, Antalya'da bulunan Karayolları 13. Bölge Müdürlüğündeki merkezin sistemlerinin ise 2022'de tamamlandığı anlatan Uraloğlu, Van'da bulunan Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü yerleşkesindeki merkezin, ses, görüntüleme ve otomasyon sistemi tesisi çalışmalarını da bu yıl bitirmeyi hedeflediklerini belirtti.

Uraloğlu, İstanbul, İzmir, Konya, Ankara, Mersin, Kayseri, Samsun, Diyarbakır, Trabzon, Erzurum, Bursa, Kastamonu, Sivas ve Kars Bölge Müdürlüklerindeki merkezlerin proje hazırlama çalışmalarının sürdüğünü ifade ederek, şunları kaydetti:

"Şu anda bulunduğumuz yerleşkedeki Ana Akıllı Ulaşım Sistemleri Merkezinde görüntü entegrasyon çalışmaları kapsamında, İstanbul-İzmir Otoyolu, Kuzey Marmara Otoyolu, Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu, Ankara-Niğde Otoyolu, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Osmangazi Köprüsü ve 1915 Çanakkale Köprüsü'ne ait kamera görüntüleri ile kurum ağına bağlı karla mücadele, Karayolları Denetim İstasyonları ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ile 15 Temmuz Şehitler Köprüsü görüntüleri Ana Akıllı Ulaşım Sistemleri Merkezimizdeki ekranlarımız üzerinden izlenebilmektedir."

"Kara yollarındaki fiber optik kablo haberleşme altyapısı 7 bin 629 kilometreye ulaştı"

Akıllı Ulaşım Sistemleri bileşenleri olan meteorolojik bilgi istasyonları, kameralar ve olay algılama uygulamaları sayesinde hava olayları, çevre şartları ve olası kazalar gibi değişkenlerin etkilerini anında tespit ettiklerini belirten Uraloğlu, "Sinyalizasyon sistemleri, değişken mesaj işaretleri, radyo yayınları ve mobil bilgi uygulamaları ile tüm sürücüleri yol durumlarına dair anlık bilgilendirecek." dedi.

Uraloğlu, bu kapsamda ülke genelindeki otoyol, devlet ve il yolları üzerinde 2 bin 990 sinyalizasyon, 5 bin 152 kamera, 149 meteoroloji istasyonu, 710 değişken mesaj işareti, 1120 değişken trafik işareti, 209 hız tespit ve uyarı radarı ile 1723 ışıklı uyarı ve güvenlik cihazı bulunduğunu söyledi.

Söz konusu cihazların aktif ve verimli kullanılması için internet altyapısının da çok önemli olduğuna işaret eden Uraloğlu, "Bugün itibarıyla da devlet ve il yollarında haberleşme altyapısı tesisi tamamlanan toplam 3 bin kilometre yol ve otoyol ağındaki mevcut 4 bin 629 kilometrelik haberleşme altyapısı ile birlikte, kara yollarında bulunan fiber optik kablo haberleşme altyapısı uzunluğu 7 bin 629 kilometreye ulaştı." şeklinde konuştu.

Sinyalizasyon, kamera, değişken mesaj ve trafik işaretleri gibi sistemlerin, istenmeyen sonuçları minimize edeceğine değinen Uraloğlu, "Akıllı ulaşım sistemleri vasıtasıyla yollardaki güvenliği maksimum düzeye çıkarken gereksiz zaman ve maddi kayıpları da önleyeceğiz. Özellikle büyük şehirlerdeki trafik sıkışıklığının sosyal yaşama olumsuz etkisi en aza inecek, insanların stresten uzak, huzurlu bir şekilde yolculuk etmelerini sağlayacağız." ifadelerini kullandı.

"Projeyi 23 Kasım 2026'da tamamlamayı hedefliyoruz"

Uraloğlu, söz konusu projenin KGM, Türksat ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Araştırmaları Merkezi ile yapılan 3’lü protokol eliyle geliştirilen bir AR-GE projesi olduğunu dile getirerek, projenin saha ve merkez donanımları ile merkezi yazılım platformu olmak üzere 3 ana başlıktan oluştuğunu anlattı.

Pilot projenin KGM, 1. (İstanbul) Bölge Müdürlüğü ve 13. (Antalya) Bölge Müdürlüğünde gerçekleştirileceğini dile getiren Uraloğlu, proje kapsamında oluşturulacak merkezi yazılımın tamamlandıktan sonra tüm bölge müdürlüklerinde kullanılacağını aktardı.

Uraloğlu, pilot bölgelerden Karayolları İstanbul Bölge Müdürlüğü’ndeki Hasdal-İstanbul Havalimanı arasındaki 30 kilometrelik kesimde Kooperatif Akıllı Ulaşım Sistemleri (K-AUS) Test ve Uygulama Koridoru'nun tesis edileceğini söyledi.

Bakan Uraloğlu, pilot bölgelerde AUS aracılığıyla uygulanacak çalışmalar hakkında bilgi vererek, ana AUS Merkezi'nde ise sahadaki tüm sistemlerin ortak bir çatı yazılımla kontrol ve yönetiminin sağlanacağını belirtti.

Bu çatı yazılım kapsamında mobil uygulamanın da hazırlanarak hizmete sunulacağını kaydeden Uraloğlu, "Akıllı Ulaşım Sistemlerini ve Kooperatif Akıllı Ulaşım Sistemlerini tek bir merkezi IoT yazılım çatısı altında toplayarak AUS standardizasyonunu sağlayacağız. Proje hizmete alındığında akıllı ulaşım sistemi mimarisi, Türksat uyduları ile desteklenerek kesintisiz hale gelecek. Bu sayede sistemler arası bütünlük ve birlikte çalışabilirliği tesis ederek operasyonel kabiliyetin artırılmasını hedefliyoruz. Ayrıca proje kapsamında K-AUS ve AUS kurulacağı Antalya ile İstanbul'da fiber ve enerji altyapı kurulumlarını da gerçekleştireceğiz." dedi.

Proje yazılım altyapısının tamamlanmasını ve saha kurulumunu 23 Kasım 2025'te bitirmeyi planladıklarını vurgulayan Uraloğlu, projeyi 23 Kasım 2026'da tamamlamayı hedeflediklerini aktardı.

Proje, ekonomimize yapacağı kalıcı katkı anlamında çok değerli

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ömer İleri de projenin yerli ve milli çözümlerin hayata geçirilmesi adına önemli olduğunu belirterek, projenin ekonomiye oluşturacağı katma değere dikkati çekti.

Projenin ekonomideki verimliliğe de uzun vadede etkisi bulunacağına işaret eden İleri, "Bu proje hem teknik anlamda hem yerli ve milli olması anlamında ama aynı zamanda ekonomimize yapacağı kalıcı katkı anlamında çok önemli bir proje." dedi.

İleri, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının teknoloji alanlarında çıtayı yükselttiğini kaydederek, gelecek süreçlerde bu çıtayı beraber daha da yükseltmeye devam edeceklerini anlattı.

MHP Genel Başkan Yardımcısı Yaşar Yıldırım, KGM'nin Türkiye'nin en çok çalışan kurumlarından olduğunu belirtti. Yıldırım, ulaştırma yatırımların ne kadar önemli olduğunun her geçen gün daha iyi anlaşıldığını dile getirerek, KGM personeline özverili çalışmalarından dolayı teşekkür etti.

Karayolları Genel Müdürü Ahmet Gülşen de bilim ve teknolojideki gelişimin kara yolu ve ulaşım faaliyetlerini de etkilemesinin hem doğal olduğunu hem de en son teknik gelişmelerin hayata geçirildiği güvenli yolların inşa edilmesi için ihtiyaç olduğunu ifade etti.

Son 22 yılda gerçekleştirilen yol yatırımlarına dikkati çeken Gülşen, akıllı ulaşım altyapısı tesis edilmesi yolunda önemli adımlar atıldığını kaydetti.