Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu: Trump F-35 konusunda gerekli adımları atacağını söyledi

ANKARA 

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, NTV canlı yayınında gündemi değerlendirdi ve soruları yanıtladı. 

Suriye'de son dönemde yaşanan gelişmelere değinen Çavuşoğlu, "Bu ihlallerde Rusya'nın sorumluluğu var, İran'ın sorumluluğu var, ayrıca ABD'nin sorumluluğu da var." diye konuştu. 

Astana'daki çatışmasızlık bölgeleri anlaşmasına güney bölgesini de eklediklerini ve birlikte hareket etme kararı aldıklarını hatırlatan Çavuşoğlu, rejimin garantörünün İran ve Rusya, muhalefetin garantörünün ise Türkiye olduğunu anlattı. 

Fakat daha sonra ABD ve Rusya'nın bu bölgeyle ilgili bir mutabakat sağladığını dile getiren Çavuşoğlu, anlaşmalarına göre bir tarafta muhalefet, diğer tarafta rejim olduğunu ifade etti. Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Şimdi rejim bu bölgeye saldırdı. Bu mutabakatı kim yaptı. ABD ve Rusya. Şimdi ikisinin de sorumluluğu var ve bunu durdurmaları gerekiyor. O zaman tüm anlaşmalar biterse siyasi çözümün, Cenevre'nin, Astana'nın, Soçi Zirvesinin sonuçlarının da bir anlamı ve önemi kalmaz. Bu sefer kaos devam eder. Dolayısıyla herkesin yükümlülüğünü yerine getirmesi gerekiyor. Biz bu konuda açıklamamızı zaten yaptık ama diğer taraftan ABD de burada sorumludur. Çünkü Rusya ile beraber bir mutabakata imza atmıştır ve bu ihlallerin durdurulması, gerekli tedbirlerin alınması gerekiyor. 'Anlaşma sağladık ama şimdi saldırı oldu, ben ne yapayım? Başınızın çaresine bakın' demek insani de değildir. Ve maalesef bu konuda bu ülkelere yönelik güveni de zedeliyor."

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "İran'da istikrarın bozulması kimsenin yararına değil, ABD'nin de yararına değil" duye konuştu.

AB'nin Türkiye'deki Suriyeli sığınmacılar için ikinci mali desteği

AB'nin Türkiye'deki Suriyeli sığınmacılar için ikinci 3 milyar avroluk mali desteği serbest bırakmasına ilişkin kararını değerlendiren Çavuşoğlu, "2018 yılı sonuna kadar vermeyi taahhüt ettikleri ikinci 3 milyar avronun onayı çıktı. Umarım ilk dilimdeki zorluklar ve bürokrasiden ders alınır ve bu sefer daha hızlı bir şekilde uygulama olur, paralar aktarılır ve Suriyeli mültecilere proje olarak döner." dedi. 

AB'nin bu bağlamda sözünü tutmasının önemine işaret eden Çavuşoğlu, Birliğe daha hızlı davranması gerektiğini hatırlattıklarını ve sürecin hızlandırılması gerektiğinin altını çizdi. 

"Avusturya dönem başkanlığında olumlu adım beklemiyoruz"

Bakan Çavuşoğlu, yeni dönemde AB ile ilişkilerin seyrine ilişkin yaptığı değerlendirmede, "Avusturya'nın dönem başkanlığında olumlu adımların atılacağını düşünmüyoruz." dedi. 

Avusturya'nın dönem başkanlığının ardından daha olumlu bir iş birliği beklediklerinin altını çizen Çavuşoğlu, "Avusturya dönem başkanlığı çok aktif olmayacak." ifadesini kullandı. 

"Trump gerekli adımları atacağını söyledi"

Çavuşoğlu, ABD Kongresindeki F-35 savaş uçağı satışı sorununa ilişkin yaptığı değerlendirmede, Türkiye'nin bu uçakların üretim kanadında da bulunduğunu hatırlatarak, "Dolayısıyla 'ben Türkiye'yi çıkarmak istiyorum' demekle bu iş olmaz. Bir kere gerçekçi olmak gerekiyor. Siyasi dille değil de hukuki dille de bunu konuşmak gerekiyor." dedi. 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Trump ile yaptığı telefon görüşmesinde F-35 savaş uçağına ilişkin ABD Kongresinde yaşanan sorunları ilettiğini anımsatarak, "Trump da bu konuda gerekli adımları atacağını söyledi." ifadelerini kullandı.

Trump'ın Türkiye ile ilişkileri geliştirme konusunda kararlı olduğunu ve bunu yapılan telefon görüşmesinde de dile getirdiğini söyleyen Çavuşoğlu, "Başkan Trump, Türkiye'ye önem veriyor ve Türkiye ile ilişkileri geliştirmek istiyor." ifadelerini kullandı. 

Çavuşoğlu, F-35'e ilişkin şu ana kadar bir sorun olmadığını, ilk teslimatın olduğunu ve eğitim çalışmalarının başladığını aktardı. Çavuşoğlu, bu konunun ileride de sorun teşkil edeceğini düşünmediklerini ifade etti.

"OHAL, Bizim için bir seçenek değildi, zaruriyetti"

Olağanüstü Hal (OHAL) konusunda dışarıda yanlış anlama olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, "OHAL, Bizim için bir seçenek değildi, zaruriyetti." diye konuştu. 

Avrupa Birliği (AB) ile bu konuyu aşacaklarını düşündüklerini vurgulayan Çavuşoğlu, Avrupa Konseyi ile Türkiye arasında bir çalışma grubu olduğunu ve Genel Sekreter Thorbjorn Jagland'in "bu konuyu ilerde çözeriz" diye taahhütte de bulunduğunu söyledi. Bazı Türkiye karşıtlarının ise bunu engellemeye çalıştığını anlatan Çavuşoğlu, "Eğer AB gerçekten samimiyse bu konuyu da aşarız. Diğer çalışmalardan da memnunlarsa, biz terörle mücadele ederken bizi zafiyete düşürecek bir konuda bize baskı yapmamaları gerekiyor." şeklinde konuştu.

Çavuşoğlu, Hollanda'nın Rotterdam kentinde AB dışındaki ülke vatandaşlarının seçim düzenlenmesi ve oy kullanmasını yasaklanması yönündeki yerel kararın hatırlatılması üzerine, AB ve üyesi ülkelerin demokrasi, insan hakları gibi konularda bütün dünyaya ders vermeye çalıştığını ancak özellikle son 5 yılda artan yabancı düşmanlığı ve aşırıcılığın AB'yi sorgular hale getirdiğine işaret etti. 

24 Haziran seçimleri için yurt dışına gidip kampanya yapmama yönünde parti kararını uyguladıklarını söyleyen Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

"Gitmeye de gerek kalmadı zaten. Vatandaşlarımız 'Gelmenize gerek yok. Biz zaten kararımızı verdik' dediler. Ve bu tür açıklama yapan ülkelere bakın, AK Parti ve Cumhurbaşkanımızın en çok oyunun olduğu ülkeler. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız son 16 yılda Türkiye'deki büyük değişimini gördüğü gibi bu ülkelerin bu tür politikalarına tepki olarak bize olan desteğini de sürekli artırıyor." 

"İran'da kaos kimsenin yararına değil"

Çavuşoğlu, İran'daki gelişmelere ilişkin, ülkedeki herhangi bir olumsuz gelişmenin sadece İran'ı ilgilendirmeyeceği, bölgedeki tüm ülkelere yansıyacağının altını çizdi. 

Mevlüt Çavuşoğlu, "İran gibi büyük bir ülkenin istikrarının bozulması ve kaosun oluşması hiç kimsenin yararına değildir. Bu, ABD'nin de yararına değildir. Bu konularda İsrail'in yönlendirmesi ile hareket etmek de doğru değildir. O nedenle biz İran'ın istikrarına önem veriyoruz. İran bizim önemli bir komşumuzdur." dedi.

Münbiç yol haritası

Münbiç'teki yol haritasının planlandığı şekilde devam ettiğini belirten Çavuşoğlu, bu konuda Türk yetkili birimlerin ABD'li uzmanlarla birlikte teknik çalışmaları birlikte sürdürdüklerini kaydetti. Çavuşoğlu, "Her şey yolunda. Trump ile Cumhurbaşkanımız telefon görüşmesi yaptılar ve bundan sonraki süreçte bu yol haritasıyla birlikte ilişkilerimizi de daha güçlendirmek, normalleştirmek için çalışmalarımız devam edecek." ifadelerini kullandı.

Yol haritasının başarılı bir şekilde uygulandığı taktirde ikili ilişkilerde güvenin yeniden tesisi açısından önemli olacağını kaydeden Çavuşoğlu, ABD ile Münbiç dışında iki çalışma grubu daha oluşturulacağını söyledi. 

Çavuşoğlu, hukuki, konsolosluk meseleleri ile ilgili oluşturulacak çalışma grubunun 13 Temmuz'da Ankara'da toplanacağını bildirdi. Üçüncü çalışma grubunun terör örgütü PKK'yla mücadeleyle ilgili olacağını belirten Çavuşoğlu, "Özellikle Irak'ta ve Kuzey Irak'taki PKK yapılanması, sözde lider kadrosuna yönelik neler yapılacağı konusunda da üçüncü çalışma grubu da bir araya gelecek." diye konuştu. Çavuşoğlu, bu konuda ABD ile görüşüldüğünü, toplantının nerede ve ne zaman olduğunun henüz net olmadığını belirtti.

Münbiç'te ve Fırat'ın doğusunda terör örgütü PKK/YPG'nin elindeki silahları ABD'nin toplayacağını söyleyen Çavuşoğlu, silahların hepsinin alınmasının bazılarının kayıp olduğu için ve bazılarını PKK/YPG'nin sattığı için mümkün olmayacağını kaydetti. Çavuşoğlu, "Önemli olan kalanların teslim alınmasıdır." dedi. 

Irak'ın yeniden inşası için Türkiye'nin desteğini artıracağını kaydeden Çavuşoğlu, "Diğer taraftan NATO'nun burada özellikle eğitimle ilgili bir kampı olacak. Türkiye de burada önemli roller üstlenecek." dedi. Çavuşoğlu, Basra bölgesinde başkonsolosluğun açılmakta olduğunu ve Musul'da da başkonsolosluk açmak için resmi çalışmaların başlatıldığını bildirdi. 

Muhabir: Meltem Bulur-Zuhal Demirci-Tuğçenur Yılmaz