ANKARA - Yıldız Nevin Gündoğmuş

Tarihçi yazar Enes Demir, Çanakkale şehitlerine ithafen kaleme aldığı ve 9 Ocak Çanakkale Zaferi'nin 102. yıl dönümünde yayınladığı, "Son Büyük Savunma Çanakkale'de İslam Coğrafyasından Şehitler" adlı kitabında, Çanakkale şehitlerinin bilgi ve künyelerini derledi. 

Çanakkale'deki şehitlerle ilgili bilgilerinin yanı sıra, hikayeleri, savaşın başlangıcı, cepheleri ve İslam coğrafyasının dört bir yanından cepheye katılan şehitleri anlatan Demir, birçok istatistiki bilgiyi de paylaştı.

Demir, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, geniş bir coğrafyaya hakim olan Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'nın başlamasından kısa bir müddet sonra savaşa dahil edilmesinin birçok bölgede cephe açılmasına neden olduğunu söyledi. 

Haçlı ordularının İslam'ın bayraktarı olan Osmanlı Devleti'ne savaşın başlamasıyla birlikte toplu olarak saldırdığına dikkati çeken Demir, Osmanlı'nın, idaresi altındaki Müslümanları birlik halinde, Sancak-ı Şerif altında toplamak istediğini belirtti. Demir, "Bu kapsamda imparatorluk genelinde umumi seferberlik ilan edilmiş ve 'Cihad Fetvası' yayımlanmıştı. Cihad Fetvası'na Kafkasya'dan Balkanlar'a Ortadoğu'dan Kuzey Afrika'ya ve Hicaz Yarımadası'ndan İslam coğrafyasının birçok yerinden yoğun ilgi ve destek gelmişti. Bu manada Osmanlı coğrafyasındaki her bölge insanının Çanakkale Cephesi'ne katılımı olmuştu." diye konuştu. 

"Haleplilerin yüzde 57'si Çanakkale'de şehit olmuştu"

Kitabında buna ilişkin örneklere yer veren Demir, şöyle devam etti:

"Halep, Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale Cephesi dahil diğer tüm cephelerle birlikte toplam 972 şehit vermişti. Bu şehitlerden sadece 421'i diğer tüm cephelerde şehadete ermiş, 551'i ise sadece Çanakkale Cephesi'nde şehit düşmüştü. Yani Birinci Dünya Savaşı boyunca şehit olan Haleplilerin yüzde 57'si Çanakkale'de şehit olmuştu. Halep'in burada verdiği şehit sayısı, 41 ilimizin Çanakkale'deki şehit sayısından fazla idi. Halep, bu özelliği ile Türkiye sınırları dışında kalıp Birinci Dünya Savaşı'ndaki cepheler ve İstiklal Savaşı dahil olmak üzere en çok şehit veren Misak-ı Milli toprağı olarak göze çarpmaktadır. "

"El Bab'da bulunmamızdan daha doğal bir şey olamaz"

Çanakkale'de El Bab'lı 96 askerin şehit düştüğü bilgisini de veren Demir, bu iki şehrin kaderinin ayrı düşünülemeyeceğini vurguladı. Demir, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bugün El Bab'da ne işimizin olduğunu bu şehitler bize bir ders niteliğinde göstermektedir. Zira El Bab ve Çanakkale'nin kaderi birbirinden ayrı düşünülemez. Çanakkale'de şehit düşen El Bablı asker sayısı, 26 ilimizin şehidinden fazla. Dolayısıyla bizim en önemli mücadelelerimizden biri olan Çanakkale'ye birçoğu gönüllü gelen El Bablı askerler varken ve birçoğu burada şehit düşmüşken bizim ortak tarihi ve kader bağlarımızın bulunduğu El Bab'da bulunmamızdan daha doğal bir şey olamaz."