Doğum yapan kadınlara iş yerlerinde 'analık cezası'

ANKARA - Şerife Çetin

Merkezi İngiltere'de bulunan Sözleşmeli İşletme Enstitüsü (CMI) tarafından yapılan bir araştırmada, yeni doğum yapan kadınların iş yerinde aynı konumdaki erkek ve kadınlardan daha düşük maaş aldıkları ve daha düşük pozisyonlara getirildikleri kaydedildi.

Kadınların doğum sonrasında işe döndüklerinde "daha kolay ve daha az çaba gerektiren" konumlara yerleştirildiği ifade edilen araştırmada, bu şekilde kadınların sosyologlar tarafından "analık cezası" olarak tanımlanan ayrımcılığa maruz kaldığı belirtildi.

Annelik Hakkı İçin Eylem Vakfı Direktörü Rosalind Bragg de CMI araştırmasını destekleyerek, hamilelik döneminde ya da doğumdan sonra kadınların bir çeşit ayrımcılığa maruz kaldıklarını söyledi.

Bragg, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Kadınlar çocuk sahibi olduktan sonra iş yerinde aynı konumda bulundukları erkeklerden ve diğer kadınlardan daha az maaş almaya başlıyor. Kadınların erkeklere kıyasla çocuğa temel bakım sağlayan kişiler olmaları sonucu hamile kadınlar ve yeni doğum yapan anneler iş yerinde ayrımcılıkla karşılaşıyor. " dedi.

ILO "14 hafta" diyor

Doğum sonrası verilen izinler, Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 2000 yılındaki Analık Haklarını Koruma Sözleşmesi uyarınca düzenleniyor. Sözleşmede kadınlara 14 hafta doğum izni verilmesi ve bu süre boyunca kazancının en az üçte ikisinin ödenmesi öngörülüyor.

Dünyada neredeyse ülkelerin hepsi analık haklarına yönelik kanunları kabul etmesine rağmen 830 milyon kadının bu alanda yeterli korumaya sahip olmadığı belirtiliyor. Bu kadın işçilerin yüzde 80'inin Afrika ve Asya'da bulunduğu belirtiliyor.

ILO'nun 185 ülkeyi kapsayan araştırmasına göre, ülkelerin yüzde 53'ü sözleşme maddelerini uyguluyor ve doğum sonrası 14 hafta ücretli izin vererek annenin kazancının en az üçte ikisini ödüyor. Ülkelerden yüzde 27'si ise 12 haftadan daha az doğum izni tanıyor.

Türkiye ILO standartlarının üstünde

Türkiye'de 2016 yılında yürürlüğe giren yönetmelikle "kadın işçinin doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık süre için çalıştırılmaması" kararı alındı. Buna ek olarak 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine çocuğun aileye teslim edildiği tarihten itibaren 8 hafta analık izni hakkı verildi.

Türkiye'nin yeni doğum yapan kadınlara ücretsiz izin ve diğer imkanlar konusunda ILO standartlarının üzerinde haklar tanıdığı görülüyor.