İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğünün 2020 Yılı Su Satış Tarifeleri Teklifleri'nde, mevcut tarife rejiminin aboneler aleyhine değiştirilerek, iki kademede yüzde 80'e varan zam teklif edildiği ortaya çıktı.

İBB Meclisi'ne yarın gelecek İSKİ 2020 Analitik Bütçe Tasarısı Su Satış Tarifeleri Teklifleri'nde, konut tüketim tarifelerinde değişiklik yapılarak yüzde 80'lere varan zam yapıldığı anlaşıldı.

Eski İSKİ Yönetim Kurulu Üyesi Sıddık Eraslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, suyun hayatın temel unsurlarından birisi olduğunu ve İstanbul'da bu hizmetin İSKİ tarafından kaliteli bir şekilde verildiğini aktararak, aralık ayı başında uygulamaya konulması düşünülen tarifelere göre belirtilen rakamların üzerinde zam yapılacağının görüldüğünü söyledi.

Eraslan, İSKİ 2020 Analitik Bütçe Tasarısı Su Satış Tarifeleri Teklifi'ne göre bazı tarifelerin yeniden düzenlendiğini bildirerek, şöyle konuştu:

"Aylık tüketime esas alınan kademelendirmede 0-15 metreküp olan Konut 1. Kademe tarifesi 0-10 metreküp olarak düşürülmüş ve gizli bir zam ilave edilmiştir. Düşük gelirli ve kalabalık ailelerin tamamına yakını kaldırılan 0-15 metreküp dilimine girmektedir ve tarife halen 4 liradır. Burada kademe 10 metreküpe düşürülerek üzerindeki her harcamaya yüzde 80 zamla 7,20 lira bedelle tahsilat yapılacaktır. Yani bu zam dezavantajlı kesimin faturalarına yüksek bir bedelle yansıyacaktır."

Konut 2. Kademe'de konut başına aylık 16 metreküpten fazla kullanımı içeren tarife de ortadan kaldırılarak 11-20 metreküp arası olarak düzenlendiğini ifade eden Eraslan, "Önceki tarifede 16 metreküp ve üzeri fiyatı 6 lira iken 20 metreküp esasına göre fiyat 10,80 lira olmuştur. Bahsedildiği gibi zam oranı yüzde 20 değil, gizlenerek yüzde 80'e varmıştır." dedi.

İSKİ'nin 2019 yılı bütçesine göre su ve atıksu inşaatı yatırımlarından 725 milyon lira kesinti yapılıp, 2020 bütçesi için 7 milyar 776 milyon 456 bin lira teklif edildiğini aktaran Eraslan, yatırımların düşürülüp en önemli gelir kaynağı olan suya yüzde 80'lere varan zam teklif edilmesinin dikkati çekici olduğunu kaydetti.

Enerji ve yakıt ve kimyasalların bütçedeki payı yüzde 12

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun, daha önce yaptığı açıklamalarda suyun maliyetindeki en önemli unsurların enerji ve yakıt olduğunu belirterek yapılan zamları savunduğunu dile getiren Eraslan, şunları söyledi:

"Elektrik ve doğal gaz tüketiminin İSKİ genel bütçesindeki payı 2017 yılında 451 milyon TL ile yüzde 7'ye tekabül ederken, 2018 yılında 670 milyon TL ile yüzde 9 olarak gerçekleşti. 2019 yılında elektrik ve doğal gaza gelen zamlar da dikkate alındığında ise bu payın yaklaşık yüzde 11 olması bekleniyor. Ayrıca 2019 yılında alınan 52 milyon TL'lik kimyasal malzemenin genel bütçedeki payı ise yüzde 0.61 oranına tekabül ediyor."

Silahtarağa İleri Biyolojik Arıtma Tesisinin 'Temel Atmama' töreni ile iptal edilmesine de tepki gösteren Eraslan, bunun "tasarruf" adı altında çevre düzeni ve denizlerdeki hayata önem verilmediğinin göstergesi olduğunu savundu.

Fevkalade iyi işleyen bir düzeni temelden sarsacak işler

Eski İSKİ Yönetim Kurulu Üyesi ve İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esen ise yapılanları popülizm olarak niteledi.

İSKİ gibi başarılı bir kurumun yapısı ve işleyişi ile oynandığını dile getiren Esen, şöyle konuştu:

"Lüzumsuz yere İSKİ gibi başarılı, işleyen bir kurumla oynadılar. Şimdi bunu telafi etmeye çalışıyorlar. İSKİ gibi hiçbir kurum ve kişiye borcu olmayan, yatırımlarının hepsini kendi öz kaynaklarıyla yapan ve bütçesinin önemli bir kısmını yatırmalara ayıran kurum, bugün Silahtarağa gibi önemli projelerini iptal ediyor. Fevkalade iyi işleyen bir düzeni temelden sarsacak işler yaptılar. Bunu telafi etmek için de rastgele işler yaparak kurumu yıprattılar. Açıkçası bunu hazırlayanların belli bir vizyonları olduğunu düşünmüyorum. Popülizmin sonucu politikasızlığa gider. Şimdi de bunu telafi etmeye çalışıyorlar."

Mayıs 2019'da indirim yapılmıştı

31 Mart yerel seçimleri sonrası mayıs ayında toplanan İBB Meclisi, AK Parti Grubunun verdiği teklifi kabul ederek konutlarda yüzde 46'ya, iş yerlerinde yüzde 10'a varan indirimi onaylamıştı. Aynı toplantıda üç kademeli tarifeden iki kademeli tarifeye geçiş yapılarak, suya yapılan aylık enflasyon artışı da kaldırılmıştı. Ayrıca BM İnsani Su Hakkı direktifleri doğrultusunda Türkiye'de ilk defa kişi başına her 2,5 ton başına "500 litre İnsani Su Hakkı" kapsamında ücretsiz su tahsisi de yapılmaya başlanmıştı.

İSKİ'den su fiyatlarıyla ilgili açıklama

İBB'den yapılan açıklamada, planlanan su fiyatı düzenlemesiyle ilgili İstanbul'da dağıtılan afiş ve broşürler ile bazı medya organlarında çıkan haber ve yorumlar üzerine açıklama yapma gereğinin doğduğu aktarıldı. 

İstanbul'un nüfus bakımından Avrupa'nın 23 ülkesinden büyük olduğuna ve hızla gelişmeye devam ettiğine dikkat çekilen açıklamada, İBB'nin bağlı kuruluşlarından İSKİ'nin suyu kesintisiz olarak şehrin her noktasına ulaştırdığı ve kullanılan tüm suları toplayarak arıttığı anlatıldı. 

Düzce'den Kırklareli'ne kadar geniş bir coğrafyadan İstanbul'a su temin eden İSKİ'nin maliyetlerinde (enerji-dövizle alınan kimyasallar vb.) artış olduğu bildirilen açıklamada, "Buna karşın su birim fiyatlarında artış değil indirim yapılmıştır. 1 Ocak'da yüzde 13,5 ve 21 Mayıs'ta yüzde 46'ya varan bir indirim yapılmıştır. İstanbul'da şu an 1 metreküp su fiyatı, konut 1 tarifesinde 4.00 liradır ve bu rakam 2015 yılı Kasım ayı fiyatıyla aynı durumdadır. Aynı tarihte dolar kuru 2,80 lirayken, bugün dolar kuru 5,76 liradır (artış oranı yüzde 34,5). Enerji birim fiyatı ise 2015 yılı Kasım ayında 0,32 lirayken, bugün bu rakam 0,55 liradır. (artış oranı yüzde 71,9)" denildi. 

Açıklamada, İstanbul'da tüm içme suyu ve çevre koruma işletme faaliyetleri devam ederken, şehrin geleceği için su ve çevre koruma yatırımlarının sürdüğüne işaret edilerek, bu yatırımların yüzde 75'inin de 2016, 2017 ve 2018 yıllarında başlatılan yatırımlar olduğu belirtildi. 

2020 yılı İSKİ bütçesi için denk bütçe yani gider-gelir eşitliğinin öngörüldüğü ve yeni su birim fiyatlarının bu doğrultuda belirlendiği vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi: 

"İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi'ne sunulan bütçe ile İstanbul'da 1 metreküp su birim fiyatı, konut 1 tarifesi için 4,80 lira olarak belirlenmiştir ve bu rakam İstanbul'da 2018 yılı Ağustos ayındaki su birim fiyatı ile aynıdır. Ayrıca geçtiğimiz yıllarda uygulaması iptal edilen, konut 3 tarifesinin de yeniden yürürlüğe girmesi İSKİ tarafından öngörülmektedir. Böylece 1 ayda 21 metreküpten (ton) fazla su tüketenlerin su birim fiyatları farklı olacaktır. Bu sayede çok tüketenden çok, az tüketenden az ücret alınacak ve bilinçli su tüketimi (su tasarrufu) teşvik edilmiş olacaktır. Dünyanın en başarılı su idarelerinden birisi ve hiçbir kar amacı olmayan bir kamu kurumu olan İSKİ, 2020 yılı su birim fiyatları görüleceği üzere geçtiğimiz yılın su birim fiyatlarını dahi geçmemektedir. İstanbul'da kapılara broşür dağıtarak ya da sosyal medya hesaplarından paylaşımlar yaparak İstanbullar tedirgin edilmektedir."