ANKARA

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Türkiye'nin yürüttüğü aktif dış politika doğrultusunda 54 ülkede 56 ofisle sağlık, eğitim, altyapı, sosyal ve kültürel birçok alanda faaliyet göstererek hayata geçirdiği çok sayıda "prestij projeyle" dünyanın dört bir yanında kalıcı eserler inşa ediyor.

AA muhabirinin TİKA'dan aldığı bilgilere göre, dünyanın pek çok bölgesinde çeşitli alanlarda uyguladığı çalışmaların sayısını her geçen gün artıran TİKA'nın başlıca prestij projeleri arasında Nijer-Türkiye Dostluk Okulu ve Dostluk Hastanesi, Pakistan-Türk Dostluk Hastanesi, Afganistan Cevizhan Teknik Enstitü Binası, Kırgız-Türk Dostluk Hastanesi ve Dostluk Lisesi, Süleyman Şah Külliyesi ve Saygı Karakolu yer alıyor.

Afrika, Balkanlar, Orta Asya ve Orta Doğu'da onlarca ülkeye çok sayıda kalıcı eser kazandıran TİKA'nın prestij projeleri arasında yer alan Nijer-Türk Dostluk Okulu'na yönelik çalışmalar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başbakanlığı döneminde Nijer'e düzenlediği ziyarette alınan talimatla 2014'te başladı. Bu yıl eylül ayında tamamlanması öngörülen okulda, 42 derslik ve farklı branşlarda 8 laboratuvar bulunurken bin 260 öğrenciye hizmet verecek okul bünyesindeki yurt binası da 648 öğrenci kapasitesine sahip.

Geçici kabul işlemlerinin devam ettiği Nijer-Türkiye Dostluk Hastanesi de başkent Niamey'de, kadın ve çocukların tedavi göreceği 51 yataklı "Nijer Ana Çocuk Sağlığı ve Rehabilitasyon Merkezi" olarak inşa ediliyor. Hastanenin modern tıbbi cihazları da TİKA tarafından sağlanıyor. 5 bin metrekarelik alan üzerine kurulan hastane, birçok poliklinik, ameliyathane ve bakım ünitesini barındırıyor.

Türkiye'nin Pakistan'daki incileri 

Pakistan'da 2010'da meydana gelen ve yaklaşık 2 bin kişinin hayatını kaybettiği sel felaketinin ardından Dışişleri Bakanlığı Mensupları Eşleri Dayanışma Derneğinin (DMEDD) topladığı bağışlarla TİKA'nın sorumluluğunda 2012'de Pakistan-Türk Dostluk Hastanesi Projesi başlatıldı. Selden en çok etkilenen bölgeler arasında yer alan Muzaffargarh şehrinde 2014'te açılışı yapılan 90 yataklı hastanenin tıbbi cihaz ve donanımları da TİKA tarafından sağlandı. Modern teknolojik cihazlarla donatılan hastane, yerel yetkililer tarafından bölgenin ve Pakistan'ın en iyileri arasında gösteriliyor. Ayrıca bölgedeki ilk boyun omuru ameliyatı da (Laminektomi) 2015'in Nisan ayında bu hastanede gerçekleşti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sel felaketinin ardından Pakistan'a düzenlediği ziyaret esnasında "her eyalete bir okul ve yurt binası olmak üzere toplam 9 eğitim tesisi yapılması sözü" kapsamında ilk proje, Pencap eyaletinde hayata geçirildi. Eğitim ve öğretime 2014'ün eylül ayında başlayan okul, 32 derslikte 400 öğrenciye hizmet verirken, kompleks içerisinde 200 yataklı bir yurt binası da bulunuyor.

TİKA, Afganistan'da yetişmiş insan gücünü artırmayı hedefliyor

Prestij projeler arasında yer alan Afganistan Cevizhan Teknik Enstitü Binası, ülkedeki yetişmiş insan gücü sayısını artırmak, gençlerin meslek sahibi olmalarını sağlamak amacıyla 20 dönümlük arazi üzerine TİKA tarafından inşa edildi. Projede elektrik, araba tamiri, demir işleri, doğalgaz ve inşaat bölümlerinde eğitim verilmesi planlanıyor.

Yurt, konferans salonu, kütüphane, yemekhane, çalışma ve dinlenme odaları, misafirhane ve amfiden oluşan enstitü binası projesi kapsamında, 600 öğrencinin eğitim görmesi ve projenin gelecek eğitim-öğretim döneminde açılışının yapılması hedefleniyor.

TİKA'dan Kırgızistan'ın kalkınma çabalarına destek

TİKA tarafından Kırgızistan'ın Oş şehrinde 12 bin metrekare kapalı alanda 3 katlı inşa edilen lise binası, Orta Asya'nın enerji tasarrufu özelliğine de sahip en büyük okulu olarak biliniyor. Kasım 2012'de faaliyete başlayan okulda bin öğrenci eğitim alırken, okul bünyesinde spor salonu, yemekhane, konferans salonu, voleybol ve basketbol sahaları, çim futbol sahası ve yürüyüş yolları da yer alıyor.

Kırgızistan'ın kalkınma çabalarına destek kapsamında, sağlık altyapısının geliştirilmesi amacıyla Oş şehrinde inşa edilen üç katlı hastanede genel cerrahi, jinekoloji, diş, üroloji, göz, fizik tedavi, iç hastalıkları ve nöroloji gibi farklı branşlarda çok sayıda poliklinik bulunuyor. Yılda ortalama bin kişiye sağlık hizmeti sunma kapasitesine sahip hastanenin donanımı 2013'ün mayıs ayında tamamlanarak, 2014 yılı mayıs ayında Kırgız yetkililere teslim edildi. Hastanede 36 doktor, 72 yardımcı sağlık elemanı ve çok sayıda teknisyen görev yapıyor.

TİKA'nın bir diğer prestij projesi "Süleyman Şah Külliyesi ve Saygı Karakolu", Kubbet-üs Sahra ve Kanuni Sultan Süleyman Türbesi mimarileri birleştirilerek inşa edilecek. Türbenin etrafını çevreleyen kısımda Oğuzların 24 boyundan esinlenilmiş 24 revak bulunuyor. 24 kemerle süslenen binanın pencerelerinin sağ ve sol üst köşelerine, ikişer adet 16 Türk devletini simgeleyen cumhurbaşkanlığı forsundaki 16 köşeli yıldız yerleştirilecek. Proje çalışmaları devam eden ve 9 bin 500 metrekare alanda konumlanan külliye, türbe-i şerif, mescid-i şerif, karakol, kültür merkezi, hizmet binası ve müştemilattan oluşuyor.

Muhabir: Zuhal Demirci