ANKARA/İSTANBUL

Kamuoyunda istinaf olarak bilinen bölge adliye ve bölge idare mahkemelerinin bugün faaliyete geçmesiyle yargıda yeni bir dönem başladı.

Yargıda iş yükünün azalması amacıyla faaliyete geçirilen istinaf mahkemeleri, "ikinci derece mahkemeler" olarak görev yapacak ve ilk derece mahkemelerinden verilen hükümlere karşı istinaf yoluna başvurulabilecek. 

İstinaf mahkemelerinin bugün devreye girmesiyle, 5 yıla kadar hapis cezası ve belli bir miktara kadar para cezası verilen hukuk davaları, tarafların başvurusu halinde bölge adliye mahkemelerine gidecek. Ancak, 15 yıl ve daha fazla hapis cezalarına ilişkin hükümler, bölge adliye mahkemesince resen incelenecek. Hükümden önce verilip hükme esas teşkil eden veya başkaca kanun yolu öngörülmemiş mahkeme kararlarına karşı da hükümle birlikte istinafa gidilebilecek. 

Buna karşın, hapis cezasından çevrilen adli para cezaları hariç olmak üzere, sonuç olarak belirlenen 3 bin lira dahil adli para cezasına mahkumiyet hükümlerine, üst sınırı 500 günü geçmeyen adli para cezasını gerektiren suçlardan beraat hükümlerine, kanunlarda kesin olduğu yazılı bulunan hükümlere karşı istinaf yoluna başvurulamayacak.

İstinaf mahkemeleri "temyiz mahkemesi" olmayacak. İlk derece mahkemelerinin verdiği kararlar doğrudan istinafa gelecek. İstinaf mahkemeleri, "ikinci derece yargılama yapan mahkeme" niteliği taşıyacak. 

İstinaf mahkemeleri, Ankara, Antalya, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir ve Samsun'da 93 ceza dairesi, 120 de hukuk dairesi şeklinde çalışacak. 7 ilde 93 ceza dairesi başkanı, 120 hukuk dairesi başkanı, 279 ceza dairesi üyesi, 360 hukuk dairesi üyesi olmak üzere 859 hakim ve 186 savcı görev yapacak.

Ankara Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde, Ankara, Aksaray, Bartın, Bolu, Çankırı, Düzce, Eskişehir, Karabük, Karaman, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kırşehir, Konya, Nevşehir, Niğde, Sivas, Yozgat ve Zonguldak olacak. Ankara'da 17 ceza, 27 hukuk dairesi görev yapacak. 

Antalya Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde de Antalya, Afyonkarahisar, Burdur, Denizli, Isparta ve Mersin yer alacak. Antalya'da 11 ceza, 12 hukuk dairesi olacak. 

Erzurum Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde de Erzurum, Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Erzincan, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Tunceli ile Van bulunacak ve 5 ceza ve 6 hukuk dairesi yer alacak. 

Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde, Gaziantep, Adana, Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Elazığ, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Mardin, Osmaniye, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak olacak. Gaziantep'te 17 ceza, 17 hukuk dairesi görev yapacak. 

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde, İstanbul, Bilecik, Bursa, Edirne, Kırklareli, Kocaeli, Sakarya, Tekirdağ ve Yalova yer alacak. İstanbul'da 23 ceza, 37 hukuk dairesi hizmet verecek. 

15 ceza, 17 hukuk dairesinin kurulduğu İzmir Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinde, İzmir, Aydın, Balıkesir, Çanakkale, Kütahya, Manisa, Muğla ve Uşak bulunacak. 

Samsun Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde de Samsun, Amasya, Çorum, Giresun, Ordu, Rize, Sinop, Tokat ve Trabzon olacak. Bu mahkemede de 6 ceza, 7 hukuk dairesi hizmet sunacak. 

Bölge İdare Mahkemeleri 

Bölge İdare Mahkemeleri de Ankara, İstanbul, İzmir, Konya, Gaziantep, Erzurum ve Samsun'da 88 daire halinde faaliyette olacak. 

Ankara Bölge İdare Mahkemesi yargı çevresi, Ankara, Bartın, Bolu, Çankırı, Düzce, Eskişehir, Karabük, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir, Sivas, Yozgat, Zonguldak illerinden oluşacak. 

Erzurum Bölge İdare Mahkemesi yargı çevresi, Ardahan, Ağrı, Bayburt, Bitlis, Bingöl, Erzincan, Erzurum, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Tunceli, Van illerini kapsayacak. 

Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi yargı çevresinde, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Mardin, Osmaniye, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak illerini içine alacak. 

İstanbul Bölge İdare Mahkemesi yargı çevresinde, Bilecik, Bursa, Edirne, İstanbul, Kocaeli, Kırklareli, Sakarya, Tekirdağ, Yalova bulunacak. 

İzmir Bölge İdare Mahkemesi yargı çevresinde, Aydın, Balıkesir, Çanakkale, Denizli, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla, Uşak olacak. 

Konya Bölge İdare Mahkemesi yargı çevresinde, Adana, Afyonkarahisar, Aksaray, Antalya, Burdur, Isparta, Karaman, Konya, Mersin, Niğde yer alacak. 

Samsun Bölge İdare Mahkemesi yargı çevresinde ise, Amasya, Artvin, Çorum, Giresun, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Tokat, Trabzon bulunacak.

İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri'nde 53 savcı, 61 daire başkanı, 176 hakim görev alacak

Kamuoyunda "istinaf mahkemeleri" olarak bilinen bölge adliye ve bölge idare mahkemeleri bugünden itibaren ilk derece mahkemelerinden gönderilen kararları inceleyecek.

Yasayla 2004'te kurulan bölge adliye mahkemelerinin hizmete girmesiyle Türk yargı sisteminde yeni bir dönem başladı. İstanbul, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, Kocaeli, Sakarya, Yalova, Bilecik ve Bursa'nın yerel mahkemelerince verilen kararlar artık İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri'ne gönderilecek.

Hapis cezası 15 yılı geçen dosyalar doğrudan, 5-15 yıl arasında cezaları içeren dosyalar ise tarafların istinafa başvurmaları halinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine gelecek.

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcısı Turan Çolakkadı ile 53 savcı, 61 daire başkanı, 176 üye hakimin görev yaptığı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, Kartal'daki Anadolu Adalet Sarayı'nda hizmet veriyor.

Yılda yaklaşık 250 bin dosyaya bakması öngörülen mahkeme, Yargıtayın yükünü de azaltacak.

Muhabir: Hanife Sevinç