Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD) ve TÜPRAG Metal Madencilik işbirliğiyle yürütülen proje kapsamında, 12 Temmuz 2024'te Manavgat ilçesinin Kızılot sahilinde "Altın" ve "Gümüş"e uydu izleme cihazı takıldı.

🐢 Deniz Kaplumbağalarını Araştırma, İzleme ve Koruma Projesi kapsamında 9,5 ay önce uydu cihazı takılan caretta carettalar "Altın" ve "Gümüş"ün göç yolculuğu takip ediliyor

🔹 "Gümüş", 12 bin 531 kilometre mesafe ile göç yolculuğunu tamamladı

🔹 "Altın", şu ana kadar 5 bin 265… pic.twitter.com/IDr8EyNUWk

— Anadolu Ajansı (@anadoluajansi) April 28, 2025

Ardından Ulualan Halk Plajı'ndan denizle buluşturulan iki kaplumbağa, göç yolları, beslenme alışkanlıkları ve kışlama alanlarının öğrenilmesi için takip edilmeye başlandı.

Uydudan 9,5 aydır takip edilen caretta carettaların hangi kumsala ya da başka yönlere nasıl yöneldiği, yerin manyetik alanından, akıntının yönünden nasıl etkilendiği gibi veriler inceleniyor.

"Gümüş", göç yolculuğunu tamamladı

Verilere göre, Kızılot kumsalına yuvaladıktan sonra rotasını doğrudan Akdeniz açıklarına çeviren "Gümüş", Ege Denizi'nin güneyindeki Kerpe Adası'nda mola verdi. Buradan İtalya'nın Sicilya Adası'na yönelen deniz kaplumbağası, Tunus'un Hammamet Körfezi'ne ulaştı.

"Gümüş", ardından Afrika kıyıları boyunca batı istikametinde Gazze Şeridi'ne kadar ilerledikten sonra yönünü Mısır'daki Bardawil Gölü'ne çevirdi. Mısır'ın Ras El Bar şehri açıklarına ulaşarak göç yolculuğunu tamamlayan "Gümüş", şu ana kadar 12 bin 531 kilometre mesafe katetti.

"Altın"ın 5 bin 265 kilometrelik yolculuğu

Uydudan izlenen kaplumbağalardan "Altın"ın ilk durağı ise Bozyazı kumsalı oldu. Burada bir süre mola veren "Altın", Afrika'nın kuzeyine doğru ilerleyerek Libya'nın Tobruk kıyılarına yaklaştı.

Ardından yolculuğuna doğu yönünde devam eden caretta caretta, 3 bin 633 kilometrelik zorlu yolculuğun ardından Libya'nın Kirissah kıyılarına ulaştı. Kış aylarını burada geçiren "Altın", şu ana kadar 5 bin 265 kilometre mesafe katetti.

"1-2 yıl daha o bölgede kalacaklarını düşünüyoruz"

EKAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Ordu Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesinde görevli Prof. Dr. Onur Candan, AA muhabirine, caretta carettaların göç rotalarına ilişkin değerlendirmede bulundu.

"Altın"ın Kuzey Afrika kıyılarına ulaştığını belirten Candan, "Altın, kışlama ve besleme bölgesinde hareketlerine devam ediyor. Gümüş ise beklenmedik bir rota takip etti. Altın'a kıyasla daha batıdan hareket ederek Filistin Gazze Şeridi'ne kadar ilerledi, sonra tekrar Bardawil Gölü'ne kadar dönüş yaptı. Normalde kışlama ve beslenme alanına ulaşması beklenirken bu birey daha uzun süre hareket sergiledi." dedi.

Candan, iki kaplumbağanın 1-2 yıl daha o bölgede kalacaklarını düşündüklerini, cihazların pil ömrü izin verirse dönüş rotalarını da görmeyi planladıklarını kaydetti.

Göç yolları, beslenme alışkanlıkları takip ediliyor

Miner Turtle Proje Koordinatörü biyolog Fatih Polat ise projenin nesli tükenme tehdidi altındaki caretta carettaların göç yolculuğuna ilişkin kendilerine önemli veriler sağladığını belirtti.

Projenin deniz kaplumbağalarıyla ilgili önemli bir farkındalık oluşturduğuna dikkati çeken Polat, "Veriler göç yollarının yanı sıra caretta carettaların beslenme ve kışlama alanları hakkında da bilgi sahibi olmamızı sağlıyor. Proje kapsamında ayrıca okullara konuk olarak 450 öğrenciye caretta carettaların rotaları, biyolojisi, yaşam döngüleri, karşılaştıkları tehditler ve korunma yolları hakkında kapsamlı eğitim verildi." diye konuştu.