CÜNEYT ÇELİK

Në Muzeun e parë tematik të Djathit në Türkiye, i krijuar në Bastionin historik të Kalorësisë në qytetin Kars ku shpjegohet jeta në malësi dhe prodhimi i llojeve të ndryshme të djathit veçanërisht atij gravier, një makineri përpunimi 120-vjeçare me levë tërheq vëmendjen e vizitorëve.

Qyteti ku prodhohen shumë lloje djathi, veçanërisht gravier, chechil dhe kaçkavall, u përcaktua si destinacioni i 18-të i djathit në botë në vitin 2020 në kuadër të projektit "E ardhmja është në turizëm" të realizuar në partneritet me Ministrinë e Kulturës dhe Turizmit, Programin e Kombeve të Bashkuara për Zhvillim dhe Anadolu Efes.

Muzeu i Djathit të Karsit, i themeluar në Bastionin (fortesën) historike, përmban seksione për bimët endemike të konsumuara nga bagëtitë, hambarët, kanat plot me qumësht, jetën në pllaja dhe procesin e prodhimit të djathit.

Makineria e përpunimit të qumështit e markës Skoda, tërësisht e derdhur, me levë dhe e vendosur në pjesën ku shpjegohet prodhimi i djathit dhe jeta në malësi, i shpien vizitorët e saj në periudhë e të kaluarës.

- "Muzeu i djathit tërheq shumë vëmendje"

Drejtoresha e Muzeut të Djathit të Karsit, Yeşim Koç tha për Anadolu se muzeu është një qendër e rëndësishme destinacioni e qytetit.

Pasi shpjegoi se vizitorët në muze kanë mundësinë të shohin procesin e përgatitjes së djathit dhe mjetet e përdorura në atë kohë, Koç tha se "Muzeu ynë u hap për vizitorët në vitin 2022. Është muzeu i vetëm tematik i djathit në Türkiye dhe muzeu më i madh i djathit në botë për sa i përket sipërfaqes".

"Përveç modeleve, në muze ka shumë mjete. Ka edhe përzierës me tela dhe makineri grirëse që përdoret në prerjen e gravierit. Edhe këto janë produkte shumë të vjetra. Në këtë aspekt ato tërheqin shumë interes", tha ai.

Koç tha se në muze kanë ekspozuar edhe produkte shekullore. "Makineria e qumështit është shumë e vjetër, rreth 100-120 vjet. Marka e saj është gjithashtu shumë e rëndësishme për ne. Skoda njihet si markë makinash, por çekët para se të bënin makina, në vitin 1905 filluan të bënin makineri bujqësore. Makinat e përpunimit për kremin ishin të njohura në atë kohë, pastaj ata bënë biçikleta dhe automjete", tha ai.

"Pas viteve 1990, atë e blenë gjermanët dhe vazhduan me prodhimin e automjeteve. Këto makineri kremi janë ende në përdorim. Aktualisht në pllaja, në fshatra ka nga ata që punojnë manualisht dhe elektrike. Makineria jonë shekullore e përpunimit të kremit në muzeun tonë është tërësisht e derdhur dhe shumë e rëndë", theksoi Koç.