Türk bilim adamından "ışığa şekil veren" teknoloji

LOS ANGELES - Neslihan Eroğlu 

Süpermarketlerdeki barkod okuyucuları, hastanelerdeki tıbbi cihazlar, son teknoloji ürünü televizyon ve akıllı telefonlar, yeni model uçaklar, otomobiller, binalar ve konser sahneleri dahil neredeyse ışığın aydınlattığı her alanda, Türk mühendisi Engin Arık'ın kurduğu Luminit şirketinin geliştirdiği difüzörler kullanılıyor.

Luminit'in aynı zamanda üst yöneticisi olan Arık, Harvard Üniversitesi'nde mühendislik alanında yaptığı doktoranın ardından kurduğu teknoloji şirketinin faaliyet ve projeleri hakkında Anadolu Ajansı'na bilgi verdi.

Arık, ana ürünleri olan ve LSD (Light Shaping Diffusers) adı verilen "ışık şekillendirici difüzörler" sayesinde ışığın, gücünü kaybetmeden ve dağılma açısını kontrol ederek istenen noktaya ulaşmasının sağlandığını söyledi.

Söz konusu teknolojinin enerji tasarrufu sağladığını da ifade eden Engin Arık, şöyle konuştu:

"Bizim işimiz, şeffaf plastik substrat üzerine ultraviyole polimerizasyon tekniğiyle 0,5-20 mikron arası milyonlarca mikro mercek yerleştirerek ışığı kontrol etmek ve ışığa şekil vermek. Böylelikle, LED ışıklarını daha yumuşak ve homojen hale getiririyor, aynı zamanda ışığı sadece gerekli olduğu yere dağıtarak ciddi anlamda enerji tasarrufu sağlıyoruz. Hem ışığın yayılma alanını kontrol ediyoruz hem de uzun ömürlü pilli mobil aletlerin, parlak ve çözünürlüğü yüksek ekranların dizaynlarında önemli rol oynuyoruz." 

Arık, LED aydınlatma teknolojisinin eski tip ampüllere göre yüzde 90 oranında daha verimli ışık ürettiğini ve bundan böyle başta sokak aydınlatmaları olmak üzere hayatın her alanında daha fazla LED ışık kullanılacağını belirtti.

Avrupa'da Philips, ABD'de General Electric

Los Angeles'ta 2005 yılında kurulan Luminit'in ürettiği ışık şekillendirici difüzörlere dünya çapında ilgi artıyor. Avrupa'da Philips, ABD'de ise General Electric, yeni ürünlerinde Luminit patentli difüzörler kullanıyor. Paris'teki Eyfel Kulesi ve Japonya'daki Tokyo Kulesi gibi ünlü yapıları aydınlatan LED ışıklarında da bu difüzörlerden yararlanılıyor. 

Işık şekillendirici difüzörlerin bir diğer önemli kullanım alanının elektronik cihazlar olduğunu belirten Arık, difüzörlerin bu cihazların görüntü çözünürlüğü ve parlaklığını artırdığını ve pil ömrüne katkıda bulunduğunu kaydetti. Arık, son yıllarda kullanımı artan akıllı telefonlar, masaüstü, ve dizüstü bilgisayarlar ile LCD televizyonların da kendileri için ciddi bir pazar olduğunu ifade etti.

Havacılık sektörüne de değinen Arık, uçak kokpitindeki göstergeler ve iç aydınlatmada kullanılan difüzörlerde kendilerinin imzasının bulunduğunu belirterek, Virgin Air'in filosuna kattığı yeni nesil Boeing 787'ler ve birçok özel uçakta ışık şekillendirici difüzörlerin tercih edildiğini bildirdi.

Geliştirdikleri teknolojiyi değişik endüstrilere uygulamak istediklerini ve pazar araştırmalarına devam ettiklerini kaydeden Arık, tasarladıkları yeni perde sistemiyle sinema sektörüne de yeni bir boyut getireceklerini söyledi. Arık, üç boyutlu sahnelerin yetersizliğinden yola çıkarak, mikro merceklerle ışığı yansıtan yeni bir perde sistemi geliştirdiklerini anlattı.

Arık ve ekibi tarafından geliştirilen sistem, iki ve üç boyutlu filmleri aynı salonda gösterme kolaylığı yanında, halihazırda kullanımda olan perdelere oranla çok daha yüksek bir performans sunuyor. 

Otomotiv sektörünün de tercihi

Işık şekillendirici difüzörler, otomotiv sektörü tarafından da tercih ediliyor. Ford Mustang, Dodge Durango ve General Motors, Luminit’in bu alandaki ilk müşterileri arasına girdi. ABD'de "üç büyükler" olarak anılan bu şirketler, difüzörleri stop ve arka lambalardaki LED ışıklandırmasını homojenleştirmek için kullanıyor.

Arık, geliştirdikleri teknolojinin otomotiv sektörü için önemine işaret ederek, "Japonya'da oto aydınlatma işi yapan şirketler bizim bu sektöre girmemizin ardından birlikte çalışmak üzere temasa geçtiler. Otomobil sektöründe dizaynın önemi büyük, hatta önce dizayn sonra teknoloji geliyor. Bu sektörde de imaj artık çok önemli. Yeni nesil arabaları incelediğinizde sürücü-araba arasındaki bağın önem kazandığı bir döneme giriyoruz. Aydınlatmada bu sürecin önemli bir parçası olacak" dedi.

 Google gözlüğüne Türk katkısı

Şirketinin ileriye dönük projelerine ilişkin bilgi de veren Arık, "holografik optik eleman" adı verilen ve ilk olarak Amerikan hükümetinin fonlarıyla NASA astronotları için özel olarak geliştirilen teknolojiden özellikle Google tipi gözlükleri daha verimli hale getirmek için faydalanılmasının planlandığını söyledi.

Arık, Google'dan bir ekibin kendisini ziyaret ettiğini ve yeni teknoloji hakkında fikir alışverişinde bulunduklarını da sözlerine ekledi.