VİYANA

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye görüşmelerinde Suriyelilerin önderliğinde 6 ay içinde geçiş sürecini desteklediklerini, yeni bir anayasa taslağı hazırladıklarını, 18 ay içinde adil bir seçim yapılması konusunda anlaştıklarını ve kimin terörist kimin muhalif olduğunun belirleneceğini ve BM denetiminde bir ateşkesin uygulanacağını söyledi.

Kerry, ABD ve Rusya'nın ortak girişimiyle Avusturya'nın Başkenti Viyana'da Suriye'deki iç savaşa siyasi çözüm bulmak amacıyla başlatılan ve 17 ülke ve Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği ve Arap Birliği temsilcilerinin katıldığı görüşmelerin ardından, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura ile ortak basın toplantısı düzenledi.

Kerry, konuşmasına Fransızca başlayarak, Paris'teki saldırılara ilişkin ABD'nin Fransa'nın yanında yer aldığını ve terörist grupların dünya üzerinden silinmesi için ellerinden geleni yapacaklarını söyledi. 

DAEŞ'in bölgedeki şiddet ve çatışmalar azaltılmadan yenilemeyeceğini ifade eden Kerry, Esed'in geleceği konusunda taraflar arasında hala görüş ayrılıkları yaşadıklarını ancak iki hafta önceki görüşmelere göre önemli bir ilerleme kaydettiklerini söyledi. 

Viyana'da Suriyelilere kendi düşüncelerini dayatmak için toplanmadıklarını belirten Kerry,"Suriye rejimi ve Suriyeli muhaliflerin temsilcileri ile BM öncülüğünde görüşmelere başlama konusunda anlaştık... Suriyelilerin önderliğinde 6 ay içinde geçiş sürecini destekliyoruz. Yeni bir anayasa taslağı hazırlıyoruz...18 ay içinde adil bir seçim yapılması konusunda anlaştık... Bu siyasi süreci BM denetiminde bir ateşkesin izlemesi gerekiyor ve bu da kimin terörist kimin olmadığının belirlenmesine yardımcı olacak. DAEŞ ve El-Nusra kesinlikle terörist kategorisinde yer alıyor" dedi. 

"Süreç ilk adım atıldıktan sonra başlayacak"

Kerry, "Suriye'de ateşkes, rejim güçleri ve muhalifler Birleşmiş Milletler öncülüğündeki 18 aylık geçiş sürecine yönelik ilk adımlarını attıkları zaman başlayacak. BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi de BM öncülüğündeki ateşkesi BMGK kararıyla destekleme sözü verdi" dedi. 

Esed'in Suriye'nin geleceğinde uzun vadede bir rol alamayacağını belirten Kerry, "Esed, ülkenin yabancı savaşçıların merkezi olmasına neden oldu. Esed sadece geçiş sürecinin bir parçası olarak bu ülkenin kurtarılmasına yardımcı olabilir" ifadesini kullandı. 

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, "DAEŞ ve diğer terör örgütleri ile mücadelede etkili ve kapsamlı uluslararası bir koalisyona ihtiyaç var ve bunun için hiç ön koşul da gerekmiyor" dedi.

Lavrov Suriye'nin, Esed'in ve ülkedeki herhangi bir politikacının geleceğine de sadece Suriyelilerin belirleyeceğini ifade etti.

Ortak metin açıklaması

Viyana'da 17 ülke ile AB, BM ve Arap Ligi temsilcilerinin katıldığı Suriye görüşmelerinin üçüncü turunda alınan kararlar "ortak metin" olarak açıklandı.

Görüşmelere katılan ülkelerin "Uluslararası Suriye Destek Grubu" olarak adlandırıldığı açıklamada, "bütün ülkelerin Suriye halkının maruz kaldığı şiddet, fiziksel yıkım, bölgenin istikrarsızlığı ve terörist faaliyetlerin arttığı" konularında mutabık kalındığı belirtildi.

Suriye'de bir ateşkes ile 2012 Cenevre Bildirisi'ne uygun olarak bir siyasal sürecin başlatılmasının kabul edildiği kaydedilen açıklamada, her iki girişimin de hızlı bir şekilde ilerletilmesi istendi.

Genevre bildirgesi temelinde Suriyelilerin benimseyeceği bir siyasal geçiş sürecinin yükümlülükler arasında olduğunu belirtilen açıklamada, görüşmelerde BM şemsiyesi altında siyasi geçiş sürecinin ilk adımını başlatmak üzere muhalifler ile Suriye halkının temsilcilerinin bir araya geleceği ve Suriye genelinde bir ateşkesin uygulanması için bütün ülkelerin destekleyeceği vurgulandı.

Açıklamaya göre BM Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi, Suriye'de BM destekli ateşkes gözlem misyonu ile yetkilendirilmesi ve Cenevre Bildirisi ile uyumlu siyasal geçiş sürecinin desteklenmesi sözü verdi. Buna göre Suriye'de isyancıları destekleyen ülkeler, ateşkesin uygulanabilmesi için bütün adımları atacak.

"Güçlü bir girişime ihtiyaç var"

İngiltere Dışişleri Bakanı Philip Hammond da,  Viyana'daki Suriye görüşmelerinin ardından yaptığı açıklamada, "DAEŞ ve takipçilerinin teşkil ettiği vahşi tehditle mücadele etmesini sağlamak için Suriye'deki iç savaşı çözmeye dönük güçlü ve birlik halinde bir girişime acilen ihtiyaç var" dedi.

Avusturya'nın başkenti Viyana'da 17 ülke ile AB, BM ve Arap Ligi temsilcilerinin katıldığı Suriye görüşmelerinin üçüncü turuyla ilgili değerlendirmede bulunan Hammond, "Viyana'daki tartışmalarımız verimli geçti. Şimdi Suriye halkı için barışa doğru ilerleyen bir süreç hız kazanıyor" dedi.

Muhabir: Betül Yürük, Hasan Tosun, Tayfun Salcı