LONDRA - İnci Gündağ

Mısır'da darbe karşıtı 528 kişiye idam cezası verilmesi sivil toplum kuruluşlarının ve akademik çevrelerin tepkisine neden oluyor.

Uluslararası Af Örgütü Mısır uzmanı Nicholas Piachaud, idam cezası kararının, Mısır'ın adalet sisteminin yetersizliğini ve ayrımcı yapısını ortaya çıkardığını söyledi.

Piachaud, Mısır mahkemesinin verdiği idam cezası kararıyla ilgili AA muhabirinin sorularını yanıtladı.

"Mısır'daki adaletsizliğin boyutu sarsıcı" diyen Piachaud, "Bu, son yıllarda tek seferde gerçekleşen en büyük idam cezası kararıdır. Sadece Mısır'da değil, dünyanın hiçbir yerinde böyle bir durum olmadı. Tek bir mahkeme, bir gün içinde çoğu ülkenin ancak bir yılda vereceği birden çok idam cezası kararı verdi" diye konuştu.

"Karar bozulmalı"

Kararın bozulması çağrısında bulunduklarını belirten Nicholas Piachaud, davanın adaletsiz olduğunu ifade etti. Savunma avukatlarının Af Örgütü'ne mahkemedeki "ciddi düzensizlikler"den bahsettiğini kaydeden Piachaud, "Bu karar, Mısır'ın adalet sisteminin yetersizliğini ve ayrımcı yapısını dünyanın gözleri önüne serdi" dedi.

Piachaud, şöyle konuştu: "Avukatlar, kilit belgelere erişim talepleri reddedilince hakimi protesto ettiler ve bir noktada hakim, silahlı muhafızlara savunma avukatlarının etrafını çevirmeleri emrini verdi. Bu, bir mahkemenin işleyiş şekli değildir. Bu dava, Mısır'daki adaletin ayrımcılığını tüm çıplaklığıyla ortaya koydu. Adli sistem, hükümeti eleştirenleri ve Mursi destekçilerini kınamak için oldukça hızlı davranıyor. Ancak insan haklarını ihlal eden güvenlik güçlerinin cezalandırılmamasına göz yummaya devam ediyor."

Uluslararası toplumun Mısır mahkemesi tarafından verilen kararı kınaması gerektiğini vurgulayan Piachaud, "Sessiz bir yanıt sadece Mısırlı yetkilileri insan haklarını daha fazla ihlal etmeleri konusunda teşvik edecektir. Sessiz bir yanıt, Mısırlı yetkililerin hukukun egemenliğini çiğnedikleri halde hükümetlerin sessiz kalacağı mesajını gönderecektir" ifadesini kullandı.

"Şimdiye kadar uluslararası toplumun çoğu Mısır konusunda sessiz kalarak lanetlendi" diyen Piachaud, uluslararası toplumun artık suistimallere daha fazla anlayış göstermeyecekleri konusunda ve Mısır'ın hakikat ve adalet konusundaki sözlerini tutması için açık bir mesaj göndermeleri gerektiğinin altını çizdi.

"Hem sayısı hem hızı şaşırtıcı"

AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Londra King's College Üniversitesi İslam Araştırmaları ve Müslüman Dünyası Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Carool Kersten ise 500'den fazla kişinin tek bir seferde idam cezasına çarptırılmasını "eşi benzeri görülmemiş bir olay" olarak nitelendirdi.

Kersten, "Olay, sadece bu durumdan etkilenen bireylerin sayısının fazlalığı değil, olağanüstü kısa bir sürede hızlandırılmış bir karar verilmesidir. Dolayısıyla Uluslararası Af Örgütü gibi kuruluşların kararı kınaması şaşırtıcı değil" dedi.

"Muhalefetin sesi kesilmek isteniyor"

Britanya Müslüman Birliği (MAB) de Mısır'da verilen kararı kınayarak, kararı "barbarca adaletsizlik" olarak tanımladı. 

MAB Başkanı Dr. Ömer El- Hamdun, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, Mısır mahkemesinin verdiği karardan son derece rahatsızlık duyduklarını belirterek, "Birden bire 500'den fazla kişinin bu kadar hızlı suçlu bulunması ve idam cezasına çarptırılması, Mısır'daki askeri yönetimin, ülkedeki muhalefetin sesini kesme konusundaki azmini gösteriyor" dedi.

Öte yandan Uluslararası Af Örgütü'nün New York'taki Şefi Jose Luis Diaz, "Uluslararası Af Örgütü, hiçbir suç ya da eylemin idam cezası ile cezalandırılmaması gerektiğine inanıyor" dedi.

Mısır hükümetinin darbe karşıtı 528 kişiye verilen idam cezalarını kaldırması gerektiğini vurgulayan Diaz, "Tabii ki Mısır'daki mahkemelere kararın değiştirilmesi için baskı yapamayız. Ancak mahkemelere idam cezası vermeden ve yargı süreci ile adil yargılanma hakkına saygı duyarak karar almaları çağrılarımızı yineleyebiliriz" ifadesini kullandı.

Mısır'daki yasal dengesizliğe ve dokunulmazlık kültürüne dikkati çeken Diaz, sözlerine şöyle devam etti:

"Uluslararası Af Örgütü, tüm ülkelere ve uluslararası kuruluşlara Mısır'a insan haklarına saygı duyması için baskı yapmaları çağrısında bulunmaktadır. Af Örgütü, Mısır'daki gelişmeleri takip etmeye ve diğer ülkeleri Mısır'daki insan hakları ihlalleri konusunda bilgilendirmeye devam edecektir."