BİRLEŞMİŞ MİLLETLER

BM Güvenlik Konseyi'nde Halep'e insani yardım ulaştırılması için çatışmalara 7 gün ara verilmesini isteyen BMGK karar tasarısı reddedildi.

Halep'te rejim ve Rusya'nın şiddetlenen hava saldırılarında çok sayıda sivilin hayatını kaybetmesi ve BM'nin Halep'i "yiyeceksiz kent" ilan etmesi üzerine İspanya, Mısır ve Yeni Zelanda tarafından hazırlanarak Konsey'e sunulan karar tasarısı oylandı.

Tasarıyı Rusya ve Çin veto ederken, veto yetkisi olmayan Venezuela da ret oyu kullandı. Angola'nın çekimser kaldığı oylamada 11 ülke tasarıya destek oyu verdi.

Bu vetoyla Rusya 2011'den bu yana 6. kez, Çin ise 5. kez Suriye tasarısını veto etmiş oldu.

15 üyeli Konsey'de bir tasarının kabul edilmesi için 9 kabul oyu alması ve daimi üyeler ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa'dan hiçbirinin tasarıyı veto etmemesi gerekiyor.

"Rusya, 5 yıl içinde 6'ncı kez Suriye'de adım atmasını engellemiştir"

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyinde Halep'e insani yardım ulaştırılması için 7 günlük ateşkes öngören tasarıyı veto eden Rusya ve Çin'e, Batılı ülkeler tepki gösterdi.

İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Matthew Rycroft, oylamanın ardından yaptığı konuşmada, "Rusya, 5 yıl içinde 6'ncı kez BM Güvenlik Konseyinin Suriye'de anlamlı bir adım atmasını engellemiştir." dedi.

Rusya'nın hem konseyi hem de Suriye'deki yüz binlerce masum insanı rehin aldığını savunan Rycroft, konseyin bir kez daha Suriye'ye karşı sorumluluğunu yerine getirmede başarısız olduğunu vurguladı.

"Dünya ve Suriye halkı, Rusya'nın Suriye'de işlenen korkunç suçlara katkısı ve rejime olan desteğini asla unutmayacak." ifadesini kullanan Rycroft, Rusya'nın Suriye'de terörle savaşmadığını anlattı. Rusya'nın belki terörle savaştığını iddia edebileceğini ancak bunun "katıksız bir fantezi" olacağını söyleyen Rycroft, "Açlıktan ölmek üzere olan çocuklara yardım ulaştırmak için istenen 7 günlük ateşkesi bloke etmek terörle savaş değildir." diye konuştu.

Rycroft, Çin ve Rusya'nın tasarı hakkında müzakere için daha fazla zaman istemelerini de eleştirerek, bu ülkelerin "ülkesinde yarım milyona yakın insanı öldüren bir despota destek verdikleri için tasarıyı veto ettiğini" sözlerine ekledi.

Çin'in BM Daimi Temsilcisi Liu Jieyi ise Rycroft'a tepki göstererek, İngiliz elçiyi "BM Güvenlik Konseyinin atmosferini zehirlemekle" suçladı.

Fransa'nın BM Daimi Temsilcisi François Delattre de konuşmasında, Suriye rejiminin askeri stratejisinin hem bir ahlaki çöküntü olduğunu hem de tüm dünyanın güvenliğini tehlikeye attığını ifade etti.

Rusya'dan "sivillerin hayatını daha da kötüleştirir" savunması

Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vitaly Churkin ise konseye sunulan tasarının provokasyon amaçlı olduğunu öne sürdü.

Çatışmalara verilecek aranın savaşçılar tarafından cephanelerini ve konumlarını güçlendirmek için kullanılacağını savunan Churkin, dolayısıyla savaşın daha da uzayacağını ve sivillerin daha fazla zarar göreceğini iddia etti.

Churkin, Halep'te sivillere yardım için ABD ve Rus Dışişleri Bakanlarının müzakere halinde olduğunu ve bu tasarının söz konusu görüşmelerin bitmesi beklemeden oylanmasını da eleştirdi.

ABD'nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Michele Sison ise buna tepki göstererek, "Rusya ile görüşmelerde ciddi bir ilerleme sağlayamadık. Rusya müzakereden çok Suriye'deki askeri kazanımlarını koruma derdinde." açıklamasını yaptı.

SMDK tepki gösterdi

Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) BM Özel Temsilcisi Necib Ghadbian, oylamanın ardından yaptığı yazılı açıklamada, "BM Güvenlik Konseyinin Suriye'de hayatların kurtarılmasına istekli olmadığı son derece açık." değerlendirmesinde bulundu.

Ghadbian, BM üyesi ülkelerden, Halep'teki sivilleri kurtarmak için konuyu 193 üyeli BM Genel Kuruluna getirmelerini beklediklerini belirtti.

BM Genel Kurulu devreye girecek

Kanada'nın BM Misyonundan yapılan açıklamada da BM Güvenlik Konseyinde soruna çözüm bulunamamasının hayal kırıklığına neden olduğu bildirilerek, Halep'te çatışmaların acilen durması ve kuşatma altındaki bölgelere insani yardım ulaştırılması gerektiği kaydedildi.

Açıklamada, BM Güvenlik Konseyinin bunu sağlayamaması nedeniyle konunun BM Genel Kurulunda görüşülmesi için çalışılacağı bilgisi de paylaşıldı.

Kanada'nın öncülük ettiği ve Türkiye'nin de aralarında olduğu 70'ten fazla ülke, Halep'teki sivillerin korunması konusunun BM Genel Kurulunda görüşülmesi için resmi talepte bulunmuştu. Toplantının ne zaman gerçekleşeceğine ilişkin henüz bir açıklama yapılmadı.

BM Genel Kurulundaki toplantıda, Suriye'de ateşkes ve insani yardım ulaştırılmasını isteyen karar tasarısının oylanması bekleniyor.

Genel Kurul kararlarının bağlayıcı özelliği bulunmuyor ancak uluslararası kamuoyunun tutumunu göstermesi bakımından önem taşıyor.

Muhabir: Mustafa Keleş