Siyasi krizden meclisteki olaylara: Makedonya'da yaşananlar

ÜSKÜP 

Uzun yıllar devam eden siyasi krizi bitirmek amacıyla AB'nin arabuluculuğunda erken seçime gidilmesi konusunda uzlaşılsa da 11 Aralık'ta yapılan seçim krize çözüm olmadı. Seçimde hiçbir siyasi partinin tek başına hükümeti kuracak çoğunluğu elde edemesi, yeni bir krizin de habercisi oldu.

Makedonya Meclisinde olaylar: 9 yaralı

Cumhurbaşkanlığından Makedonya Meclisine sağduyu çağrısı

120 sandalyeli mecliste, Makedon milliyetçisi İç Makedon Devrimci Örgütü-Makedonya Ulusal Demokratik Birliği (VMRO-DPMNE) 51, Makedonya Sosyal Demokratlar Birliği (SDSM) 49, Arnavut partilerinden Demokratik Bütünleşme Birliği (BDI) 10, BESA Hareketi 5, Arnavutlar İçin İttifak 3 ve Arnavut Demokratik Partisi (PDSH) 2 milletvekili elde etti.

Cumhurbaşkanı Gyorge İvanov, seçimin kazananı VMRO-DPMNE Genel Başkanı Nikola Gruevski'yi hükümeti kurmakla görevlendirdi, ancak Gruevski öngörülen yasal süre içinde hükümeti kuramadı.

Gruevski'nin Arnavut partileri ile anlaşamaması, hükümet kurma yolunda SDSM'nin önünü açtı. Arnavut siyasi partilerin kurduğu ortak platform ile uzlaşan SDSM Genel Başkanı Zoran Zaev, mecliste çoğunluğu elde ettiğini gösteren milletvekili imzalarını İvanov'a sunsa da hükümeti kurma görevi kendisine verilmedi.

İvanov'un Zaev'e hükümeti kurma görevi vermemesi siyasi krizi daha da tırmandırdı. İvanov, Arnavut partilerin kurduğu platformun "ithal" ve anayasaya aykırı olduğunu savunurken, VMRO-DPMNE kanadı erken seçim ihtimalini dillendirmeye başladı.

Öte yandan, SDSM'nin başta Arnavutçanın ülke genelinde resmi dil olarak kabul edilmesi olmak üzere birtakım haklar talep eden Arnavut platformu ile anlaşması, VMRO-DPMNE yanlıları tarafından günlerce protesto edildi.

Mecliste başkan seçildi, ortalık karıştı

Haftalardır meclis başkanını seçmek üzere toplanan ancak VMRO-DPMNE milletvekillerinin tartışmaları nedeniyle seçime bir türlü geçilemeyen mecliste, dün akşam gergin saatler yaşandı.

100 kişi hastanelere başvurdu

Makedonya İçişleri Bakanlığının açıklamasına göre, 3'ü milletvekili, 22'si polis toplam 100 kişi olayların ardından tıbbi yardım için hastanelere başvurdu.

Uluslararası tepkiler

Makedonya'da yaşananlara BM, NATO ve AB'nin yanı sıra komşuları Sırbistan ve Kosova da sessiz kalmadı.

BM yaşananlara ilişkin, demokratik kurumlara ve halkın seçilmiş temsilcilerine yönelik şiddetin kabul edilemez olduğunu bildirdi.

BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, yaptığı yazılı açıklamada, Makedonya meclisinde yaşanan olayları büyük bir endişeyle takip ettiklerini belirterek itidal çağrısında bulundu.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de meclisindeki saldırılar karşısında şok olduğunu belirterek, "Tüm partiler, demokratik süreçlere saygı göstermeli, şiddeti değil diyaloğu kullanmalı." ifadelerini kullandı.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ile AB Komisyonunun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn'ın ortak açıklamasında ise "Mecliste şiddet eylemleri hiçbir şekilde kabul edilemez, itidal çağrısı yapıyoruz." ifadelerine yer verildi.

Sırbistan Başbakanı Aleksandar Vucic ise Makedonya'da yaşananlar nedeniyle Güvenlik Koordinasyon Bürosunu acil toplantıya çağırdı. Sırbistan'ın resmi haber ajansı TANJUG'a konuşan Vucic, yaşananların sadece Makedonya'yı değil, bölgedeki tüm toplumları ilgilendirdiğini ifade etti.

Kosova Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada ise olayların yakından takip edildiği, seçilmiş temsilcilere yönelik saldırıların kabul edilemez olduğu vurgulandı.

Cumhurbaşkanı İvanov, parti liderlerini toplayacak

Dün gece yaşananların ardından basın toplantısı düzenleyen Makedonya Cumhurbaşkanı İvanov, siyasi parti liderlerini toplantıya çağırdı.