İSTANBUL - MUSAB TURAN

Sihirli tekerlekleriyle kentteki trafik, gürültü ve hava kalitesi gibi çok sayıda sorunu çözen bisikletin, kullanımı Türkiye'de her geçen yıl artıyor.

Geçmişin "karne hediyesi" bisiklet, günümüzün spor, sosyal aktivite, hatta ulaşım aracı olurken, ekonomik katma değerini de çevre, sağlık, ulaşım ve spor ile artırmaya devam ediyor.

Bisiklet Endüstrisi Derneği (BİSED) Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Özgül, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçen yıl Türkiye'de 1 milyonun üzerinde bisiklet satışı yapıldığını ifade ederek, 2016'nın Türkiye bisiklet sanayisi için zor bir sene olduğunu söyledi.

Özgül sektöre ilişkin şu bilgileri verdi:

"Geçen yıl Türkiye'de 1 milyonun biraz üzerinde bisiklet satışı yapıldı. İthal edilen bisiklet sayısı 56 bin seviyesinde gerçekleşti. Türkiye'de bisiklet sektörü 2016'da yaklaşık 450-500 milyon liralık hacme ulaştı.

Geçen yılın zorlu koşulları tüm sektörlerin ihracatını olduğu gibi bizim ihracatımızı da sekteye uğrattı. Toplam 262 bin bisiklet ihraç ettik. 2016'da ulaştığımız ihracat tutarı 48 milyon dolar seviyesindeydi. Bu yılı ele alacak olursak, yılın ilk iki ayı sıkıntılı geçti ama mart ve nisan ayları verimli geçti. Bu hareketliliğin önümüzdeki aylarda da devam etmesini bekliyoruz. Yıl sonunda 1,2 milyon bisiklet satmış olmayı hedefliyoruz."

"Üretim kapasitemiz 1,5 milyonun üstünde"

Türk bisiklet sanayicilerinin yıllık üretim kapasitesinin 1,5-1,7 milyon olduğu bilgisini veren Özgül, "Türkiye'de bisiklet maalesef sezonluk ürün olarak görüldüğünden ihracat imkanı olmayanların tam kapasite çalışması zor. Ancak sektörümüzde 15 yerli üretici firma 4 bine yakın insana istihdam sağlıyor." diye konuştu.

Katlanır bisikletlerin son 3 senedir rağbet gördüğünü anlatan Özgül, "Eskiden ürettiğimiz katlanır bisikletlerin yüzde 10'unu iç piyasaya satamazdık. Şimdi durum tam tersi. Kullanılan ve satılan bisikletlerin kalitesi de hızla yükseliyor. İyi kullanıcılara artık tek bisiklet yetmiyor." ifadelerini kullandı.

Sağlık Bakanlığının çeşitli projeler kapsamında 2016 yılında 300 bin bisiklet dağıttığını aktaran Ümit Özgül, bunun gibi projelerin bisiklet kullanımıyla bisiklet kültürünün Türkiye'de yaygınlaşmasına katkı sunacağını söyledi.

" İstanbul'da bisiklet trafikte yüzde 10'luk bir paya sahip olursa 18 milyar dolar tasarruf sağlayabilir"

Bisikletliler Derneği Genel Sekreteri Halil İbrahim Atalay ise Türkiye'de bisiklet kullanımının her geçen gün arttığını, trafik sorununun insanları bisiklet kullanımına teşvik ettiğini söyledi.

Atalay, bisikletten yüzde 18 KDV alındığını hatırlatarak, "Bisikletin sağlık, ekonomi ve çevreye katkısından dünyada olduğu gibi teşvik edilmesi gerektiğini düşüyoruz. Örneğin Belçika'da işe bisikletle gidenlere üste para veriyorlar ve bisikletin yüzde 30'unu devlet hibe ediyor. " diye konuştu.

Türkiye'de bisiklet yolu envanterinin henüz çıkarılmadığını ancak Konya'da 250 kilometre, İstanbul'da 150 kilometre, diğer şehirlerde irili ufaklı 50 kilometre civarında bisiklet yolu bulunduğunu aktaran Atalay, şöyle konuştu:

"Bizce bisikletin yaygınlaşması sadece samimiyetle istemekten geçer. Eğer yerel ve genel siyasiler isterse ülkemizde bisiklet yaşam alt yapısı kurulamayacak yer yoktur. Amsterdam bisikletli yaşama kavuşmadan önce yaşanan otopark ve trafik kazalarında ölüm oranlarının çok ciddi sıkıntılar yarattığını görmüşler ve belediye meclis oylamasında 26-25 oy farkla kazanmışlar. Yolları genişletmek yerine bisikletli yaşam altyapısını oluşturmuşlar. Sonuç dünyada ulaşım ve çevreye duyarlılık konusunda bir numara olarak gösterilmekteler.

Ayrıca son yıllarda Danimarka'nın başkenti Kopenhag Amsterdam'ın tahtını salladı. İklimi bizden daha soğuk ve yağışlı olmasına rağmen insanlar bisiklet kullanımında dünya lideri oldular. Danimarka bisiklete tam destek verdi, bunda en büyük etken siyasi irade. Ülkemizde ise bisikletin yaygınlaşması için Sağlık Bakanlığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı konunun önemini kavrayıp ciddi destek vermeye başladı ancak yeterli değildir."

"Bisiklet otomobilin bakım masraflarının 100'de 1'ine denk"

Atalay, bir bisiklet yolunun yapım maliyetinin normal bir karayolu maliyetinin yüzde 10'una, otoyol maliyetinin ise yüzde 2'sine eşit olduğunu ifade ederek, "Bisiklet,otomobilin ulaşımda kapladığı alanın 4'te1'ine, otomobilin kapladığı park alanının 8'de 1'ine, otomobilin satın alma fiyatının 80'de 1'ine, otomobilin bakım masraflarının 100'de 1'ine denk geliyor ve bisiklet için vergi ödenmiyor. Kabaca hesabımıza göre İstanbul'da bisiklet trafikte yüzde 10'luk bir paya sahip olursa 18 milyar dolar tasarruf sağlayabilir. Bunu nereden sağlar diye soracak olursanız petrol, yol yapım ve bakım, sağlık yatırımları ve kişisel harcaması, spor tesis yapım ve işletme maliyetleri ve bunun gibi bir çok kalemde tasarruf sağlamış olacaktır." değerlendirmesini yaptı.

"Katlanır bisiklet satışları yüzde 200 arttı"

Bisikletliler Derneğinin girişimi ile 15 Ekim 2014'te İBB Toplu Ulaşım Müdürlüğü tarafından "Toplu Taşıma Sistemlerinde Bisiklet Ücretlerinin Düzenlenmesi" konulu toplantıda toplu taşıma araçlarında bisiklet ücretsiz olarak taşınmasının kararlaştırıldığını anımsatan Atalay, "Büyük boy bisiklet (katlanmayan) pik saatleri dışında otobüs içerisine alınması katlanan bisikletlerin ise günü her saatinde toplu taşıma araçlarında kullanılmasına izin verilen müdürlük kararı neticesinde öncesinde bir elin parmaklarını geçmeyen sayıda katlanır bisiklet markası varken şimdi ülkemizde yerli markaların da bulunduğu 10'un üzerinde marka katlanır bisiklet üretiyor. Katlanır bisiklet satışları yüzde 200 arttı." bilgilerini verdi.

Türkiye'de 100 liraya da 50 bin liraya da bisiklet satın almanın mümkün olduğunu ifade eden Atalay, "Halkımızın genelde bisiklet alırken yanıldığı bir konu var. Birkaç gün binilecek ucuz bisiklet yerine 'kaliteli bir bisiklet olsun ömür boyu bineyim' demeliyiz aslında. Çünkü bisiklet sağlığına, ekonomine ve çevrene en büyük katkıyı veren ulaşım aracıdır." yorumunu yaptı.