Filipinler
Güneydoğu Asya Uluslar Birliğinin (ASEAN) kurucu ve etkin üyelerinden ada ülkesi Filipinler, bölgede deniz ticareti ve güvenlik açısından stratejik bir konuma sahip.
Güneydoğu Asya ülkeleri arasında ekonomik, sosyal ve kültürel gelişmenin desteklenmesinin yanı sıra bölgesel barış ile güvenliğin artırılmasını amaçlayan Güneydoğu Asya Uluslar Birliğinin (ASEAN) kurucu ve etkin üyelerinden ada ülkesi Filipinler, bölgede deniz ticareti ve güvenlik açısından stratejik bir konuma sahip.
Dünyanın en önemli deniz güzergahlarından biri olan ve zengin hidrokarbon rezervleri bulunduğu belirtilen Güney Çin Denizi üzerinde, Çin, Vietnam, Malezya, Brunei ve Tayvan’ın yanı sıra Filipinler de hak iddia eden ülkeler arasında.
Künye
Başkent: Manila
Nüfus: 104 milyon
Etnik yapı: Yüzde 28,1 Tagalog, yüzde 13,1 Cebuano , yüzde 9 Ilocano, yüzde 7,6 Bisaya/Binisaya, yüzde 7,5 Hiligaynon Ilonggo, yüzde 6 Bikol, yüzde 3,4 Waray, yüzde 25,3 diğer
Yüzölçümü: 300 bin kilometrekare
Dil: Filipince ve İngilizce (Resmi Diller)
Din: Yüzde 88 Hristiyan, yüzde 5 Müslüman ve yüzde 7 diğer
Para Birimi: Filipin Pezosu (PHP)
Genel Durum
Güneydoğu Asya’da, Pasifik Okyanusu ve Güney Çin Denizi arasında uzanan ve 7 binden fazla ada ve adacıktan oluşan Filipinler’de nüfusun en büyük etnik grubunu yüzde 28,1 ile Tagaloglar oluşturuyor.
Ülkenin yaklaşık 400 yıl İspanyol ve Amerikan sömürgesi altında kalması Filipinler nüfusunun yüzde 80’inden fazlasının Hristiyan inancına mensup olmasının temel sebebi. Filipince ve İngilizcenin resmi dil olduğu ülkede yaklaşık 87 lehçe ve dil konuşuluyor.
Büyük Okyanus’un batısında yer alan ada ülke Filipinler’in komşuları arasında kuzeyde Tayvan ve Çin, batıda Vietnam bulunuyor. Ülkenin güneydoğusundaki Sulu Denizi'nin karşı kıyılarında Borneo adası uzanıyor. Güneyde de Celebes Denizi ülkenin diğer adaları ile Endonezya'yı birbirinden ayırıyor.
Genel olarak sıcak ve nemli özellik gösteren tropikal iklime sahip Filipinler, biyolojik çeşitlilik açısından da oldukça zengin bir ülke.
Ekonomi
Başlıca ticaret ortakları Japonya, Çin ve ABD olan Filipinlerin gayri safi yurt içi hasılası 2016 tahminlerine göre 304,7 milyar dolar. Ülkede kişi başına düşen milli gelir 3 bin dolar civarında. Geçen yıl büyüme oranı yüzde 6,8’i bulan Filipinler’in ihracatı 43 milyar, ithalatı 77 milyar dolar seviyesinde. Ülkede işsizlik oranı 2015’te yüzde 6,3 iken 2016’da bu oran yüzde 5,5’e kadar geriledi.
Şekerkamışı, Hindistan cevizi, pirinç, muz, mısır ve ananas, ülkede en fazla yetiştirilen tarım ürünlerinin başında yer alıyor.
Petrol, nikel-kobalt, gümüş, altın, bakır gibi önemli yeraltı kaynaklarına sahip Filipinler, bakır ve kromda kaynak zenginliği açısından dünyada ilk sıralarda yer alıyor. Ülke, düşük maden fiyatları, yüksek üretim maliyetleri ve altyapı yetersizlikleri sebebiyle sahip olduğu kaynaklardan yeteri kadar yararlanamıyor.
Filipinler’in Dünya Ticaret Örgütü üyeliğinin yanı sıra Güney Doğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN), Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) üyelikleri ve Japonya ile Ekonomik İşbirliği Anlaşması bulunuyor.
Siyasi Durum
ABD yönetim modeline dayalı başkanlık sistemiyle yönetilen çoğulcu demokrasiye sahip Filipinler’de, yasama görevi Temsilciler Meclisi ve Senato’dan oluşan iki meclisli Kongre, yürütme görevi de doğrudan halkoyuyla seçilen devlet başkanı tarafından yürütülüyor. Yasama organı, seçim bölgesi esasına göre seçilen 268 üyeli Temsilciler Meclisi ve ulusal oyla seçilen 24 üyeli Senato’dan oluşuyor.
Ülkede 1987’de yürürlüğe giren anayasaya göre, devlet başkanı ve aynı zamanda silahlı kuvvetlerin başkomutanı devlet başkanı, 6 yıllık tek bir dönem için doğrudan halkoyuyla seçiliyor. Yasama organının alt kanadını oluşturan Temsilciler Meclisi üyeleri, üç yılda bir yapılan genel seçimlerle belirleniyor.
Ülkede 9 Mayıs 2016’da yapılan devlet başkanlığı seçimini kazanan Rodrigo Roa Duterte, ülkenin 16. devlet başkanı olarak 30 Haziran 2016’da göreve başladı. Filipinler’de bir sonraki başkanlık seçiminin 2022 yılı mayıs ayında düzenlenmesi öngörülüyor.
Filipinler anayasasına göre, Müslüman Mindanao Özerk Bölgesi hariç ülkede merkezi bir yönetim benimseniyor.
Ülkenin güneyinde, Müslümanların çoğunlukta olduğu bölgede direniş hareketi Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MİKC), yaklaşık 40 yıl süren, 120 bin kişinin ölümüne, 2 milyon kişinin evlerini terk etmek zorunda kalmasına neden olan çatışmaların ardından Filipinler hükümetiyle, 27 Mart 2014'te Bangsamoro Barış Anlaşması'nı imzaladı. Bu anlaşmanın ardından, Mindanao ve çevre adalarda "Müslüman Mindanao Özerk Bölgesi" adıyla faaliyet gösterecek siyasi yapının temeli olarak Bangsamoro Temel Yasası taslağı hazırlandı.
Taslağın Senato tarafından onayı gerekiyor. Geçen yıl 10 Eylül’de Senatoya sunulan taslak tüm ısrarlara rağmen ele alınmadı. Barış ortamının korunabilmesi için 2016 Mayıs ayında yapılan seçimlerden önce Bangsamoro Geçiş Komisyonu kurularak, barış sürecinin yürütülmesi sağlandı.
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.